AK Parti Hükümeti, tek kartlı hayata geçiş için son hazırlıkları yapıyor. 59. hükümet döneminde başlatılan Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi’nin (MERNİS) son aşaması olan vatandaşlık kartı (tek kart) projesiyle pembe-mavi nüfus cüzdanları tarihe karışacak. Kredi kartı görünümünde yeniden tasarlanan kartların üzerinde sadece TC Vatandaşlık Numarası ve fotoğraf bulunacak. Diğer tüm bilgiler kartın içinde yer alacak. Çok sayıda kart taşıma dönemini kapatarak kamuda tüm kapıları tek başına açacak olan kartın pilot uygulaması önümüzdeki günlerde Düzce’de sağlık ve sosyal güvenlik alanında başlatılacak. TÜBİTAK TASARLIYOR İÇİŞLERİ Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü koordinasyonunda yürütülen proje kapsamında yeni vatandaşlık kartları, TÜBİTAK Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü tarafından tasarlanacak. Üzerinde sadece fotoğraf ve kimlik numarası bulunması beklenen tek kartta, diğer nüfus bilgileri karta işlenecek. BÜTÜN KAPILARI AÇACAK VATANDAŞLIK kartında medeni hal gibi değişen bilgilere yer verilmeyecek, kütük, doğum yeri ve tarihi, sosyal güvenlik numarası, vergi numarası, kan grubu gibi süreklilik taşıyan bilgiler bulunacak. Vatandaşlık kartında nüfus cüzdanları dışında çok sayıda bilgi yer alacağından vatandaş her kurum için ayrı ayrı kart taşımak zorunda kalmayacak. Tek bir kartla, bütün işlemlerini yürütebilecek, diğer kartlar ise rafa kalkacak. PASAPORT VE EHLİYET KALIYOR VATANDAŞLIK kartı uygulamasında sadece ehliyet ve pasaportlar sisteme dahil edilemeyecek. Kurumlarca, vatandaşlık kartı uygulaması dışında ayrıca yeni bir akıllı kart uygulamasına gidilmeyecek. PARMAK İZİ GÜVENLİĞİ TÜBİTAK, vatandaşlık kartlarını yüksek güvenlik özellikleriyle donatacak. Tamamen milli yazılımla görsel olarak dizayn edilecek vatandaşlık kartlarının boyutları küçük olacak, kredi kartına benzeyecek, çipli olacak. Ancak kartta şifre uygulaması bulunmayacak. Kartın güvenliği, parmak izi sistemiyle sağlanacak. İçerisinde kişinin parmak izini barındıracak yeni kartlar, taklit edilemeyecek ve başkası tarafından kullanılamayacak. Böylelikle, vatandaşın nüfus cüzdanını kaybettiğinde yaşadığı mağduriyetlerin de önüne geçilmiş olacak. ELEKTRONİK İMZA HALEN çalışmaları sürdürülen tek karta elektronik imza yüklenip yüklenmemesi konusu tartışılıyor. Kartın hafıza kartı şeklinde tasarlanması da bir başka tartışma konusu. Ancak bu konuda görüşler, İtalyan örneği olan kredi kartı benzeri vatandaşlık kartı üzerinde birleşiyor. Kartın boyutları ve şekli konusunda nihai kararı İçişleri Bakanlığı verecek. 35 yıllık rüyanın sonucu MERNİS fikri ilk olarak 1972’de ortaya çıkmıştı l MERNİS Projesi’nin düşüncesi 1972’de ortaya çıktı. 1976’da Devlet Planlama Teşkilatı tarafından projelendirilen MERNİS, 1980’de Ortadoğu Teknik Üniversitesi’ne (ODTÜ) ihale edildi. 1982 yılında uygulama çalışmaları başlatıldı. 1996’da Dünya Bankası, projeyi, özelleştirme ve Sosyal Güvenlik Ağı kapsamına aldı ve proje fizibilite çalışması yapıldı. 1997 yılında yürürlüğe giren 4300 sayılı Kanun’la projeye ödenek sağlandı. 1997-1999 yılları arasında Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ve ilçelerdeki nüfus müdürlüklerinin alt yapısı tamamlandı. 1998-2000 yılları arasında da MERNİS uygulama yazılımları gerçekleştirildi. Ekim 2000’de tüm nüfus kayıtlarına T.C. Kimlik Numarası verildi. Online uygulama, Mart 2002’den itibaren Ankara ve Kırıkkale’nin ilçelerinde pilot olarak başlatıldı. T.C. Kimlik Numarası’nın kullanımı gerek kamu gerekse özel kurumlarda yaygınlaştırıldı. Numara, nüfus cüzdanlarına işlendi. MERNİS projesinin vatandaşlık kartı uygulamasının tanıtım toplantısı 23 Şubat 2005 günü dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Başbakan Erdoğan’ın katıldığı bir toplantıda Meclis’te düzenlenen bir toplantıda yapıldı. Sistemin tamamı 100 milyon dolar l UYGULAMADA, parmak izi güvenliği, bazı kurumlarda yatırım ihtiyacı doğuracak. Kartların maliyeti 1 ila 3 dolar arasında değişirken, asıl maliyet kart doğrulama sistemlerinde ortaya çıkacak. Özellikle sağlık ve sosyal güvenlik kurumları, vergi idareleri gibi kurumlarda parmak izi güvenliği yazılımı ve donanımı gerekecek. Parmak izi verisi sadece kartın üzerinde bulunacak, merkezi herhangi bir veritabanında tutulmayacak. Karttaki parmak iziyle kişinin parmak izi, kart okunurken eşleştirilecek ve vatandaşlık kartının o kişiye ait olup olmadığı teşhis edilecek. Bu sistemlerle birlikte projenin maliyetinin 100 milyon doları bulması bekleniyor. Her kurum kart çıkaramayacak l MERNİS’İN son aşaması olan tek kart sistemiyle, kurumların elektronik ortamda oluşturdukları veri tabanı, tek kartla kullanılır hale gelecek. Kurumlar, kendi işlemleri için farklı akıllı kartlar üretmeyecek. Nüfus cüzdanının yerini alacak elektronik vatandaşlık kartıyla, tüm bilgiler ve numaralar tek bir kartta toplanacak, tüm işlemler tek kartla yapılabilecek. İlk uygulama Düzce’de başlatılıyor l VATANDAŞLIK Kartı Projesi ile ilgili Başbakan Recep Tayyip Erdoğan imzalı genelge, Nisan ayında Resmi Gazete’de yayımlandı. Genelgenin ardından TÜBİTAK’ın kartın yazılımını geliştirdiği, çip tasarımını yaptığı, kart okuyucularına ilişkin çalışmaları sürdürdüğü belirtildi. Tamamen milli vatandaşlık kartının pilot uygulamasının, aile hekimliğinde örnek il olarak seçilen Düzce’nin bir ilçesinde 10 bin vatandaşı kapsayacak şekilde yapılması, ardından tüm ili kapsaması planlanıyor. Kart, vatandaş memnuniyeti, ölçeklendirme ve uygulanabilirlik açısından başarılı bulunduktan sonra diğer aşamalara geçilecek. Uygulamanın Türkiye genelinde yaygınlaşmasının ardından TL’den YTL’ye geçişte olduğu gibi, mevcut nüfus cüzdanlarıyla vatandaşlık kartları bir süre birlikte kullanılacak. Zaman içerisinde nüfus cüzdanları tek karta dönüşecek ve uygulama tam yaygınlaştığında mevcut nüfus cüzdanları tamamen tedavülden kaldırılacak. STAR