İstanbul 29 ve 32’nci Asliye Ceza Mahkemeleri’nin Hidayet Karaca ve 63 polisi tahliye eden kararını uygulama ihtimali üzerine infaz hakimlerinin yetkisi kısıtlandı.

Adalet Bakanlığı, İstanbul’da polislerle ilgili tahliye kararının uygulanmasını önlemek için Ulusal Yargı Ağı Projesi(UYAP) üzerinden ilginç bir yönteme başvurdu. Tüm Türkiye’de infaz hakimlerinin otomatik olarak esas numarası almasına imkan veren buton kaldırıldı. İnfaz hakimliklerinin esas numarası açması başsavcılık onayına bağlandı.

Bakanlığın bu yolla, cezaevinden gelen talepler üzerine infaz hakimlerinin özellikle polislerle ilgili lehe bir karar vermesini engellemeyi amaçladığı belirtiliyor. Ayrıca bir şekilde İstanbul 32. Asliye Ceza Mahkemesi’nin tahliye müzekkeresinin taraflarına ulaşması ve infaz hakimlikleri tarafından bir karar verilebilme ihtimaline karşı böyle bir yola başvurduğu öğrenildi.

UYAP üzerinde infaz hakimlerinin esas numarası almasına imkan veren buton kapatılması sonrası bütün talepler önce başsavcılığa gitmeye başladı.

Başsavcılığın onayladığı evraklar infaz hakimliklerine gönderiliyor. Tüm Türkiye’de infaz hakimlerinin esas numarası alamadıklarından dolayı süresinde işlem yapamadığı, bu durumun yargıyı yavaşlattığı kaydedildi.

İnfaz hakimliklerinin dosya esas numarası açmasının başsavcılığın talebine bağlanması yargı bağımsızlığına aykırı bulunuyor. 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu’nun 4. ve 5. maddelerine göre, infaz hakimliklerinin hükümlülerin cezalarının infazı, müşahadeye tâbi tutulmaları, açık cezaevlerine ayrılmaları, izin, sevk, nakil ve tahliyeleri; tutukluların sevk ve tahliyeleri gibi işlem veya faaliyetlere ilişkin şikâyetleri incelemek ve karara bağlıyor.

Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemler veya bunlarla ilgili faaliyetlerin kanun, tüzük ve yönetmelik hükümleri ile genelgelere aykırı olduğu gerekçesiyle otuz gün içinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvurulabileceği belirtiliyor.

Kanunda, şikâyetin, dilekçe ile doğrudan doğruya infaz hâkimliğine yapılabileceği gibi; Cumhuriyet başsavcılığı veya ceza infaz kurumu ve tutukevi müdürlüğü aracılığıyla da yapılabileceği kaydediliyor. Bu hükümlere göre de infaz hakimlerinin UYAP üzerinden esas numarası açmasının engellenmesi yargı bağımsızlığının ortadan kaldırılması anlamına geliyor.

Eski DGM Savcısı Mehmet Mete Göktürk: Bir mahkemenin verdiği tahliye kararı var ise bunun derhal yerine getirilmesi gerekir.

Eğer mahkeme kararına ikinci bir idari denetim getiriliyorsa bu tamamen hukuka aykırı. Daha evvel Hidayet Karaca’nın tahliyesini haksız olarak yerine getirmediler. Olayları, kararları hukuka uydurmak değil, yapılan uygulamaya hukuki kılıf bulmaktır. Yargı bağımsızlığı diye bir şey kalmamış. Hakimler verdikleri kararlardan dolayı tutuklanıyor, cezaevine kapatılıyorsa yargı bağımsızlığından söz edebilir misiniz? Biz görevdeyken bu boyutta bir baskı söz konusu değildi. Emekli olan arkadaşlarıma konuşurken iyi ki dünyaya erken gelmişiz ki bu rezaletleri yaşamamışız diyorum. Hukuksuzluk sürüp gidiyor. Önce hukuksuzluğu yapıyorlar sonra kılıf ayarlıyorlar.

Ceza avukatı Sinan Topçu: Anayasa ile güvence altına alınan doğal hakimlik ilkesi tamamen ortadan kaldırıldı. Böyle bir uygulamayla savcılık hakimlikten üstün ve aralarında ast üst ilişkisi varmış intibaı veriliyor. Tutukluluğa, adli kontrol kararına ve tahliyelere karar verecek olan makam hakimlik makamıdır. Mahkemelerden çıkan tutuklama ve adli kontrol kararlarını savcılık nasıl uygulamak zorunda ise tahliye kararlarını da uygulamak zorundadır. Olası tahliyelere karşı böyle bir uygulama getirmeleri doğal yargıçlık ilkesi başta olmak üzere Anayasa ve insan hakları sözleşmelerine aykırıdır. Hukuk üzerinde bir kontrol mekanizması oluşturulmuştur.

Avukat Ergin Cinmen: Yargı bağımsızlığı tamamen ortadan kaldırıldı. Tahliye kararı veren hakimler tutuklu. Bu olaydan sonra aslında yargı bağımsızlığını konuşmak gereksiz. İnfaz hakimliği kararı verirken savcının görüşünü alır. Anladığım kadarıyla savcıların görüşünü artık Başsavcı sunacak.  Başsavcılık uygun görmezse o savcının mütalaası infaz hakimliğine gitmeyecek.