Mekatronik Mühendisliği öğretim üyelerinden Doç. Dr. Zafer Bingül başkanlığında Doç. Dr. Cüneyt Oysu, Yrd. Doç. Dr. Serdar Küçük ve Araştırma Görevlisi Selçuk Kizir tarafından tasarlanıp geliştirilen ve elin bütün hareketlerini yapabilen robot, üzerine yerleştirilecek aletlerle beyin ve göz ameliyatları gibi hassasiyet gerektiren cerrahi operasyonlarda kullanılabilecek. Doç. Dr. Zafer Bingül, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırmalar Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenen proje kapsamında tasarlayıp, fiziksel olarak gerçekleştirdikleri ''Yüksek Hassasiyetli Paralel Robot''un ''stewart platormu'' olarak da bilindiğini söyledi. Robotun insan elinden çok daha hassas olduğunu, kol ve bilek hareketlerinin tamamını çok yüksek doğrulukta yapabildiğini ifade eden Bingül, şunları belirtti: ''Lazer ölçüm sistemi (interferometre) kullanarak yaptığımız ölçümde robotun 534 nanometrelik hareket değişimine neden olduğunu belirledik. İnsanlar arasında en hassas elin cerrahlar ile ressamlarda olduğu kabul edilir. Bir elin hassasiyeti en fazla 0.5 milimetredir. Oysa geliştirdiğimiz robot 534 nanometre hassaslıkta işler yapabiliyor. Yani bir ressam veya cerrahın çok ince uçlu bir kalemle yapacağı dokunuşun büyüklüğü en az 0.5 milimetredir, ancak robotun yapacağı dokunuş bundan yaklaşık bin kat daha küçük olacaktır.'' ÇOK KÜÇÜK ALANLARDA OPERASYON YAPMA ŞANSI Robotun, üç boyutlu hareket edip dönme oluşturabilen ''space mouse'' ile istenilen şekilde kontrol edilebildiğini, bilgisayara yüklenen bir yörünge denklemini algılayıp yörüngeyi takip edebildiğini anlatan Bingül, robot ile ayrıca, bir malzemenin çok hassas işlenebileceğini, ucuna yerleştirilecek alet sayesinde molekül veya bakterinin hareket ettirilebileceğini kaydetti. Robotu özellikle tıp alanında kullanmayı amaçladıklarını, bunun için ekip olarak çalışmalarını sürdüreceklerini bildiren Bingül, şöyle devam etti: ''Robot, üzerine yerleştirilecek aletlerle omuriliğe yapılan ve felç riski taşıyan lokal anestezi, beyin, göz ameliyatları gibi hassasiyet gerektiren cerrahi müdahalelerde kullanılabilecek. Cerrahi operasyon yapılan alan mikroskopla büyütülüp doktorun görebileceği bir yere yansıtabilir. Doktor, mouse ile robotu istediği şekilde hareket ettirebilir ve robotun hassasiyetinden faydalanarak çok küçük alanlarda operasyon yapabilir. Böylece hassas hücrelerin bulunduğu alanlara yönelik cerrahi müdahalelerde risk azaltılarak, başarı şansı artırılabilir.'' İSTENDİĞİNDE FÜZE RAMPASI YA DA HELİKOPTER PLATFORMU Robotun, dünyada ''stewart platformu'' olarak da bilindiğini, söz konusu platformun füze rampası, helikopter pisti olarak da kullanılabildiğini belirten Bingün, şunları kaydetti: ''Üzerine yerleştirilen füzeye platform sayesinde istediğiniz oryantasyonda açı vererek ateşleme yapabiliyorsunuz. Füzenin hedefe tam isabetle vurabilmesi için çıkışta iyi oryante edilmesi gerekiyor. Bu platform ile oryantasyonu sağlayabiliyorsunuz. Platform ayrıca, deniz araçları üzerine yerleştirilerek helikopter pisti olarak da kullanılabiliyor. Özellikle savaş gemilerinde helikopterlerin dalgalı denizde gemiye inebilmesi için platformun düz durması gerekiyor. Platform, dalgaların yarattığı olumsuz etkileri ortadan kaldırıp dengede durarak, helikopterin gemiye inmesini kolaylaştırıyor.'' AA