Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2017 senesinin kasım ayına ait istihdam verisinde işsiz sayısının bir evvelki seneye nazaran yüzde 2’ye yakın düştüğü belirtiliyor. İşsizlik oranı yüzde 10,4’e gerilemiş.

Düştü denilen işsizlik oranı bile Almanya’nın iki katından fazladır. Türkiye hal-i hazırda yüzde 10,4 oranıyla dahi 34 üyesi bulunan Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı’nda (OECD) en yüksek işsizlik sıralamasında ilk 5 arasında yer alıyor.

Dolayısıyla çift haneye demir atmış işsizliğin bu kadar sert düşmesi ilk başta kulağa hoş geliyor. “İşsizim, açım.” diyerek kendini yakan kişileri o cinnet halinin eşiğine getiren geçim derdi bugün milyonlarca işsizin en mühim meselesidir. Onun içindir ki işsizliğin azalması başta işsizler ve aileleri olmak üzere herkes adına umut vericidir. Amma velakin TÜİK’in verilerinde saklanan bazı hakikatler bu bahsin de siyasetin kirli oyunlarına alet edildiği şüphesini kuvvetlendiriyor.

Her şeyden evvel TÜİK dar tabanlı istihdam verisini açıklıyor. Yani son bir ayda iş bulamayanları ankete dahil ediyor. Geniş tabanlı veride son altı ayda iş bulamamış olanlar da dikkate alınıyordu. Bu şekilde iş bulma ümidini kaybedenler şeklinde tasnif edilen en az 3 milyon işsiz hiçbir kalemde gösterilmiyor. Yani TÜİK için onlar istatistikî bir kıymet bile ifade etmiyorlar.

İşsiz sayısını olduğundan az gösterme gayretine rağmen kayıtlı işsizlik yüzde 13’e kadar tırmanınca Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) iktidarın imdadına yetişti. TÜİK tablolarında fark edilemeyen bir hile SGK kayıtlarında ayan beyan ortada.

SGK kayıtlarına göre 2016 senesinin Aralık ayından 2017’nin kasım sonuna kadar 1 milyon 150 bin kişi stajyer-kursiyer gösterilerek sigortalı olmuş. Sigorta primleri İşsizlik Fonu’ndan karşılanan 1 milyon 150 bin kişi yeni işe girmiş gibi gösteriliyor. Bu işlem yapılmasaydı Kasım 2017’de işsizlik yüzde 14’e tırmanacaktı. Hal böyle iken açıklanan işsizlik oranı yüzde 10,4!

Hile, işgüzarlık, kelime oyunu ya da her ne denilecekse bunun teyidi İŞKUR kayıtlarından da yapılabilir. Geçen sene İşsizlik Fonu üzerinden 4 milyar TL aktarılarak 508 bin kişiye kurs verilmiş. İŞKUR 700 bin meslek-teknik lisesi talebesi de stajyer olarak desteklemiş. Bu kayıtlardan da 1 milyon 200 rakamına ulaşılabilir. SGK’daki 1 milyon 150 rakamından 50 bin fazla.

Muvakkaten ve İşsizlik Fonu’nun parası ile sigorta primi yatırılan lise talebesi, çırak ya da kursiyeri ‘yeni istihdam’ diye hükûmetin reklam malzemesi yapıldı.

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek bunu bile bile, “Dünyada 1 senede 1 milyon 400 bin kişiye istihdam sağlayan başka bir ekonomi yok.” diyebildi. Kendi kurguladıkları o tabloya istinaden şunu söylemek lazım: Demek ki son bir yılda yeni istihdam edilen kişi sayısı sadece 200 bin. Fonun parası ile bir rekor kırıldığında tereddüt yok. Yalan söyleme rekorudur kırılan…

İstihdam artırmak için bütçeden kaynak ayırmadan hazır fonu bu şekilde yağmalayan Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) 2018 senesi için de ‘Bir senden, bir benden’ kampanyası başlattı. Desteği almak isteyen işveren aldığı yeni işçinin ilk ay vergi, prim ve ücretini ödeyecek. İkinci aydan itibaren iki ayda bir söz konusu masrafları devlet üstlenecek. Her iş yeri en fazla 2 kişi adına bu desteği alabilecek. Bu şekilde toplam 700 bin kişinin masrafı İşsizlik Fonu’ndan 3,5 milyar TL ile karşılanacak.

Dilerim fondan ödünç diye alınan 3,5 milyar TL işçiyi almış gibi gösteren birilerinin cebine inmez. Geçen ay Diyarbakır’da polis, İŞKUR’dan paraları aldığı halde sadece kâğıt üzerinde istihdam sağlayan 30’dan fazla şirkete baskın düzenlemişti.

Şüphelilerin ifadelerine bakılırsa işsizlik de rant kapısı haline gelmiş. Nüfus kâğıdını veren kişiye sus payı olarak birkaç yüz lira ödeniyor. İŞKUR’dan gelen paranın ekseriyeti çetenin cebine kalıyor. Çalışanlardan kesilen paraların toplandığı İşsizlik Fonu bir mânâda böyle yağmalanıyor.

Daha şayan-ı dikkat bir bilgi de şu: SGK verilerinde son bir yılda toplam sigortalı sayısı 1,5 milyona yakın azalmış. İşsizliğin yüzde 2 düştüğü iddia edilirken böyle bir düşüşün makul bir izahı olabilir mi?

Başkanlık seçimi yaklaştıkça hem İşsizlik Fonu’ndaki paralara dadanacaklar hem de kursiyer, stajyer vs. diyerek kayıtlı işsizliği olduğundan düşük göstermeye telaşına düşecekler. Kimsenin haberi bile olmayacak resmî yalanlardan.

Zira ‘işsizlikte büyük düşüş’ manşetlerini atan tek sesli medya ‘açım’ diyerek kendini ateşe verenleri ‘ajan-provokatör’ olarak göstermek için bütün maharetini sergilemeye devam edecek.

Hasılı kelam Türkiye’de işsizlik son bir senede düşmedi, düşmüş gibi gösterildi.