Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2020 yılına ilişkin ceza infaz kurumu istatistiklerine göre, 31 Aralık 2020 itibarıyla ceza infaz kurumlarındaki kişi sayısı, 2019'a kıyasla yüzde 8,5 azalarak 266 bin 831 oldu.

Bunların yüzde 84,3'ü hükümlüler, yüzde 15,7'si tutuklular olarak kayıtlara geçti. Ceza infaz kurumlarında bulunanların yüzde 96'sını erkekler, yüzde 4'ünü kadınlar oluşturdu.

Türkiye'de 100 bin kişi başına düşen ceza infaz kurumundaki kişi sayısı 2011'de 172 iken 2019'da 351 ve 2020'de 319 olarak belirlendi. Geçen yıl 12 ve yukarı yaştaki her 100 bin kişiden 390'ı ceza infaz kurumuna girdi.

Bu kurumlara hükümlü statüsünde girişi sırasında çocuk yaşta (12-17 yaş grubu) bulunanların sayısı, 2020'de bir önceki yıla göre yüzde 23,6 gerileyerek 1283 oldu. Suçu işlediği sırada çocuk yaşta olanların sayısı ise geçen yıl yüzde 21,4 düşüşle 10 bin 234 olarak hesaplandı.

Bir hükümlünün aynı yıl içinde bir veya daha fazla giriş-çıkış kaydı dikkate alındığında, geçen yıl ceza infaz kurumlarına 258 bin 401 hükümlünün giriş yaptığı, 361 bin 870 hükümlünün de kurumlardan çıktığı görüldü.

Ceza infaz kurumlarına giren hükümlülerin yüzde 95,9'unu, çıkan hükümlülerin ise yüzde 96,4'ünü erkekler oluşturdu.

Cezaevine girenler üniversite mezunlarının sayısı 2,5 kat arttı

Ceza infaz kurumuna 1 Ocak-31 Aralık 2020 döneminde giren hükümlüler eğitim durumu ve işlenen suç sırası itibarıyla değerlendirildiğinde, ilköğretim mezunlarında yüzde 18,7, lise ve dengi meslek okulu mezunlarında yüzde 16,7, ilkokul mezunlarında yüzde 16,5 ve yükseköğretim mezunlarında yüzde 9,2 ile yaralama suçu öne çıktı.

Okuryazar olup bir okul bitirmeyenlerde yüzde 30,2, okuma yazma bilmeyenlerde yüzde 25,3, ortaokul mezunlarında yüzde 22 ile hırsızlık suçu ilk sırada yer aldı.

2016 ile 2020 yılı arası istatistiklere bakıldığında ise okuma yazma bilmeyenlerin sayısında düşüş, üniversite mezunu olanların sayısında ise önemli artış görüldü.

2016'da cezaevinde 8 bin 98 olan üniversite mezunlarının sayısı 2020'de 20 bin 333 oldu.

Suç kategorileri

Ceza infaz kurumlarına giren hükümlülerden yüzde 15,7'si yaralama, yüzde 15,2'si hırsızlık, yüzde 5,9'u trafik suçları, yüzde 5,3'ü İcra İflas Kanunu'na muhalefet ve yüzde 4,7'si uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçunu işledi.

Suç türüne göre değerlendirildiğinde, yaralama suçu işleyenlerin yüzde 29,9'u ortaokul ve dengi meslek okulu mezunu, yüzde 26'sı lise ve dengi meslek okulu, yüzde 21,4'ü ilköğretim mezunu kişilerden oluştu.

Hırsızlık suçu işleyenlerin ise yüzde 45,4'ünün ortaokul ve dengi meslek okulu mezunu, yüzde 17,6'sının ilköğretim, yüzde 15,6'sının lise veya dengi okul mezunu olduğu belirlendi.

Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu işleyenlerden yüzde 32,1'i ortaokul ve dengi meslek okulu, yüzde 24,2'si lise ve dengi meslek okulu, yüzde 16,5'i ilköğretim mezunu hükümlüler olarak kayıtlara geçti.

Öldürme suçu işleyenlerin yüzde 29,2'sini lise ve dengi meslek okulu, yüzde 28,8'ini ortaokul ve dengi meslek okulu, yüzde 14,9'unu ilköğretim mezunları oluştururken cinsel suçları işleyenlerin yüzde 31,7'sinin ortaokul ve dengi meslek okulu, yüzde 24,2'sinin lise ve dengi meslek okulu, yüzde 19'unun ilköğretim mezunu hükümlülerden olması dikkati çekti.