Sümeyye 12, Meryem ise 11 yaşında. Sümeyye babasından, Meryem ise annesinden yapılan
böbrek nakliyle akranları gibi gülüp oynayabilecek artık.
Nakilleri yapan Medicana
Çamlıca Hastanesi'nden Doç. Dr. Barış Akın, anne-babaları uyardı: 2-3 ayda bir
idrar yolu
enfeksiyonu olan çocukların böbrek
hastası olma ihtimali çok yüksek,
tedavileri
ihmal edilmemeli.
-
Türk Nefroloji Derneği verilerine göre ülkemizde
diyaliz uygulanan yaklaşık 60 bin hasta bulunuyor. Bu hastalardan 6 bini ise çocuk.
Çocuklarda
böbrek yetmezliğinin en büyük nedenlerinden biri sık sık idrar yolu enfeksiyonu yaşamaları. Medicana Çamlıca Hastanesi genel cerrahi uzmanı aynı zamanda
organ nakli programı başkanı Doç. Dr. Barış Akın, 2-3 ayda bir idrar yolunda enfeksiyon oluşan çocukların
böbrek hastası olma ihtimalinin çok yüksek olduğunu belirtiyor. Akın, çocukta ateş, idrar yaparken yanma ve gelişme geriliği gözlemleyen anne-babaları dikkatli olmaları hususunda uyarıyor.
Çocuklarda böbrek yetmezliğinin nedenleri arasında doğumsal hastalıklar, diyabet gibi genetik hastalıklar ve idrar yolu enfeksiyonları yer alıyor.
Böbrek hastası bir çocukta en büyük belirti gelişme geriliği. Sümeyye Arıkan 1 yaşında yürüdüğü halde zamanla bu işlevi yerine getiremez. Emeklemeyi dahi yapamaz duruma gelir. Doktorlar, genetik bir hastalık nedeniyle böbrek yetmezliği teşhisi koyar. Şu anda 12 yaşında olan Sümeyye, 1 hafta önce babası Emrullah'ın böbreğini alır. Yaşıtlarına göre
küçük bir bedene sahip Sümeyye, nakil nedeniyle ilerleyen zamanlarda akranları gibi bir görünüme sahip olabilecek.
Böbrek nakli olan diğer bir hasta da Meryem
Güngör. 6 aylıkken su kaybı yaşayan Meryem'in hayatı bir anda değişir. Fiziksel
gelişiminde gerilemeler meydana gelir. Yürüyemez, kilo kaybeder, Şu anda 11 yaşında olmasına rağmen bedeni 3 yaşındaki çocuk görüntüsünde ve 20 kilo. Çeşitli tedavilerden sonra 3 yıl diyalize girer. Şimdi Meryem, annesi
Sevgi Hanım'ın verdiği böbrekle sağlığına kavuşacağı günleri bekliyor.
NAKİLLE BİRLİKTE HIZLI GELİŞİM GÖSTERİYORLAR
Doç. Dr. Barış Akın, böbrek rahatsızlığı nedeniyle tedavi gören çocukların birçoğunda genetik hastalık ve idrar yolu enfeksiyonu yaşandığını söylüyor. Sık sık idrar yolu enfeksiyonu geçiren bir çocuğun hemen doktor kontrolünden geçirilmesi gerektiğini belirten Akın, "Zira 2-3 ayda bir idrar yolu enfeksiyonu yaşayan bir çocuğun böbreklerinde sorun vardır. Ateşi geçmiyor ve idrar yaparken acı ve yanma hissediyorsa çocuk, idrar yolundan enfeksiyon kapmıştır. Ayrıca böbrek yetmezliğine giren çocuk hastalarda çok ciddi gelişme geriliği oluşuyor. 1-2 yaşlarında gözle görülen gelişme geriliği ortaya çıkıyor. Böyle bir aşamada hastanın nakil olması gerekiyor." diyor. Nakille birlikte çocuk hastalarda şaşırtıcı bir şekilde boy ve kilo artışının gerçekleştiğini aktaran Akın, kısa bir süre içinde de akranları gibi bir görünüme sahip olduklarını vurguluyor.
Nakil sonrası hastanın kan tetkikleri yapılıyor ve ilaç tedavisi uygulanıyor. Kısa sürede de hasta tamamen sağlığına kavuşuyor. İleri
ameliyat teknikleri özellikle retroperitonoskopik yöntemi ile hasta ve böbreğini veren kişi 2 gün içinde
taburcu olabiliyor.
Nakil gerçekleşmezse gelişim geriliği devam ediyor
Çocuklarda hemodiyaliz ve periton diyalizi olmak üzere iki türlü diyaliz işlemi gerçekleşiyor. Hemodiyaliz küçük çocuklarda
damarlar ince olduğu için genellikle yeterli olmuyor. Periton diyalizi, damar kullanımı gerekmemesi sebebiyle küçük çocuklarda
tercih edilen bir yöntem. Karın boşluğuna yerleştirilen periton diyaliz kateteri adı verilen
boru aracılığıyla, hastaya seruma benzer yapıda diyaliz sıvısı veriliyor. Kanda yüksek seviyede bulunan zararlı maddeler, periton zarında bulunan minik deliklerden periton diyaliz sıvısına geçiyor. Bu sıvı 2-4 saat aralıklarla dışarı alınıp yenisi karın boşluğuna veriliyor. Günde 4-6 kez bu
uygulama tekrarlanıyor, böylece zararlı maddeler vücuttan kısmen uzaklaştırılıyor. Periton diyalizi, hemodiyaliz kadar etkili bir yöntem değil. Bu nedenle daha uzun süre uygulanması gerekiyor. Periton diyalizinin avantajı, hasta veya aileden bir kişinin bu yöntemi evde uygulayabilmesi. Hastaya nakil gerçekleşmez ise gelişim geriliği devam ediyor ve kemiklerde zayıflamalar görülüyor.