Zengin doğalgaz kaynakları bakımında dünyanın sayılı ülkelerinden olan Türkmenistan'da tarihi bir gün yaşandı. Enerji ülkesinin kendi imkanlarıyla inşa etttiği ve uzunluğu 800 kilometre civarında olan Doğu-Batı doğalgaz boru hattı törenle hizmete açıldı.
Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov'un katıldığı açılış törenine, Türkiye'yi temsilen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak iştirak etti. Toplam değeri 2,5 milyar doların üzerinde olan bu hattın hizmete açılması ile Türkmenistan, Trans-Hazar boru hattı ile Türkiye üzerinden Avrupa'ya doğalgaz sevkiyatı için teknik altyapıyı hazırlamış oldu.
Türkmenistan'ın doğu ile batısını birleştiren Doğu-Batı hattının açılış töreni, Hazar Denizi'nin kıyısındaki Belek mevkiinde gerçekleştirildi. Hazar'ın kıyısındaki Türkmenbaşı kentine yaklaşık 75 kilometre uzaklıktaki Belek doğalgaz arıtma tesisinde düzenlenen törene, Türkmen bakanlar yanı sıra Rusya'nın Rosneft şirketi Başkanı İgor Seçin, Azerbaycan'ın SOCAR şirketi Başkanı Rövnag Abdullayev gibi yurtdışından da önemli misafirler katıldı.
Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, törende yaptığı konuşmasında, Doğu-Batı doğalgaz boru hattı ile kuzey, güney, doğu ve batı yönüyle yurtdışına doğalgaz ihracatını gerçekleştirebileceklerini belirtti. Berdimuhamedov, kuzey yönünde Hazar kıyısı doğalgaz boru hattı projesini hayata geçirmek için bütün imkanların oluştuğunu kaydetti. 2007 yılında Türkmenbaşı kentinde Rusya, Kazakistan ve Türkmenistan devlet başkanlarının doğalgaz boru hattı konusunda anlaştıklarını kaydeden Türkmen lider, bu projeyi hayata geçirmeye hazır olduklarını ifade etti.
Güney yönüyle İran ile bu alanda işbirliğini arttırabileceklerini belirten Berdimuhamedov, bu ülkeye 2 ayrı hat ile doğalgaz ihracatını gerçekleştirdiklerini ve bunu yeni açılan Doğu-Batı hattıyla daha da güçlendirebileceklerini bildirdi.
Batı yönüyle Türkmen gazını Avrupa'ya taşımak istediklerini belirten Türkmen lider, bu alanda 2008 yılında Avrupa Birliği ile enerji alanında işbirliğini öngören anlaşmayı imzaladıklarını ve bu bağlamda görüşmelerin devam ettiğini kaydetti. Berdimuhamedov, Doğu-Batı hattının inşa ederek, Türkmenistan'dan Avrupa'ya doğalgaz ihraç etmek için teknik altyapıyı oluşturduklarının altını çizdi.
ALBAYRAK: TÜRKMENİSTAN İÇİN TARİHİ BİR GÜN
Törene katılan Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, bu törene katılmak ile kardeş ve dost ülke olan Türkmenistan'ın yanında olmak istediklerini kaydetti. Türkmenistan kendi imkanlarıyla önemli bir projeyi hayata geçirdiğini kaydeden Bakan Albayrak, bu günün Türkmenistan için tarihi bir gün olduğunu belirtti.
Törenden sonra basına konuşan Bakan Albayrak, Türkiye'nin de ithal ettiği enerji kaynaklarını çeşitlendirmek için çalıştığını ve Türkmen gazının Türkiye'ye Trans-Hazar boru hattıyla ve İran üzerinden ulaştırılması konusunda uzun zamandan beri görüşüldüğünü belirtti.
5 YILDA İNŞA EDİLDİ
Doğu-Batı doğalgaz hattı 5 senede inşa edildi. 800 kilometre uzunluğundaki boru hattı, Türkmenistan'ın güneydeki Mari eyaletinin Şatlık kentinden başlayarak, Hazar Denizi'nin kıyısındaki Türkmenbaşı kentine 75 kilometre uzaklıktaki Belek doğalgaz arıtma tesisine kadar ulaştırıldı. 2010 yılında temeli atılan bu hat, Türkmenistan'ın hem ülke çapındaki hem de yurtdışı ihracatında doğalgaz ihtiyacını karşılamaya imkan sağlayacak. Söz konusu hattın doğalgaz taşıma kapasitesi yıllık 30 milyar metreküp.
Türkmenistan'ın güneyindeki Mari eyaletinde dünyanın en büyük 2. doğalgaz yatağı olan Galkınış sahası bulunuyor. Türkmen yönetimi, Doğu-Batı hattıyla Hazar'ın kıyısındaki doğalgazını ülkenin güney kısmına, güneyindeki doğalgazı Hazar'ın kıyısına taşıyabilecek.
Türkmenistan, dünyanın doğalgaz rezervi bakımından en büyük 4. ülkesi. Rusya, İran ve Çin'e doğalgaz ihraç eden Türkmenistan, önümüzdeki dönemde Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan (TAPİ) doğalgaz boru hattıyla Güney Asya ülkelerine ve Avrupa'ya doğalgaz ihracatını gerçekleştirmek istiyor. 13 Aralık 2015 tarihinde TAPİ boru hattının temeli atılmıştı. CİHAN