KHK ile rektör atama yetkisinin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a verilmesinin ardından, YÖK’ün yeni teklifi kanunlaşırsa akademisyenleri de atanmış rektörler keyfi olarak seçebilecek. ''Yardımcı doçentlik kaldırılacak'' diyerek sadece şekil değişikliği getiren ve atama yöntemlerini değiştiren yasa teklifi, muhalefetin ''kadrolaşma'' eleştirilerine karşın TBMM Eğitim Komisyonu’nda kabul edildi. CHP’li Aytuğ Atıcı teklife karşı “Bunu kabul ederseniz doktor öğretim üyesinin atanması sadece ve de sadece rektörün iki dudağı arasında olur” diyerek tepkisini gösterdi.

YÖK’ün Erdoğan’ın talimatıyla hazırladığı ve AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş imzasıyla Meclis’e sunulan teklif, tartışmaların ardından TBMM Eğitim Komisyonu’nda kabul edildi. Mevcut yasanın seçilmiş rektörlerin, üniversite bileşenlerin görüşlerine dayanarak akademisyenlere kadro tahsis etmesi için hazırlandığını belirten muhalefetin, OHAL KHK’si ile rektör atama yetkinin Erdoğan’a verilmesi sonrasında, üniversite yönetimlerinin siyasi Komisyondan geçen teklife göre yeni sistemde ‘doktor öğretim üyesi’ kadroları, YÖK tarafından ilan edilecek. Muhalefetin itirazları üzerine teklifteki “ilan edilen bu kadrolara yükseköğretim kurumlarında ilgili birimlerin yönetim kurullarıın görüşü alınarak” ifadeleri değiştirildi. Bu kapsamda ilan edilen kadrolara biri fakültelerde dekan, biri o birimin yöneticisi biri de o yükseköğretim kurumunun dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek bunlardan adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isteyecek. Dekan veya ilgili müdür, yönetim kurullarının görüşünü aldıktan sonra önerilerini rektöre sunacak. Atama rektör tarafından en çok dört yıl süre ile yapılacak.

Değişiklik teklifinde dikkat çeken bir diğer nokta ise YÖK’ün doçent atamasında ‘kolaylık getiriyoruz’ diyerek rektörlerin yetkisini arttırması oldu. Mevcut sistemde doçent ataması sırasında adayların durumlarını incelemek üzere üç profesörün tespit edilmesi ve bu profesörlerin adaylar hakkında ayrı ayrı mütalaalarını rektöre bildirmesinin ardından kanundaki “Rektör, bu mütalaalara dayanarak, üniversite yönetim kurulunun görüşünü de aldıktan sonra atamayı yapar” ifadeleri değiştirilerek akademisyen değerlendirmesi “göz önünde bulundurma” noktasına indirgendi. Yeni sistemde “üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunun bu raporları göz önünde tutarak alacağı karar üzerine, rektör atamayı yapar” ifadeleri ile değiştirildi.

Atama düzenlemelerine ilişkin CHP Eskişehir milletvekili Gaye Usluer, “Rektörler bir KHK’yle nasıl atanmaya başlandı. Rektör ataması doğrudan düzgün bir yasa hazırlanarak yapılamaz mıydı? Bugün rektörler siyasi erkin başındaki kişi tarafından atanmaktadırlar. Üniversitelerde, bugün üniversitelerin her yerine hatta üniversitelerin taşeron işçilerin alımında bile o ildeki siyasi erke ait il, ilçe teşkilatları söz sahibidir. Bugün rektörler siyasetin üniversite temsilcileri olmuşlardır” dedi.

CHP Mersin Milletvekili Aytuğ Atıcı da atama öncesi jüri denetiminin kaldırılmasına tepki göstererek “Atamayı kim yapacak? Rektör. Jüri? Jüri yok. Rektör bu atamayı nasıl yapacak? İlgili bölüme danışacak. Danıştı, ilgili bölüm dedi ki: ‘Biz A şahsını istiyoruz’ Rektörü bağlar mı? Bağlamaz. Yani, hâkim sizin imza ettiğiniz bu yasaya göre diyecek ki: ‘Rektör danışmış, atamasını yapmıştır’ Öbür türlü jüri ‘A şahsını atayın’ dediğinde rektör B şahsını atarsa yargıya gidip bunu çevirebilir, onlarca,yüzlerce örneği var bunun ama eğer bunu kabul ederseniz doktor öğretim üyesinin atanması sadece ve de sadece rektörün iki dudağı arasında olur” diye konuştu.

HDP Gaziantep Milletvekili Mahmut Toğrul, “Maalesef şu andaki yasayla kadrolaşmanın önünü daha çok açarsınız. Üniversitelerin en temel problemlerinden bir tanesi liyakate göre değil, benim adamım, benim cemaatim, benim tarikatım şeklindeki atamalar. Şimdi siz bunu rektöre bağlarsanız, AKP’li olmayanların yükseköğretimde yer bulamaması anlamına gelir” dedi.