Rusya ile savaşına devam eden Ukrayna, bir yandan da Çernobil’in kalıntılarını çevreleyen çorak araziden yararlanmak için basit ama zekice bir plan üzerinde çalışıyor. Ülke, bölgeyi dev bir rüzgar çiftliğine dönüştürmek ve bölgeyi yeşil enerjinin merkezi haline getirmek istiyor.
Alman NOTUS Energy şirketi kısa bir süre önce Ukrayna Çevre Koruma ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile Çernobil Hariç Tutma Bölgesi’nde rüzgar enerjisi geliştirme olasılığını araştırmak için bir anlaşma imzaladı. Toplantıya, Rus işgalinden bu yana dördüncü kez Ukrayna’da bulunan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da katıldı.
Almanya Dışişleri Bakanlığı bir gönderide, “Dışişleri Bakanı Baerbock’un ziyaretinin odak noktalarından biri, özellikle önümüzdeki kış döneminde Ukrayna’nın halka enerji tedarikini sağlamak ve korumak için aldığı önlemler olacak” dedi.
Bakanlık gelecekte kurulabilecek rüzgar santrali hakkındaki yazısına “Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırgan savaşının ortasında, neredeyse kırk yıl önce nükleer kazadan etkilenen bölge, bu sayede Kiev’e yeşil elektrik sağlayan temiz, iklim dostu enerjinin sembolü haline gelebilir” cümlelerini de ekledi.
Eğer bu plan gerçeğe dönüşürse, Çernobil, Avrupa’nın en büyük karasal rüzgar santrallerinden biri haline gelebilir.
NOTUS tarafından kısa bir süre önce yapılan araştırmaya göre bölge, Çernobil’e yaklaşık 150 kilometre uzaklıktaki Kiev’deki yaklaşık 800.000 haneye elektrik sağlamaya yetecek 1.000 megavatlık rüzgar enerjisi pompalama potansiyeline sahip.
Bu kurulum, fosil yakıtlardan uzaklaşmaya yardımcı olmanın yanı sıra, Ukrayna’nın enerji taleplerinde daha fazla kendi kendine yeterli hale gelmesine de yardımcı olabilir. Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Ukrayna, fosil yakıt ithalatı konusunda büyük ölçüde Rusya’ya bağımlı hale geldi, ancak devam eden Rus - Ukrayna savaşı bu ilişkiyi (oldukça açık bir şekilde) altüst etti.
NOTUS enerji grubunun Ukraynalı proje geliştirme şirketi NOTUS Energy Ukraina LLC'nin Genel Müdürü tarafından yapılan açıklamada “Bu büyüklükte bir rüzgar santrali, Ukrayna'da yenilenebilir enerjilerin yaygınlaşmasına önemli bir katkı sağlayacak ve Ukrayna enerji arzının bağımsızlığını ve merkezi olmayan yapısını güçlendirecektir” denildi.
Çernobil'de ne olmuştu?
Çernobil Nükleer Santrali, 26 Nisan 1986’da, reaktör tasarımındaki kusurlar ve güvenlik testi sırasındaki operatör hatalarının feci bir birleşiminin reaktör patlamasına neden olmasıyla tarihteki en kötü nükleer felaketin yaşandığı yer olmuştu. Bu, tehlikeli radyoaktif maddelerin kontrolsüz bir şekilde salınmasına neden olarak, yetkilileri çevrede ve yakındaki Pripyat şehrinde yaşayan 120.000’den fazla insanın yerlerinden edilmesini zorunlu kıldı. Nükleer enerji santrali bugüne kadar, radyoaktif kirlenme nedeniyle büyük ölçüde insan faaliyetinden yoksun olan 2.600 kilometrekarelik bir dışlama bölgesi ile çevrili.
Ukrayna daha önce de Çernobil çorak arazisini yenilenebilir enerji kaynağı olarak kullanmakla ilgilendiğini belirtmişti. 2018 yılında nükleer santralin yıkılan reaktörünün yakınında 2.000 haneye enerji üretecek 3.800 panelden oluşan yeni bir güneş enerjisi çiftliği açıldı. Şimdi Ukrayna yeni zorluklarla karşı karşıyayken bu planlar yeniden canlanıyor gibi görünüyor.
Kiev Independent gazetesi tarafından bildirilene göre Ukrayna Ekoloji Bakan Yardımcısı Oleksandr Krasnolutskyi “işgalden önce bile, Çernobil bölgesini bir iyileşme bölgesine dönüştürmek için stratejik planlarımız vardı. Savaş onları değiştirmedi, ancak geçici olarak askıya aldı” dedi ve devam etti: “NOTUS enerji ile ortaklık, Yasak Bölge’nin yenilenebilir enerji ve diğer çevre dostu teknik çözümlerin geliştirilmesi için çekici ve umut verici bir alan olduğuna dair uluslararası yatırımcılar için olumlu bir örnek.”