“Merak ilmin hocasıdır.” diyor Bediüzzaman Hazretleri… Bu süreç Hizmet hakkında dünya çapında merakları kamçıladı. Her kesimde “Bu Hizmet nedir?” “Fethullah Gülen kimdir?” sorusu uyandı. Hizmet ve Hocaefendi hakkında yazılan yazılar ve kitaplar dikkatle okunuyor. Mağdurlarla görüşme ve konuşma arzu ve merakı artıyor. Hizmetin tanıtımı kendi kendine fıtrî bir akışla ilerliyor. 

İşte bu kitaplardan birisi de İngiltere’de yazıldı ve yayınlandı…

The Spirituality of Responsibility: Fethullah Gülen and Islamic Thought (Sorumluluğa Manevi Bir Bakış: Fethullah Gülen ve İslami Yaklaşım) isimli kitap, Hocaefendi’nin duşunce dünyasında ve teolojik yaklaşımında mesuliyet kavram ve şuurunun yerini inceleyen bir eser. Hocaefendi’nin bu yaklaşımını ele alan piyasada/literaturde mevcut ilk ve tek kitap olma özelliğine sahip. Mesuliyet kavramını da manevi bir derinlik ile alması ve de İslami bir perspektif sunuyor olmaıi da kitabı sorumluluk ile ilgili diğer eserlerden farklı kılmakta.

Yazar, Hocaefendinin sorumluluk yaklaşımının kaynakları, teorik ve teolojik temellerini ele alıyor. Sorumluluğun Hocaefendi düşüncesinde nasıl tezahür ettiğini derin bir şekilde analiz ediyor. Sorumluğun maneviyata bakan yönü, psiko-sosyal gelişimi ile ilgili tahliller daha önce hiç bir yabancı kaynakta geçmeyen yönleri ile zengin bir içerikle sunulmuş kitapta. Hocaefendiye göre vicdanın mahiyeti ve gelişimi, nefsin mertebeleri, ummuhati huluk ve sirati mustakim gibi kavramlar üzerinden psikolojik, felsefik ve teolojik tartışmalar harmanlanıyor. Meseleye sadece teorik açıdan yaklaşmakla yetinmeyen yazar, Mavi Marmara gibi örnek olaylar üzerinden Hocaefendinin yaklaşımının ne kadar tutarlı olduğunu test ediyor. 

Yazar, Prof Simon Robinson, hem dini hem de akademik bir temele sahip. Oxford Üniversitesi, ve Edinburgh Üniversitesi gibi İngiltere cografyasındaki köklu üniversitelerden eğitimini almış. Leeds Beckett Üniversitesinde etik alanında profesörlük yapıyor. Etik, sorumluluk, maneviyat gibi konularda etkili ve yetkili, söz sahibi bir akademisyen. Bu konularda otuza yakın kitabı yayınlanmış olup, elliden fazla kitap ve akademik dergide de makaleleri yayınlanmıştır. Hocaefendi ve hizmete dair de pek çok akademik makale yayınlamış olup, bu konuda çıkan ilk kitabı budur. Hizmet ve hocaefendi ile ilgili doktora öğrencilerine danışmanlık yapmıştır.

Kitapta yeralan başlıklara gelince:

• Mavi Marmara Hadisesi

• Gülen’in Mavi Marmara’ya Tepkisi

• Gülen’e Tepkiler

• Daha Geniş Düzlemde Bir Sorumluluk Tartışması

• Sorumluluk ve Yönetim (Governance)

• Sorumluluk ve Adalet

• Sorumluluk kavramı

* Isnat

* Fikirler

• Fethullah Gülen

* Mükellefiyet/yetkinlik (agency)

• Özgür irade ve muayyeniyet (determinizm)

• Ahlak psikolojisi

* Ruh

> Kuvve-i Akliye

> Akl-ı Fıtrî

> Akl-ı Hüccet

> Akl-ı Tecrübî

* Vicdan

> Fuad

> Irade

> His

> Zihin

• Nefs

• Manevi gelişimin aşamaları

• Kuvve-i gadabiye

• Kuvve-i şeheviye

• Ahlaki mükellefiyet/yetkinlik (agency)

* Karakter

• Fazilet uzerine diğer yaklaşımlar

• Hizmetçilik

• Evrensel sorumluluk

• Çevresel sorumluluk

• Profesyonel (iş) sorumluluk

* Büyük Ticaret (business)

• Barışın tesisi

• Gülen’e göre barışın tesisi

* Hedefler

• Islam, Çatışma ve öteki

* Insan hakları

• Lederach’a göre barışın tesisi

• Diyaloğun teolojisi

• Diyalog ve cihad

• Tecdid

• Diyalog ve sorumluluk

• Gülen, Riceour ve Sacks

• Çeşitlilik, Modernite ve çok kültürlülü

• Sorumluluğa manevi bakış

• Eksiklikleri

* Yetkinlik

• Stratejik müphemiyet ve hesap verebilirlik

• Hendricks’e cevap

• Sorumluluk

• Sorumluluk ve liderlik

• Sonuç

Abdullah Aymaz