Korona virüsünün uçaklarda bulaşıp bulaşmadığı sorusunu inceleyen dair iki ayrı araştırma, Covid-19’un yeterli önlem alınmayan uzun uçuşlarda bulaşma ihtimali bulunduğunu tespit etti. Araştırmalardan biri Vietnam’da, diğeri ise başta İngiliz ve Hong Konglu olmak üzere uluslararası bir ekip tarafından yapıldı. İki araştırmada da, henüz maske takma tavsiyesinin yaygın olmadığı mart ayındaki iki uçuştan yayılan vakalar incelendi.

Vietnam Ulusal Hijyen ve Epidemiyoloji Enstitüsü’nün araştırmasında, 2 Mart 2020 tarihinde yapılan 10 saatlik Londra-Hanoi  uçuşu incelendi. Araştırmacılar, aralarında Covid pozitif hastalar bulunan 217 yolcu ve mürettebatın yanı sıra 15 dakikadan uzun süre iki metreden yakın mesafede temas kurdukları kişilerin izini sürdü. Tüm bu kişiler iki hafta boyunca karantinada kalırken, günde iki kere ateş ve diğer semptomlar açısından kontrol edildi; toplamda üç defa test yapıldı.

Tüm bu grup içinde 16 kişinin yeni korona virüsüne yakalandığı tespit edildi. Bu kişilerden 12’si (yüzde 75’i), uçak yolculuğu sırasında belirtileri görülen tek hasta ile birlikte business sınıfında uçmuştu. Uçakta enfekte olan diğer dört kişi ise uçağın inmesi ve karantina süreci arasında bu yolcularla temas kurmuştu.

Araştırmada, “Uluslararası havacılık endüstrisi uçakta bulaş riskinin çok düşük olduğuna kanaat getirmiş olsa da, özellikle uzun uçuşlar endişe verici. SARS-CoV-2 virüsünün uzun uçuşlarda bulaşma riskinin gerçek olduğu sonucuna vardık” denildi. Araştırmacılar, virüsün business sınıfı gibi mesafeli oturulan ortamlarda bile bulaştığına dikkat çekerek uçak yolculuklarında daha sıkı önlemler alınması için çağrıda bulundu.

İkinci araştırmada ise 9 Mart 2020 tarihinde Boston’dan Hong Kong’a yapılan 15 saatlik yolculuk sırasında pozitif olan iki yolcu ve iki mürettebat incelendi. Bu kişilerin uçuş sırasında asemptomatik olduğu ama beş ila 11 gün içinde pozitif çıktığı belirtildi.

Buna göre, evli bir çift olan ve business sınıfında seyahat eden iki yolcu uçuşun hemen sonrasında Covid belirtileri göstermeye başladı ve 14 Mart’ta hastaneye kaldırıldı. Uçuş görevlisi olan diğer iki kişiden biriyse business sınıfında bu yolculara servis yapmıştı. Araştırmacılar, bulaşın bu dört yolcu arasında gerçekleşip gerçekleşmediğini tespit etmek için hastalardan alınan virüslerin gen haritasını inceledi. Hepsinden alınan virüsün gen haritası neredeyse yüzde 100 oranında aynı çıktı.

Araştırmada, yolculardan birinin veya ikisinin virüsü Amerika’da kaptığı ve uçuş görevlilerine uçuş sırasında bulaştırmış olabileceği yorumu yapıldı. Dört kişiden alınan virüslerin genomu arasındaki benzerlik nedeniyle, “Araştırma sonuçları, SARS-CoV-2’nin uçaklarda bulaşabildiğini gösteriyor. Bu dört kişinin uzun bir süre boyunca birbirlerine yakın olduğu tek yer uçağın içiydi” denildi.

Uzmanlar, araştırmalarda maske tavsiyesinin geçerli olmadığı mart ayındaki uçuşların incelendiğine ve bu dönemde sadece yolcuların ateşlerinin ölçüldüğüne dikkat çekti.

ABD’de Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi de cuma günü, virüsü uçakta kapmış 11 bin kişinin tespit edildiğini duyurmuştu.