Türkiye'nin ilk aeroallerjen ölçüm laboratuvarı Bursa Uludağ Üniversitesi'nde (UÜ) faaliyet gösteriyor. UÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü, Türkiye'de daha önce örneği olmayan aeroallerjen laboratuvarını Fen Edebiyat Fakültesi'nin terasına yerleştirdi. Burada farklı ölçüm aletleri ile doğadaki alerjik polenler ve bunlardan salınan allerjenlerin oranı laboratuvarda saat saat ölçümlenip rapor haline getirilebiliyor.

UÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sevcan Çelenk, "Soluduğumuz havada insan sağlığını etkileyen bir takım yabancı maddeler var. Bunlar insan kaynaklı olabilir, ya da doğa kaynaklı kirleticiler olabilir. Bugüne kadar hep insan kaynaklı kirleticiler farklı şekillerde ölçüldü ve örneklendi. Bunlar insan kaynaklı olduğu için bugüne kadar hep ön planda olan unsurlardı. Belli parametrelere göre, belli standartlarda ölçümleri yapıldı. Ancak doğal olanlar ile bugüne kadar pek ilgilenilmedi." dedi.

Son 40 yıldır Avrupa'da bu konuya el atıldığını anlatan Prof. Dr. Çelenk, şunları söyledi: "Aerobiyoloji ağları kurularak ölçümler yapılmaya başlandı. Türkiye'de ise genelde kısa dönemli olmakla birlikte sadece havadaki polenlerin varlığının tespitine ve çeşitlerinin belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılıyordu. Bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz ulusal ve uluslararası projeler sayesinde kurduğumuz bu laboratuvar ile doğal ortamda bitkilerden atmosfere salınan allerjen maddeleri, ELISA gibi farklı yöntemler ile 7 gün 24 saat boyunca sürekli olarak ölçümleyebiliyoruz. Analiz sonuçlarını raporlayıp, bunları da hava tahmin raporları gibi güncel olarak yayınlayabiliyoruz. Amacımız şimdilik Nilüfer bölgesi için elde edilen bu raporların, Bursa Büyükşehir Belediyesi ile yapılacak proje kapsamında kent için de yaygın hale getirilmesidir"

Havadan örneği alınan biyolojik kirleticilerden 70'e yakın farklı bitkiden salınmış poleni inceleyebildiklerinin altını çizen Çelenk, doğada binlerce çeşit polen olmasına karşın hepsinin alerji yapamaya uygun olmadığını aktardı. Polenlerin alerji yapabilmesi için çok yüksek miktarda üretimi ve uzak mesafelere taşınabilir olması gerektiğini anlatan Sevcan Çelenk, "Havaya karışan alerjik polenlerden en yoğun olanları ölçümlüyoruz. Sonuçlar çok farklı sektör ve kurumlar için ciddi önem taşıyor. Doktorlar, alerjisi olanlar veya ilaç firmaları alınan bu sonuçlara göre kendi planlarına yön verebiliyor. Allerji rahatsızlıkları mevsimsel ve dönemsel olarak farklılık gösterebilir. Bu laboratuvarda yapılacak ölçümlerle hangi mevsimde hangi alerji çeşitlerinin artabileceği çok daha kolay şekilde tespit edilebilir. Çalışmalarımızı biyoloji bölümündeki konu ile ilgili öğretim üyeleri, Uludağ Üniversitesi Çocuk Allerji Kliniği ve Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı ile ortak yürütmekteyiz."
CİHAN