Türkiye’de izin alınmadan gönderilen e-posta ve SMS’lere son verilmesiyle ilgili yasa 1 Mayıs 2015’ten bu yana yürürlükte. Ama her seçim döneminde olduğu gibi Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, Anayasa Referandumu öncesi de yine boş durmadı. Gökçek’in 3 Mart’ta katıldığı ve paylaştığı görüntüler nedeniyle özür dilemek zorunda kaldığı Beyaz TV’deki programın duyurusu için on binlerce cep telefonu abonesi yine SMS’ler ile taciz edildi. Yasa bu tarz SMS’ler için izin alınması ve atılan SMS’lerde “İptal” ve “Ret” seçeneklerinin olmasını öngörüyor ama Gökçek için atılan SMS’lerde öndeki dönemlerde olduğu gibi yine tüketiciye bu hak verilmedi.
İzinsiz SMS’leri düzenleyen “Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik” hükümlerine aykırı hareket edenlere 50 bin TL’yi bulan cezalar öngörüyor. Ancak bu yaptırımlar, ‘ticari’ SMS ve e-postaları kapsıyor. Gökçek ise yönetmeliğin kamu tüzelkişilerine tanıdığı ayrıcalığı kullanılıyor. Yönetmelikte, “Devlet, mahalli idareler ve diğer kamu tüzelkişilerinin kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla gönderdikleri iletiler” düzenleme kapsamı dışında tutuluyor. Diğer bir ifadeyle Gökçek cep telefonu abonelerine istenmeyen SMS’ler göndermeye devam ediyor.
‘Ret’ yoksa cezası 2 bin TL
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre şu ana kadar tüketicilerden istenemeyen ticari iletilerle ilgili olarak 241 bin 215 şikayet başvurusu yapılmış, kesilen idari para cezası tutarı ise 8.3 milyon TL’yi aşmış. Uygulamada, onaysız ileti geldiğinde 1-5 bin TL arasında ceza kesiliyor. Birden fazla kişiye çoklu ileti gönderildiğinde ise bu ceza 10 katına kadar çıkarılıyor. Mesajda iletişim bilgilerine yer verilmediyse 10 bin TL ceza uygulanıyor. Vatandaşın ret hakkına yer verilmemesi halinde ise ceza miktarı 2 bin TL.
Nasıl şikâyet edilir?
İzin alınmadan gönderilen reklam/ tanıtım içerikli SMS ve e-postaları şikâyet etmek isteyen tüketiciler, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın “Ticari Elektronik İleti Şikayet Sistemi”ni (TİSS) kullanabiliyor. http://tiss.gtb.gov.tr/ adresi üzerinden sunulan sisteme, e-devlet kullanıcı adı ve şifresiyle giriş yapılabiliyor. TİSS üzerinden kısa mesaj (SMS) şikayeti, sesli arama (çağrı merkezi) şikayeti ve e-posta şikâyeti yapılabiliyor. Başvuruda şikâyetin konusunun seçilmesinin ardıdan, ileti gönderenin telefon numarası, iletinin başlığı, iletinin tarihi ve saati bilgileri giriliyor. Ardından sisteme ticari elektronik iletinin ekran görüntüsünün yüklenmesi gerekiyor. Son olarak gelen ticari elektronik iletinin tam içeriğini yazarak, şikâyet başvurusu tamamlanıyor.
