ABD'nin başkenti Washington'da, AK Parti'nin zaferiyle sonuçlanan 1 Kasım seçimleri tartışıldı. Uzmanlar, halkın istikrarsızlık korkusunun AK Parti'nin oylarını artırdığını ve Türkiye'de otoriter yönetim ile basına yönelik baskıların devam edeceğini dile getirdi. HDP'nin siyasi yükselişine balta vuran PKK da seçimin kazananları arasında gösterildi.
1 Kasım seçimlerinin hemen arkasından Washington'daki iki farklı saygın düşünce kuruluşunda şehirdeki tanınmış Türkiye uzmanlarının katılımıyla birer panel düzenlendi. Washington Enstitüsü ve Brookings Enstitüsü'ndeki iki farklı panelde konuşan Türk ve Amerikalı uzmanlar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı "seçimin kazananı" ilan etti.
"ÖZGÜR BİR SEÇİMDİ, AMA KESİNLİKLE ADİL DEĞİLDİ"
Panellerde en çok ele alınan konuların başında seçimin ne derecede "adil ve özgür" olduğuydu. Washington Enstitüsü Türkiye Direktörü Soner Çağaptay ve Brookings Enstitüsü Türkiye Programı Direktörü Ömer Taşpınar, Türkiye'de 1 Kasım'da özgür ama "kesinlikle adil olmayan" bir seçim yapıldığını dile getirdi.
Soner Çağaptay, AK Parti'nin seçim zaferini 5 aylık siyasi ve ekonomik istikrarsızlık ve sağ görüşteki insanların oylarındaki kayış olarak özetledi. Ömer Taşpınar ise Erdoğan'ın PKK ile mücadeleyi öncelik alan "kontrollü kaos" stratejisini benimsediğini, Erdoğan'ın bu strateji ile halka koalisyon hükümetinin istikrarsızlık ve ekonomik krize neden olacağı mesajını verdiğini vurguladı.
"TÜRK BASINI BÜYÜK TEHLİKE ALTINDA"
Woodrow Wilson Merkezi Ortadoğu Programı Direktörü ve Türkiye uzmanı Henri Barkey, Türk basınının büyük tehlike altında olduğunu kaydetti. Seçim sürecinde basına yönelik baskıların dehşet verici olduğunu ifade eden Barkey, "Bugün ülke basınının yüzde 70-80'i hükümet veya Erdoğan'a yakın kişiler tarafından idare ediliyor." şeklinde konuştu.
Washington Enstitüsü Türkiye Programı Kurucu Direktörü Türkiye uzmanı Alan Makovsky, Erdoğan'ın seçim sonuçlarını muhalif medyayı bitirmek için bir "buyruk" şeklinde algılayabileceğini bunun da büyük endişe veren bir durum olduğunu dile getirdi. Makovsky, Koza İpek'e ait medya kuruluşlarına el konmasını, Hürriyet Gazetesi ve Ahmet Hakan'a saldırıları basına yönelik "en çirkin" saldırı şeklinde değerlendirdi. Makovsky, "Bunlar hayatım boyunca Türkiye'de gördüğüm en çirkin saldırılardı." dedi.
"HÜKÜMET YANLISI MEDYANIN İĞRENÇLİKLERİ…"
Uzman Henri Barkey, hükümet yanlısı basının haberlerini sert bir dille eleştirdi. Barkey, "Komplo teorilerini unutun hükümet yanlısı medyanın haberleri ve iğrençlikleri toplumda kutuplaştırmaya neden oldu." ifadelerini kullandı. Barkey gibi Ömer Taşpınar da toplumdaki kutuplaşmanın temel nedeni olarak hükümet yanlısı medyanın yayınlarını gösterdi.
Taşpınar, Türkiye'nin soğuk savaşta sonraki en kötü dönemini yaşadığını söyledi. Seçimlerde muhalefet liderlerinin kendilerini anlatacak bir kanal bulmakta zorlandığına dikkat çekti.
"DEMOKRASİ İNLEMEYE DEVAM EDECEK"
Soner Çağaptay, seçimlerden sonra AK Parti'nin politikalarında büyük bir değişiklik beklemediğini ve Türk demokrasisi inlemeye devam edeceğini dile getirdi. Çağaptay, "Erdoğan'ın güçler ayrılığını hiçe sayan otoriter biçimdeki yönetim şekli basına yönelik baskılar ve ifade özgürlüğünün kısıtlanması daha da ileri gidecek." şeklinde konuştu.
Türkiye uzmanı Henri Barkey ise Türkiye'nin demokratik bir görünümde ama giderek daha fazla otoriterleşen bir ülke olduğunu vurguladı.
"ABDULLAH GÜL KAYBETTİ"
Henri Barkey, AKP'de bir düşüş olması halinde Abdullah Gül'ün parlamentoda bir grup kurabileceği iddialarına dikkat çekerek Abdullah Gül'ü de seçimin kaybedeni ilan etti. "Emekliliğinin tadını çıkaracaktır. Kaybetti." dedi.
Barkey Türkiye'deki siyasi partilerin de seçimi kaybettiğini ancak bunca seçim kaybetmelerine rağmen bu yenilgilerden herhangi bir şekilde etkilenmediklerini ve aynı liderler ile yollarına devam ettiklerine dikkat çekti. HDP dışındaki partilerin "tamamen işe yaramaz" olduğunu söyledi.
"PKK KAZANDI"
Soner Çağaptay'a seçimin bir kazananının da PKK olduğunu savundu. Çağaptay,"Seçimin en net kazananı Erdoğan. Diğer kazananı ise PKK. Kürt siyasetinin dilini tekrar şiddete dönüştürerek HDP'nin siyasi yükselişini durdurdular." dedi.
Çağaptay PKK'nın HDP'nin siyasi yükselişinden hiçbir zaman mutlu olmadığını dile getiren Çağaptay, "HDP kaybetti, PKK kazandı." dedi. PKK'nın son 6 ayda HDP'nin Türkiye partisi olma idealini yok ettiğini belirtti.
DAVUTOĞLU'NUN ADI GEÇMEDİ
Başkent Washington'daki iki farklı panelde de AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu'ndan seçimlere ilişkin değerlendirmelerde neredeyse hiç bahsedilmemesi dikkat çekti.
CİHAN