Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) alt komitesi üç adayla yaptığı mülakat sonunda Türkiye’nin gösterdiği adaylarla ilgili AKPM genel kurulunda seçim yapılmasına onay vermedi.
Diken.com.tr'den Kemal Göktaş'ın haberine göre komite her üç adayın da AİHM yargıcı seçilme kriterleri konusunda birbirine yakın yeterlilikte olması koşulunun sağlanmadığı gerekçesiyle bu kararı verdi.
İlk liste iki yıl önce
Karakaş’ın görev süresi 30 Nisan 2017’de doluyordu. Türkiye, Karakaş’ın yerine 2016 yılının aralık ayında Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’ne İnsan Hakları Daire Başkanı Dr. Hacı Ali Açıkgül, Fatma Bilim, Yusuf Aksar isimlerinin yer aldığı üç kişilik liste sunmuş, ancak AKPM komitesi bu isimlerin kriterleri taşımadığını belirterek yeni liste istemişti.
Bunun üzerine eski başbakanlık müsteşar yardımcısı Ergin Ergül, eski Adalet Bakanlığı müsteşar yardımcısı, Yargıtay üyesi Basri Bağcı ve Hollanda’da yaşayan avukat Fatma Arslan aday gösterilmişti. Ancak komisyon mülakat sonrası bu adayların da AİHM yargıçlığı için ‘yetersiz’ olduğu sonucuna varmıştı.
AİHM yargıçlığı için adayların İngilizce ve Fransızca’yı çok iyi bilmesi, ‘yüksek ahlaki kriterlere sahip olması’, hukuk fakültesi mezunu veya hukuk bilgisinin yeterince verildiği siyasal bilgiler, iktisadi idari ilimler fakültelerinden birini bitirmiş olması isteniyor. Akademisyen, yargıç ve avukatlıktan gelen adaylar da seçilebiliyor.
Üçüncü listeye de ret
Son olarak bakanlar kurulu, geçen yıl nihai olarak bildirilecek üç kişiyi tespit etti. ODTÜ Uluslararası İlişkiler öğretim üyesi Prof. Dr. Necati Polat, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Selami Kuran ve Yıldırım Beyazıt Üniversitesi öğretim üyesi Selma Öztürk Pınar’dan oluşan üç kişilik nihai liste Dışişleri Bakanlığı tarafından AKPM’ye bildirildi. Ancak AKPM alt komisyonu, Pınar’ın AİHM yargıçlığı için gerekli kriterleri karşılamadığına karar verdi. Bunun üzerine Pınar’ın yerine Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Esra Gül Dardağan Kibar aday gösterildi.
Mevzuat gereği AİHM yargıçlığı için ülkelerin en az biri kadın olmak üzere üç aday göstermesi gerekiyor.
Yenilenen listeye ilişkin değerlendirme yapan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi alt komisyonu (danışma paneli) adayların mülakata alınabileceğine karar verdi. Bunun ardından adaylar geçtiğimiz ay sonunda AKPM’deki beş siyasi grup tarafından belirlenen 20 üyeli alt komite komite önünde mülakata girdi. Mülakat sonunda seçime gidilebilmesi için üç adayın da AİHM yargıçlığı için gerekli kriterleri taşıması ve birbirine yakın yetkinlikte bulunması gerekiyordu. Yani tek bir adayın bile yetersiz bulunması halinde seçime gidilmesine onay verilmeyecekti.
Mülakatta adaylara dil ve hukuk bilgisi seviyeleri ve yargıç bağımsızlığı konusundaki görüşlerini belirleyebilmek için sorular yöneltildi.
Mülakatlar sonucunda alt komite her üç adayın da gerekli kriterlere sahip olması koşulunun karşılanmadığı sonucuna vardı. Komite bu nedenle AKPM genel kurulunda bir seçim yapılamayacağı konusunda tavsiye kararı aldı.
Karakaş devam
Türkiye, AİHM yargıçlığı için dördüncü kez liste oluşturmak zorunda kalacak. Seçim yapılana kadar Işıl Karakaş Türkiye adına AİHM yargıçlığı görevine devam edecek.
