İsveç'teki Karolinska Enstütüsü'ne bağlı psikologlar, kesintisiz gece uykusunun kişiler üzerindeki etkileri üzerine iki araştırma yürüttü.
Enstitüsünün psikonöroimmünologlarından çalışmanın baş yazarı Dr. Leonie Balter "Uykunun kendinizi kaç yaşında hissettiğiniz üzerinde büyük bir etkisi var ve bu sadece uzun süreli uyku düzeninizle ilgili değil. Sadece iki gece daha az uyuduğunuzda bile bunun kendinizi nasıl hissettiğiniz üzerinde gerçek bir etkisi oluyor." dedi.
Balter'e göre, yaşlılık algısı sadece daha yıpranmış hissetmenin ötesinde, sağlıksız beslenmeyi teşvik ederek, fiziksel egzersizi azaltarak ve insanları sosyalleşmeye ve yeni deneyimler yaşamaya daha az istekli hale getirerek insanların sağlığını etkileyebiliyor.
İlk araştırma
İlk araştırmada psikologlar 18-70 arası 429 gönüllüye kendilerini kaç yaşında hissettikleri ve varsa son bir ay içinde kaç gece kötü uyudukları soruldu. Uykululuk durumları da psikoloji araştırmalarında kullanılan standart bir ölçeğe göre değerlendirildi.
Bilim insanları, kötü uyunan her gün için gönüllülerin ortalama üç ay daha yaşlı hissettiklerini, bir önceki ay hiç kötü gece geçirmediğini bildirenlerin ise gerçek yaşlarından ortalama altı yaş daha genç hissettiklerini tespit etti. Ancak kötü uykunun mu insanları daha yaşlı hissettirdiği yoksa tam tersi mi olduğu tam olarak anlaşılamadı.
İkinci araştırma
İkinci araştırmada ise 18-46 yaş arası 186 gönüllü iki gece üst üste dokuz saat, daha sonraki iki gece üst üste yalnızca dört saat uyumasına izin verildi.
Araştırma katlımcıların iki gece üst üste sadece dört saat uykuyla sınırlandırıldıklarında kendilerini ortalama dört yaş daha yaşlı hissettiklerini ortaya çıkardı. Hatta bazı gönüllülerin kendilerini 10 yıl daha yaşlı hissettiğini ifade ettiği görüldü.
Araştırmaya katılan gönüllülerin dokuz saat boyunca yatakta kalmalarına izin verildiğinde ise tam tersi bir etki görüldüğü belirlendi, ancak bu etkinin daha hafif olduğu anlaşıldı. Buna göre, bolca dinlenenler gerçek yaşlarından ortalama üç ay daha genç hissettiklerini ifade etti.
Dr Balter araştırmaların sonuçlarını "Kendinizi genç hissetmek istiyorsanız, en önemli şey uykunuzu korumaktır" diye özetledi.
Sabah tipi-akşam tipi için uykunun etkisi farklı
Proceedings of the Royal Society B'de yer alan araştırmaya göre erken kalkıp erken yatan sabah tipi kişilikler ile geç kalkıp geç dinlenmeye geçen akşam tipi olanlar uyku kaybına farklı tepki veriyor.
Bulgulara göre akşam tipleri bol uykudan sonra bile kendilerini gerçek yaşlarından daha yaşlı hissederken, sabah tipleri uykuları bölündüğünde kendilerini diğer gruptan daha fazla yaşlanmış olduğu hissini taşıyor.
Dr Balter'a göre kendilerini daha genç hissetmeleri sağlanması halinde insanlar yeni deneyimler edinmeye daha istekli, sosyal ve fiziksel olarak aktif kişiler haline gelebilir ve bu da sağlıkla ilgili faydaları beraberinde getirebilir.