Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, eczacılar ve eczaneler hakkındaki yönetmeliği yeniden düzenledi. Mevcut yasaya göre, isteyen eczacı istediği yere eczane açabiliyor. Ama yeni düzenlemeyle bu durum sona erdi.

Yeni eczane açılması için nüfus kriteri getirildi. Bir ilçede 'her 3 bin 500 kişiye 1 eczane' düşecek şekilde eczane açılabilecek. Hiç eczanesi olmayan bir yer için ise nüfus kriteri şartı aranmayacak.

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, mevcut ihtiyaçlar ile kamu kurum ve kuruluşları ve Sivil Toplum Kuruluşlarından alınan görüş ve talepler göz önünde bulundurarak 'Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik'te düzenlemeye gitti. Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni yönetmelik ile eczacıların görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi, eczanelerin açılması, işletilmesi, nakli, devri ve kapanması ile eczanelerin özellikleri ve eczacılık hizmetlerinin yürütülmesine dâir usul ve esasları düzenlendi.

Yönetmelikle ilk olarak eczacılık tanımı değiştirildi. Eczacılık, mevcut ihtiyaçlar ve gelişmeler çerçevesinde daha geniş bir şekilde tanımlandı. Bu kapsamda eczacılık sadece ilaçların hazırlanması değil, hazırlıktan başlayarak, hastaya sunulması, hastanın bilgilendirilmesi ve ilaca bağlı yan etki bildirimlerinin yapılmasını da kapsayan geniş bir süreç olarak açıklandı.

Eczane açılmasına ilişkin kriterlerde yeni düzenlemeler yapıldı. Düzenleme ile serbest eczane sayıları, ilçe sınırları içindeki nüfusa göre en az 'üç bin beş yüz' kişiye bir eczane olacak şekilde düzenlenecek. Eczanelerin aynı ilçe içerisindeki nakillerinde nüfusa göre eczane açılması kriteri uygulanmayacak. Hiç eczanesi olmayan yerleşim birimlerinde nüfus kriterine bakılmaksızın bir eczanenin açılmasına müsaade edilecek. Ancak bu şekilde açılan eczanenin başka yerlere naklinde nüfus kriteri işletilecek. Eczane açılmasına ilişkin kriterler belirlenirken, Kalkınma Bakanlığından alınan verilere göre belirlenen ilçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre sınıflandırma yapılacak. Kurum tarafından her yıl eczane açılması uygun olan ilçeler ve açılabilecek eczane sayıları Türkiye İstatistik Kurumunun açıkladığı nüfus bilgileri esas alınmak suretiyle belirlenir ve yılda en az iki kez Kurumun resmî internet sitesinde ilân edilecek. Doğal afet ve mücbir sebeplerle nüfus azalması hâlinde o yerleşim yerinde bulunan eczanelerin naklinde nüfusa göre eczane açılması kriteri uygulanmayacak.

Serbest eczane açmak veya serbest eczanelerde mesul müdür olarak çalışabilmek için en az bir yıl süre ile yardımcı eczacı olarak çalışma zorunluluğu getirildi. Yine, reçete sayısı veya cirosu belirli miktarın üzerinde olan eczacılara ikinci eczacı çalıştırma zorunluluğu geldi.

Kanunun yayımı tarihinde eczacılık yapma hakkını haiz olanlar ile eczacılık fakültelerinde okumakta olan ve okumaya hak kazanmış bulunanlara bir defaya mahsus olmak üzere nüfus kriterine tâbi olmadan eczane açma, nakil ve devir hakkı, mevcut eczanesi bulunanlara da bir defa devir ve nakil hakkı tanındı. Bu eczacılar, yardımcı eczacı olarak çalışma zorunluluğundan da istisna tutuldu.

Düzenleme ile muvazaalı işletilen eczanelere ciddi bir yaptırım getirildi. Eczacılık mesleğinin bizzat eczacılar tarafından icrasını sağlamak maksadıyla eczanenin muvazaalı olarak işletildiğinin tespit edilmesi hâlinde; eczanenin ruhsatnamesinin iptal edilecek. Muvazaalı olarak eczane açıldığının tespiti hâlinde, eczacı beş yıl süreyle eczane açamayacak. Muvazaanın eczacılar arasında yapılmış olması hâlinde, eczane açma yasağı hepsi hakkında uygulanacak. Bu eczacılar beş yıl süre ile eczane açmak için başvuruda bulunamayacak.

Eczanelerin herhangi bir ticarethane gibi düşünülemeyeceğinden düzenlemede eczanede bulunma zorunluluğuna ve eczacılık mesleğinin bizzat eczacılar tarafından icrasına vurgu yapıldı. Mesul müdür atanması gereken hâller belirlendi. Askerlik hizmetini yapanlar, yüksek lisans veya doktora eğitimi alanlar ile milletvekili, belediye başkanı ve Türk Eczacıları Birliği Başkanlık Divanı üyelerine bu görev sürelerince eczanelerine mesul müdür atama zorunluluğu getirildi. Kanunla birden fazla sayıda eczane bulunan yerlerde eczacıların mazeret hâlinde eczaneyi iki yıla kadar eczanesini kapalı tutma imkanı tanındı.

Düzenleme ile sadece eczanelerde satışı yapılabilecek ürünler belirlendikten sonra başka bakanlıklardan izinli olan bazı ürünlerinde eczanelerden satışına izin verildi. Eczanede satılacak ürünler şu şekilde sıralandı; "Reçeteye tâbi olan veya olmayan tüm beşerî ilaçlar,Kurumdan ruhsatlı geleneksel bitkisel tıbbi ürünler, Kurumun iznine tâbi olan homeopatik tıbbi ürünler, Enteral beslenme ürünleri dâhil özel tıbbi amaçlı diyet gıdalar ve özel tıbbi amaçlı bebek mamaları. İlgili bakanlıktan izin, ruhsat veya fiyat alınarak üretilen veya ithal edilen gıda takviyeleri, Eczacılık ve ziraatta kullanılan ilaç, kimyevi madde ve diğer sağlık ürünleri, Veteriner biyolojik ürünler hariç veteriner tıbbi ürünleri, Kozmetik ürünler, Kapsamı Kurumca belirlenen tıbbi malzemeler, Anne sütü ve beslenme yetersizliğinde kullanılan çocuk mamaları ile erişkinlerin metabolizma bozukluklarında kullanılan tüm destekleyici ürünler, Türk Eczacıları Birliği tarafından çıkarılan ve Bakanlıkça onaylanan bilimsel yayınlar."

Eczanelerden zehirli ve müessir maddeler ile ilaçların toptan satışı yapılamayacak ve eczaneler ihalelere giremeyecek. Eczaneler arası ilaç takası toptan satış sayılmayacak. Ancak ilaç takası sadece aynı il içerisinde faaliyet gösteren eczaneler arasında yapılabilecek. İlaçların ve belirlenen diğer ürünlerin internet veya başka herhangi bir elektronik ortamda satışı yapılamayacak. Eczacılar ve eczaneler adına internet sitesi açılamayacak.

CİHAN