Sosyal Demokrasi Vakfı (SODEV) laikliğe dair araştırmasının sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. 12 ilde 600 örneklem üzerinden yapılan araştırmada farklı siyasi görüşteki insanların laiklik algısı anlaşılmaya çalışıldı. Araştırma sonuçlarına göre laiklikliğe olumsuz bakanların oranı yalnızca yüzde 10,3. Halkın yüzde 43.8’i laikliğin tehlike altında olmadığını düşünürken yüzde 30.1’i ise “laiklik tehdit altında” diyor.
Yüzde 2,8 laikliği dinsizlik olarak görüyor
Araştırmaya göre, CHP seçmeninin yüzde 61.5’i laikliği tehlikede görürken, “Tehlikede değil” yanıtı verenlerin büyük çoğunluğu yüzde 65.9’la AKP seçmeni. Araştırmanın bir diğer çarpıcı sonucu da farklı dinlere olan yaklaşım. Katılımcıların yüzde 79’u farklı dine mensup komşusu olmasından rahatsızlık duymayacağını söylemesine karşın farklı dine mensup gelin ve damat konusunda tutum değişiyor. CHP, HDP ve İYİ Parti tabanının önemli bir bölümü, bu durumdan rahatsız olmayacağını belirtirken AKP seçmeninin yüzde 71.8’i, MHP’lilerin ise 57.9’u rahatsız olacağını vurguluyor.
Araştırmanın bir diğer çarpıcı sonucu ise Diyanet’le ilgili. Diyanet’in devlet işlerine karışmaması gerektiğini belirtenlerin oranı yüzde 52.5'ken “etkisi olmalı” diyenler yüzde 47.5 oldu.
SODEV tarafından yapılan değerlendirmede AKP ve MHP’nin oluşturduğu “Cumhur İttifakı” tabanının birçok soruda birbirine benzer yanıtlar verdiğine dikkat çekildi.
Araştırmada laiklikle ilgili 4 temel önermenin toplumdaki karşılığını inceledi.Buna göre; toplumda laiklikle ilgili en yaygın algının, yüzde 69,8 ile laikliğin “din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması” olarak görüldüğü öne çıkıyor.
İkinci sırada yüzde 19,8 ile “tüm dinlere eşit mesafede olunmasıdır” yanıtı geliyor. Laikliği “dinsizlik” olarak tanımlayanların oranı ise yüzde 2.8’de kalırken “inançlara müdahale” olarak değerlendiren grubun oranı da 7,5 düzeyinde.
Laiklik algısının, katılımcıların 2018 genel seçimlerinde oy verdikleri partilere göre dağılımları incelendiğinde de tüm partilerin seçmenlerinin en az yüzde 80’nin laiklik algısı konusunda ortaklaştığı görülüyor. Özellikle CHP, HDP ve İyi Parti seçmenleri arasında laikliği “din ve devlet işlerinin ayrılması” veya “tüm dinlere eşit mesafede olunması” olarak gören seçmenlerin oranı yüzde 90’ların üzerine çıkıyor.
Bu soruda dikkat çeken en önemli farklılık HDP seçmeninin yüzde 31.1’le en yüksek oranda laikliği “tüm dinlere eşit mesafe” olarak algılamasıdır. “Laikliği dinsizlik” olarak görenlerin yüzde 7 ile en yüksek olduğu oran MHP seçmenine aitken, laikliğin dini inançlara müdahale olarak gördüğünü belirten kesim ise yüzde 13.6 ile AKP tabanı.
Katılımcılara Türkiye dışında yaşamak durumunda kalsalardı hangi ülkeyi tercih edecekleri sorulduğunda, neredeyse tüm seçmen gruplarının, özgürlüklerin ve modern yaşam biçimlerinin öne çıktığı ülkeleri tercih ettiği belirtildi. Parti ayırmaksınız Türkiye toplumunun yüzde 79,1’i Almanya, Norveç ve ABD’yi tercih edeceklerini belirtti. AKP’li seçmenlerin de yüzde 71,4’ü tercihini Batılı ülkelerden yana kullandı. CHP seçmeni ilk tercihi Norveç olurken İYİ Partililer ise ABD’de yaşamak istiyor.
