Türk Lirası'nda nisan başından bu yana görülen değer kaybı yüzde 14, yılbaşından beri kaybı ise yüzde 23.5 seviyesinde.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) rezervlerinin yeterliliğinin sorgulanmasıyla TL'nin daha çok değer kaybedeceği endişeleri piyasalarda hakim konumda. Bankacılar ayrıca TL'deki değer kaybını bir kamu tercihi olarak da niteliyorlar.
Piyasalarda bugün TCMB haftalık verileri takip edilecek, rezervlerde anlamlı değişim beklenmiyor. Bankacılar öncü verilerden, lokallerin büyük bölümü kurumsal kaynaklı 3.5 milyar dolar civarında döviz tevdiat düşüşü hesaplıyorlar. Geçen hafta euro/dolar ve altın/dolar paritelerinde yaşanan hareketlilik nedeniyle veriler arındırılmış olarak da izlenecek.
Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı mart'tan beri en büyük günlük kaybını yüzde 10 ile bu hafta yaşadıktan sonra 100 doların hemen üzerinde işlem görüyor.
Ekonomistlerin hesaplamalarına göre, brent petrolünde 10 dolarlık artış/düşüş Türkiye'nin yıllık enerji ithalatına 4.5-6 milyar dolar yükseltici/düşürücü etki yapıyor. Petrol fiyatlarındaki küresel resesyon kaynaklı düşüşün kalıcı olup olmayacağı Türkiye'nin geçen yıl 50 milyar dolarlık enerji faturasının önümüzdeki dönemde hangi seviyede oluşacağının hesaplanması için izleniyor.
Enerji faturası, mevcut politikada döviz dengesi üzerinde belirleyici olduğu için takip ediliyor.
TCMB SINIRSIZ TL REESKONT KREDİSİ KAYNAĞI YARATMAYA HAZIR
Piyasalarda takip edilen bir diğer gelişme ise İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) dile getirdiği ihracatçı sanayicilerin finansmana erişim sıkıntısı.
TCMB'nin reeskont kredileri, yabancı parada yılbaşındaki 15 milyar dolardan geçen hafta itibarıyla 10 milyar dolara geriledi. Bu düşüş eleştirilere neden olurken Reuters'da dün yayımlanan bir haberde Merkez Bankası'nın "sınırsız TL reeskont kredisi" kaynağı yaratmaya hazır olduğuna dikkat çekildi.
Yabancı para cinsi reeskont kredileri TL'ye yönlendirildiğini belirtirken ucuz kredi ile döviz alanlara kaynak "aktarılmadığı"na da dikkat çekti.
TL reeskont kredisi yılbaşından bugüne 55 milyar TL artışla 63 milyar TL'ye ulaştı. Haziran'da YP reeskont kredileri 0.7 milyar dolar düşerken, TL reeskont'ta 11 milyar TL civarında artış yaşandı.
DÖVİZ ALIMI YAPAMAMA ZORUNLULUĞU
TL reeskont kredilerinde ihracatçılar döviz gelirlerinin yüzde 40'ını TCMB'ye satmaya ek olarak yüzde 30'unu bankaya bozdurmakla yükümlü. TL reeskontta 1 ay süreyle yeni döviz alımı yapamama vb zorunluluklar da bulunuyor.
İki hafta önce 17.5425 ile 20 Aralık'tan bu yana yeni zirveyi gören dolar/TL, geçen haftalardaki BDDK kararı ile 16.03'e kadar geriledikten sonra bu seviyelerde kalıcı olamadı.
BDDK önlemlerinin esnetileceği açıklanırken dolar/TL 17.27'ye kadar yükseldi. Euro/TL 17,64 seviyesinden işlem görüyor. Türkiye'nin beş yıllık CDS'si ise dün günü 848/858 seviyesinde tamamladı.
