Türk bilim adamı Prof. Dr. Sirac Dilber ve ekibinin kemik iliği nakli yapılan, ancak hastalığı tekrarlayan bir çeşit kan kanseri olan (multiple myeloma) hastası 8 kişiden alarak 500 kat çoğalttıkları Naturel Killer (NK) hücreleri, laboratuvar ortamında bu hastaların kanserli hücreleri öldürürdü. Yakında insanlarda denenecek çalışma, multiple myelomanın tedavisi için yeni umut oldu. Nobel tıp ödüllerini belirleyen İsveç Karolinska Enstitüsü Hücre ve Gen Tedavileri Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. Sirac Dilber, vücutta mikrop veya tümöre karşı ilk mücadeleyi veren NK hücreleriyle kanser türlerini tedavi çalışmalarını sürdürüyor. Son çalışmalarla ilgili bilgi veren Prof. Dr. Dilber, önceliği multiple myeloma araştırmalarına verdiklerini söyledi. -NEDEN MULTİPLE MYELOMA- Bir tür kan kanseri olan multiple myeloma hastalarının ömrünün, kullanılan tüm yöntemlere rağmen teşhis konulduktan sonra 3,5-4 yıl olduğunu bildiren Prof. Dr. Dilber, halen en revaçta olan yöntemin, kişinin kendisinden kemik iliği nakli (otolog) yapılması olduğunu söyledi. Bu yöntemin kemoterapiye göre daha fazla insanca yaşama imkanı verdiğini kaydeden Prof. Dr. Dilber, şöyle dedi: ''Bir süre daha yaşamı uzatıyor. Ancak otolog kemik iliği nakli yapılan hastalarda hastalık tekrarlıyor ve tekrarlayan hastaların çoğunu kaybediyoruz. Bu tekrarlamayı engelleyebilecek bir tedavi yöntemi, hastalara en büyük iyilik olacaktır. O hastaların çoğu şifa bulacak demektir. Bu nedenle de öncelikli olarak bunun üzerinde çalışıyoruz.'' -KANSERLİ HÜCRELERİ ÖLDÜRDÜLER- Prof. Dr. Sirac Dilber'in verdiği bilgiye göre ekip, kemik iliği nakli olmuş, ancak hastalığı tekrarlamış 8 kişiden aldığı NK hücrelerini, beslenme kokteyli yöntemiyle üç hafta içerisinde 500 kat çoğalttı. Hastalık nedeniyle uyuşukluk hali gösteren hücrelerin, çoğalınca eski fonksiyonlarını taşıdıkları gözlendi. Çoğaltılan hücreler, laboratuvar ortamında, kişilerden alınan tümörlü hücrelerle aynı ortama konuldu. Çoğaltılan NK hücreleri, kanserli hücreleri öldürdü. Ekip, çalışmada, çoğaltılan hücrelerin kansersiz hücrelere zarar vermediğini de ispat etti. Yapılan çalışma, hastalardan alınan ve fonksiyonlarını yitirmiş NK hücrelerinin, laboratuvar ortamında çoğalınca, aktive olarak tümörü yeniden tanıdığını ortaya koydu. -HASTALIK TEKRARLAMAYACAK- Laboratuvar ortamında milyarlarca NK hücresi üreterek, yöntemi insanlara uygulamaya hazır hale getiren Prof. Dr. Dilber, bu sayede kemik iliği nakli olmuş multiple myeloma hastalarında hastalığın tekrarlamayacağını bildirdi. Prof. Dr. Sirac Dilber, NK hücrelerinin, kemik iliği naklinden sonra kişiye üç ay verileceğini kaydetti. Yöntemi insanlarda denemek için etik kurul onayı beklediklerini ve İsveç İlaç Kurumu'na başvuracaklarını belirten Prof. Dr. Dilber, ''Bu izni almak zor olmayacak çünkü bu hastaların çoğu ölüyor. Yani başka bir tedavi yöntemi yok. Onayı alınca, yöntemi 6 ay süreyle hastalar üzerinde deneyeceğiz'' dedi. -PROF. DR. SİRAC DİLBER KİMDİR?- Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun olan Prof. Dr. Sirac Dilber, uzmanlığını Ege Üniversitesi Tıp Fakültesinde dahiliye üzerine yaptı. 1992 yılında kazandığı bir yıllık bursla İsveç Karolinska Enstitüsüne giden Dilber, burada hematoloji ihtisası yaptı ve 3.5 yılda doçent oldu. Enstitüdeki Gen Tedavileri Merkezini kuran Prof. Dr. Dilber, 1998 yılında merkezin başına getirildi. Prof. Dr. Dilber, daha sonra bu merkeze hücre tedavilerini de ilave etti. Avrupa Gen Tedavileri Derneği Genel Sekreteri olan Prof. Dr. Dilber, İsveç Gen Tedavileri Merkezinin kurucuları arasında yer aldı. Prof. Dr. Dilber, hücre ve gen tedavileriyle ilgili AB ülkelerinde kurulan 10'un üzerinde komitede değişik görevler yürütüyor. Prof. Dr. Dilber, 9 Eylül ve Akdeniz üniversitelerinde kurulacak Medikal Araştırma Merkezleri'nin danışmanlığını da yapıyor. AA