Firmaya ait mıknatıslı Barbie bebeği ve
boyasında kurşun bulunan iki
oyuncak arabanın
kanserojen madde taşıdığı haberleri, çocuğu olan aileleri endişelendirdi.
Sağlık Bakanlığı, ülkeye giriş yapan bin 700 Barbie bebeğin ve yaklaşık bin oyuncak arabanın toplatılmasına karar verdi. Ancak, ekiplerin tüm gayretlerine rağmen Barbie bebeklerden şimdiye kadar sadece 17 adet geri dönüş oldu. Arabalarda ise henüz bir sonuca ulaşılamadı. Gelişmeden olumsuz etkilendiklerini belirten
sektör temsilcileri ise basında yer alan haberlere tepkili.
İstanbul Tahtakale ve Uzunçarşı'da faaliyet gösteren oyuncak üreticileri ve satıcıları, "Biz zehirli bebek satmıyoruz." diyor.
Satılan her 10 oyuncaktan 9'unun Uzakdoğu'dan getirildiğini ifade eden Oyuncakçılar Derneği Başkanı Ahmet Alioğlu, gümrüklerde çok sıkı denetim yapıldığını ve zararlı oyuncakların
satışına kesinlikle izin verilmediğini belirtiyor. Alioğlu, "Mattel'in toplattığı iki arabadaki boya oranı
Avrupa standartlarına uygun. Ancak,
firmanın istediği standartta olmadığı için sorun çıktı." diyor.
Türkiye'de giderek büyüyen oyuncak sektörü, yaklaşık 20 milyon çocuğa hitap ediyor. Büyük çoğunluğu Çin ve Hong Kong'dan getirilen oyuncakların denetimi 2005'ten bu yana sıkı takip ediliyor. Oyuncakçılar Derneği Başkanı Alioğlu, AB'ye uyum çerçevesinde çok ağır şartların getirildiğini ve önüne her gelenin oyuncak satışı yapamadığını ifade ediyor. İki yıl öncesine kadar
ithal edilen ürünler sadece
Türk Standartları Enstitüsü (TSE) laboratuvarlarında
test edilirken, şimdiyse gümrüklerde tüm paketler inceleniyor ve test raporları isteniyor. AB'nin belirlediği kriterlere uymayan oyuncakların girişine izin verilmiyor. Ayrıca Türkiye, AB'nin Refix sistemine üye olmamasına rağmen, bu sisteme göre
yasaklanmış ürünlerin girişi de yasak. Daha ithalat aşamasında birçok ürünün reddedildiğini belirten Alioğlu, "Piyasaya kanunî olmayan yollardan oyuncak sokanlar oluyor. Bunlar da etiketsiz ve CE işareti bulunmayan ürünler sattıkları için denetimlerde yakalanıyor. Piyasadan toplatılarak, satıcılar hakkında yasal işlem yapılıyor. Ülkemizde 20 milyon çocuğu kimse göz ardı edemez. Bu iş bu kadar basit değil." ifadelerini kullanıyor.
Çocukların sağlığını korumak için Oyuncakçılar Derneği ve İstanbul
Sanayi Odası'nın birlikte yürüttüğü çalışmalar da bulunuyor. Oyuncaklarda kanunî olarak bulunması gereken ve Avrupa Birliği'nin kalite ve sağlık standardı olan CE işareti ile işbirliğine gidildi. Bu kapsamda,
dernek tarafından perakende satış mağazalarının bir listesi gönderildi. Bu liste temelinde hazırlanmış olan CE işareti, oyuncakçılar ve işaret hakkında bilgilendirici posterler ve
tüketicilere hitaben hazırlanmış el ilanları değişik illerdeki mağazalara ulaştırıldı. Posterler, perakende satış mağazalarında müşterilerin görebileceği bir yere asılırken, el ilanları ise
kasa bölümünden tüketiciye ulaştırılıyor.
Geçen yıl Uzakdoğu ülkelerinden 150 milyon dolarlık, bu yılın ilk beş ayında ise 60 milyon dolarlık oyuncak ithalatı yapıldı. Genellikle, uzaktan kumandalı arabalar, elleri, kolları oynayan bebekler ve robotlar; mekanizması fazla ürünler olduğu için Çin'den getiriliyor. Bunun dışında plastik kamyonlar,
küçük bisikletler, kumda oynanabilen kova,
kürek gibi oyuncaklar Türkiye'de üretilebiliyor. Ağırlıklı 33 firma
Karadağ,
İsrail,
Almanya, Bulgaristan'a toplam 15 milyon dolarlık ihracat yapıyor. Pazar büyüklüğü 180 milyon dolar olan Türkiye'de oyuncak
tüketimi Avrupa'nın ve Amerika'nın gerisinde. ABD'de çocuk başına düşen tüketim 271, AB'de 84 dolarken, Türkiye'de bu rakam 5 dolar. Çin'de 8 bin firmanın oyuncak ürettiğini belirten Dernek Başkanı Ahmet Alioğlu, günde 800 yeni çeşidin piyasaya çıktığını ifade ediyor: "İşgücünün çok
ucuz olduğu Uzakdoğu ülkeleriyle mücadele etmemiz neredeyse imkânsız."
Tüm Oyuncak
İmalatçıları Birliği Başkanı
Özdemir Aydın da, oyuncakları toplatma kararından olumsuz etkilendiklerini doğruluyor. Aydın, oyuncak satın alırken mutlaka etiketlerine bakılmasını
tavsiye ediyor. Bazı ithal oyuncaklardaki göz alıcı, parlak renklerin sağlığa zararlı olabileceğini vurgulayan Aydın, imalat sırasında
metal kullanmamaya özen gösterdiklerini kaydediyor. Aydın, şu bilgileri veriyor: "Oyuncaklarda CE şartı vardır. Bilinçli tüketici buna bakarak alıyor. Ama çoğunluk ucuz olanı
tercih ediyor. Oyuncak işi çok hassas.
Sağlık Bakanlığı birebir ilgileniyor. Bir küçük amblem sebebiyle
bakanlık ile aramda 40 kez yazışma oldu."
Uyarı etiketini mutlaka okuyun
Oyuncak alırken üzerindeki etiketleri
kontrol edin, uyarı yazılarını dikkate alın.
Oyuncak, çocuğun yaşına, gelişimine, ihtiyaçlarına uygun ve kullanışlı olmalı.
Çocuk, oyuncağı rahatlıkla tutabilmeli.
Çocuğun el becerilerini, düşünce,
hafıza ve hayal gücünü destekleyici olmalı.
Sağlam ve kolayca temizlenen oyuncakları tercih edin.
Bebekler ve küçük çocuklar oyuncaklarını paylaşmamalı. Küçük çocuklar genellikle oyuncaklarını ağızlarına götürdükleri için bir başka çocuk kullanmadan önce iyice yıkanarak temizlenmesi önemli.
Ucuz ve çok basit oyuncaklar satın almaktan kaçının.
Oyuncak mağazaları dışından alınan oyuncaklara özel dikkat gösterilmeli.
Ambalaj ve etiketi üzerindeki kullanma talimatı ve uyarı
Türkçe olmalı.
Yumuşak
hayvan ve bebeklerin yıkanır olanını tercih edin. Bu tür oyuncaklarda gözler,
burun, düğme ve diğer ayrıntılar kopmayacak şekilde dikilmiş veya yapıştırılmış olmalı.
Çıngırak, sıkıştırılabilir oyuncaklar ve dişlikler yeni doğmuş çocuğun boğazından geçemeyecek kadar büyük olmalı.
Oyuncak içindeki yumuşak dolgu malzemeleri metal parçacık,
iğne ve kıymık gibi herhangi bir sert veya sivri
yabancı madde ihtiva etmemeli.
İnce, çabuk kırılır plastikten yapılmış oyuncakları tercih etmeyin. 3 yaşından küçük çocukların oyuncakları çok sert maddeden imal edilmesi önemli.
Kötü kokan, yumuşak plastikten yapılmış oyuncaklar alınmamalı.
Su veya benzer sıvıya atıldığında büyüyen, genişleyen oyuncaklar yüzde 50'den fazla genişlememeli.
ZAMAN