Öksürük şikayetlerinin hafifletilmesinde aklımıza ilk gelen çözümlerden biri sanırım ıhlamur içmek. Bileşiminde bulunan müsilajlar yardımıyla boğazda tahrişlerin önlenmesini sağlarken, flavonoit tipi bileşenleri iltihap giderici ve ağrı kesici etkisiyle tahriş olan alanın onarımına yardımcı olmakta, uçucu bileşenleri (linalool) ise hastanın rahatlamasını sağlamaktadır. Öksürük şikayetlerinin giderilmesinde önerilebilecek bir başka bitkisel çözüm ise “bitkisel pastiller.” Özellikle içerisinde ökaliptol (1,8-sineol) içeren pastillerin kullanılması boğazdaki bakteri yoğunluğunu azaltması bakımından yararlı olacaktır. Bu maddenin bakteriler üzerinde kuvvetli öldürücü etkisi bulunduğu deneysel olarak ortaya konulmuştur. Bakteriler üzerinde etkili olduğunu, grip virüsüne etkisiz kalacağını düşünmeyin çünkü grip nedeniyle vücudun zayıf düşmesini fırsat bilerek vücudumuza yerleşmeye çalışan fırsatçı bakterilerden korunmak bakımından önemli. Ayrıca meyanlı pastiller de öksürük şikayetlerinde yararlı olacaktır. Çünkü meyan kökünün içerisinde bulunan saponin tipi bileşenlerin bazı virüsler üzerinde öldürücü (antiviral) etkisi tespit edilmiştir. Bu nedenle bazı ülkelerde meyan virük tedavilerinde klinik uygulamaya konulmuştur. Ayrıca saponinler, yüzey aktif özelliği nedeniyle balgamın sıvılaşmasını sağlayarak atılmasına yardımcı olur (balgam söktürücü). DUVAR SARIMSAĞI GÜVENİLİRDİR Duvar sarmaşığı veya Orman sarmaşığı ya da bilimsel adı ile Hedera helix, hemen her gün çevremizde gördüğümüz bir tırmanıcı bitki. Saponin bakımından zengin bir bileşimi var. Saponin yapısındaki temel bileşeni olan alfa-hederin’in bronş açıcı (bronkodilatör) ve salgıyı artırıcı (sekretolitik) etkisi gerek bilimsel ve gerekse klinik çalışmalar ile ortaya konulmuş. Yeni yayınlanan bir klinik çalışmanın sonuçları duvar sarmaşığının bronşit gibi iltihaplı solunum yolu enfeksiyonlarındaki etkinliğini net bir şekilde ortaya koyuyor. Çalışmada duvar sarmaşığının Almanya’da üretilen ve resmi izinli bir şurup tipi preparatı kullanılıyor. Çok merkezli olarak 11 Güney Amerika ülkesinde (Meksika, Venezüella, Arjantin ve Peru en çok katılımın sağlandığı ülkeler) yürütülen ve açık uçlu bir çalışma. Hastanelere müracaat eden ve başlıca aşırı mukus salgısı ve inatçı öksürük bulguları ile seyreden akut veya kronik bronşit tanısı konmuş 9657 hasta seçilmiş (5 bin 181’i 0-14 yaş ve 4 bin 476’sı ise 15-98 yaş grubundan). Bu hastalar yaş gruplarına ayrılarak yedi gün süreyle duvar sarmaşığı yaprağı özütü ile hazırlanmış ilaç farklı miktarlarda uygulanmış; 0-5 yaş, 6-12 yaş ve 12 yaş üzerindekiler için 2,5-7,5 ml. Bu süreçte hastaların yüzde 60’ının antibiyotikler dahil diğer ilaçları kullanmalarına izin verilmiş. Yapılan değerlendirmelerde dört gün içerisinde hastaların öksürük sıklığının yüzde 100 azaldığı, balgam söktürücü etkinin yüzde 74,5 arttığı, nefes alma güçlüğünün yüzde 22 azaldığı ve solunum güçlüğüne bağlı göğüs ağrısında ise yüzde 21,9 azalma tespit edilmiş. Hastaların yüzde 95,1’i (9 bin 183 kişi) tedaviye olumlu yanıt vermiş, yüzde 4,9’u (380 kişi) ise tedaviye cevap vermemiştir. Araştırıcılar yaptıkları çapraz değerlendirmelerde hastaların uygulama sırasında kullandıkları diğer ilaçların (antibiyotik gibi) olumlu tedavi yanıtı alınmasında önemli katkı sağladığını bildirmektedir. Uygulama sonrası yapılan güvenilirlik değerlendirmesinde, hastaların yüzde 96,6’sının ilaç uygulaması ile herhangi bir olumsuz etki şikayeti belirtmediği kaydedilmiştir. Bildirilen yan etkiler genellikle hafif ve geçici mide-bağırsak şikayetleridir; ishal (75 kişi), karın ve mide ağrısı (38 kişi), bulantı ve kusma (26 kişi), ağız kuruluğu (6 kişi). Ayrıca alerji (10 kişi) ve başağrısı (6 kişi) gibi minör şikayetler bildirilmiştir. Sonuç olarak, araştırmaya katılan kişi sayısını göz önüne aldığımızda ilacın güvenilir olduğu görülmektedir. Bu ürünün ülkemizde de eczanelerde bulunduğunu belirtmek isterim. Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA STAR