Nick Merdenyan, Kapalıçarşı İç Bedesten'de bulunan tarihi dükkânında Dieffenbachia ve Caladium yaprakları üzerine hat, tezhip ve üç dinin sembol ve dualarını işliyor. Oldukça zahmetli olan ve Merdenyan'dan başka temsilcisi bulunmayan sanatın kökeni yüzlerce yıl öncesine dayanıyor. Ticaret lisesi mezunu olan Merdenyan serüvenine tesadüf sonucu başlamış. Oğlunun vaftiz töreninde kuzeninin getirdiği dieffenbachia yapraklarını kitabının arasına koyan Merdenyan, bir yıl sonra kapağı açtığında hayatına yön veren bir oluşumla karşılaştığını dile getiriyor. Beyaz Saray'da bile bulunuyor. Dünyada çeşitli koleksiyoncuların elinde eserleri bulunan Merdenyan'ın çalışmaları Los Angeles Roslin Art Gallery, Florida A-Havva ve New York Otantik Jewellery başta olmak üzere pek çok galeride sergileniyor. Nick Merdenyan, dieffenbachia bitkisinin özelliklerini ve sanatının inceliklerini Referans ve Turkish Daily News gazetelerine anlattı. "Her Ermeni çocuğunun yolu Kapalıçarşı Okulu'na düşer" diyen Merdenyan'ın serüveni çocukluk yaşlarında lületaşından pipolar ve takılar üreterek başlamış. Yapraklar Florida'dan Merdenyan, dieffenbachia serüvenin 1993 yılında başladığını söylüyor. Dieffenbachia bitkisinin bir türü olan mariananın Türkiye'deki seracılar tarafından zahmetli bulunduğu için yetiştirilmediğine değinen Merdenyan yaprakları ilk olarak Hollanda'dan ithal ettiğini söylüyor. Ekonomik nedenlerden dolayı Hollanda da üretimi durdurunca, Merdenyan'ın yolu bu kez ABD'nin Florida eyaletine düşmüş. Yaprakları satın almadan önce Florida'ya gidip teker teker kontrolden geçirdiğini söyleyen Merdenyan, bir saksı bitkiden ancak yeni yetişen bir iki yaprağı kullanabildiğini vurguluyor. Her gidişinde ortalama 1500 adet dieffenbachia yaprağını satın aldığını belirten Merdenyan, Türkiye'ye nakil sürecinin de oldukça zahmetli olduğuna değiniyor. Her birini büyük bir titizlikle bavuluna yerleştirdiğini söyleyen Merdenyan ısı, nem ve basıncın kimi zaman yaprakların kıvrılmalarına ve çatlamalarına neden olduğunu vurguluyor. Merdanyan, her yaprağı özel bir yöntemle üçüncü hamur kâğıt arasında bir yıl süreyle kurumaya bıraktığını belirtiyor. Beyaz Saray'da eseri var Nick Merdenyan, yaprakları ABD'den Türkiye'ye getirmek için özel bir belgesi bulunduğunu, yaprakların Amerikalı yetkililer tarafından tek tek kontrol edilerek belgelendiğini belirtiyor. "Yaprakları ABD'lilerden farklı kullanıyoruz. Kullandığımız malzemelerin farklılığı kadar yaptığımız işlemler de farklı" diyen Merdenyan her çalışmadan bir adet üretiyor. Merdenyan, tüm dinlerin hoşgörüyü simgelemesi felsefesinden yola çıktığını dile getirerek üç dinin sembollerini çalışmalarına işlediğini söylüyor. Ermenice ve Arapça harflerin estetiğine değinen Merdenyan, Budizm üzerine de çalışmalar yaptıklarını belirtiyor. Merdenyan, dieffenbachia yaprağı üzerine işlediği her metnin altına İngilizce açıklamalarını da ekliyor. Hillary Clinton'ın 1996 yılında Türkiye ziyaretinde üç dinin sembolünün yer aldığı "Buluşma Noktası" adlı çalışmasını satın aldığını belirten Merdenyan'a yine Hillary Clinton tarafından bir de teşekkür belgesi yollanmış. NATO zirvesi sırasında Türkiye'yi ziyaret eden Laura Bush da yine benzeri bir çalışmayı Beyaz Saray'a götürmüş. Merdenyan Edward Şevardnadze ve İtalyan savcı Di Pietro'nun da kendisinden çalışmalar aldığını söylüyor. Merdenyan'ın son ziyaretçileri arasında Bill Gates var. Fırçalar Londra'dan Mimar Sinan Üniversitesi'nden iki kişiyle çalıştıklarını belirten Merdenyan, yansıttıkları kültürlerin renk uyumunun kendileri için önem taşıdığını belirtiyor. Boyanın kalitesinin önemine değinerek, boya iyi değilse zaman içerisinde canlılığını yitireceğini söylüyor. Yaprakların oldukça hassas olduğunu dile getiren Merdenyan, her fırçayı rahatça kullanamadıklarını belirtiyor. Bu iş için Londra'dan özel olarak kedi kılı fırçalar getirten Merdenyan, yaprak üzerine uygulanan yirmi dört ayar varakları da levhalar halinde yine yurtdışından temin ettiğini söylüyor. Altın varakın yaprağa sürülmeden önce ciddi bir işlemden geçtiğini dile getiren Merdenyan, tasarım ve işleme aşaması hariç her çalışmanın ortalama on beş güne ihtiyaç duyduğuna değiniyor. İşlemlerin tamamlanmasının ardınan etrafının tamamen kapatılarak iki cam arasına alındığına değinen Merdenyan, yaprağın uzun süre sağlıklı kalabilmesi için bu çalışmanın önemine değiniyor. Deyim yerindeyse kelebek kanadı kadar ince ve narin olan caladium yaprağı üzerinde de çalışmalar yaptığını belirten Merdenyan, yaprağın ağır bir boyayı kaldıramayacak kadar hassas olduğunu söylüyor. Uluslararası festivallerde Türkiye'yi temsil eden Merdenyan'ın son çalışmaları 19 Mayıs'ta Zürih şehir merkezindeki Landesmuseum Ulusal Müzesi'nin bahçesinde sergilenecek. Metin: Vercihan Ziflioğlu (Referans) Görüntüler: Mehtap TV