Ukrayna ile Rusya arasında devam eden savaşın uzantıları, Moskova’nın tam merkezinde bulunan Kremlin sarayına mı uzandı? Kremlin yönetimi, çarşamba gecesi Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Kremlin'deki çalışma konutuna yönelik bir insansız hava aracı saldırısı girişiminde bulunulduğunu açıkladı. İddia ile ilgili TVC, Kremlin'e insansız hava aracı saldırısının videosunu yayınladı.

TVC kanalına göre, görüntülerdeki ilk insansız hava aracı saat 02:27'de Senato Sarayı üzerinde bir mesafede patlıyor ve ardından çatıda yangına neden oluyor. İHA olduğu iddia edilen ikinci araç ise saat 2:43'te havada gözüküyor ancak yine parçaları Kremlin alanı içinde açık kısımlara topraklarına düşüyor. İkinci Dünya Savaşı’nın ardından ilk kez Rusya’nın başkanlık sarayı direk saldırıların hedefi oldu.

Kremlin'den yapılan açıklamada, "İki insansız hava aracı Kremlin'i hedef aldı. Radar kontrol sistemlerini kullanan askeri ve özel servisler tarafından zamanında alınan önlemler sonucunda droneler devre dışı bırakıldı" denildi. Aynı açıklamada, “Rus tarafı uygun gördüğü zaman ve yerde misilleme yapma hakkını saklı tutar. Bu eylemleri, yabancı konukların da katılmasının planlandığı 9 Mayıs geçit töreni olan Zafer Günü arifesinde gerçekleştirilen planlı bir terör eylemi ve Putin'e yönelik bir girişim olarak görüyoruz" ifadeleri kullanıldı.

Saldırıda kimsenin yaralanmadığı belirtilirken, Putin’in devamında günlük çalışma programının da değişmediği kaydedildi. Putin o saatte Kremlin Sarayı’nda değildi. Ogarevo'da bulunan Devlet Başkanığı Rezidansında bulunuyordu. 

Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov, olayı "terör saldırısı" olarak nitelendirerek, "Putin bu terörist saldırı sonucunda yaralanmamıştır. Çalışma programı değişmedi, her zamanki gibi devam ediyor" diye konuştu. Devlet Duma Başkanı Vyacheslav Volodin ise adresi net tanımlayarak, "Kiev, Nazi rejimini bir terör örgütü olarak" tanımlamak için inisiyatif gelişti. 

Saldırı suçlamasını Kiev reddetti. Rus yetkililer saldırıdan Ukrayna'yı sorumlu tutarken, Ukrayna Devlet Başkanı, Kiev'in olaya karıştığı yönündeki iddiaları yalanladı. Ukrayna Devlet Başkanı Danışmanı Podalyak ise, “Bizim hedeflerimiz içinde Kremlin Sarayı yok, bizim insiyatifimizde gerçekleşmedi” açıklamasını yaptı.

Fakat Duma Başkanı Vyacheslav Volodin, bundan sonra Volodymyr Zelensky ile müzakerelerin imkansız olduğunu söyledi. Bazı Duma milletvekilleri, Telegram kanallarında “Kiev rejimini yok edecek silahların kullanılmasını talep edeceklerini” yazdılar. 

Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, başkentte İHA uçurulmasına yasak getirdi. Benzer şekilde St. Petersburg'da kullanılmaları yasaklandı. İHA kullanım yasağı şimdiden 39 bölgede yürürlükte.

4 Mayıs’ta şehir genelinde GPS sisteminde kısıtlamalar yaşandığı, bu bağlamda araç paylaşım kiralama şirketleri ile GPS’e dayalı bisiklet ve scooter firmalarının çalışmalarında sorunlar yaşanmıştı. Yandex servislerinin yanı sıra Whoosh ve Citymobil servislerinin kullanıcıları da Moskova merkez haritalarında coğrafi konumu belirlemede zorluklarla karşılaştı. Kısıtlamalar, "olaylarla bağlantılı olarak" getirildi.

8 Mayıs'tan 9 Mayıs'a kadar Moskova'da Zafer Bayramı onuruna etkinlikler düzenlenecek. 9 Mayıs'ta Kızıl Meydan'da Devlet yönetiminin katıldığı bir geçit töreni yapılacak. Kremlin Basın sekreteri Dmitry Peskov'a göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin törende yer alacak.

Ulaştırma Bakanlığı, Zafer Bayramı etkinlikleri öncesini ve sonrasını kapsayan süre olarak 10 Mayıs'a kadar Moskova'nın merkez bölgesinde araba kiralama sistemlerini (carsharing) iptal etti. 3 Mayıs gecesi Kremlin'e düzenlenen insansız hava aracı saldırısının ardından Rusya'nın bazı bölgeleri, Zafer Bayramı'nda geleneksel askeri geçit törenlerini düzenlememe kararı aldı. Güvenlik nedenleriyle, Moskova'nın güney ve güneybatısındaki Merkez Federal Bölge'nin hemen hemen tüm bölgelerinde ve bazı diğerlerinde - Pskov, Saratov ve Tyumen bölgeleri - geçit törenleri iptal edildi.

Çarşamba gecesi drone’larla Kremlin’e gerçekleştirilen saldırıdan dolayı Moskova, ABD yönetimini suçladı. Olayı ‘terör saldırısı’ ve ‘görevdeki başkana suikast’ olarak adlandıran Kremlin, saldırının arkasında planlayıcı olarak ABD’yi suçladı. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Ukrayna’nın Kremlin Sarayı’na dronelarla düzenlediği saldırı girişiminin planlayıcısının ABD olduğunu söyledi.

Kremlin Sözcüsü, drone saldırısına karşın, Rusya Devlet Başkanı Putin’in 9 Mayıs Zafer Bayramı töreninde Kızıl Meydan’da konuşma yapacağını, bu planın iptal edilmediğini de sözlerine ekledi. Peskov, “Böyle saldırılara ilişkin kararlar Kiev’de değil, Washington’da alınıyor. Kiev sadece kendisine söyleneni yapıyor. Neresinin hedef alınacağının dahi Kiev tarafından belirlenmediğini, bunların Washington’da belirlendiğini biliyoruz. Bunlar sonra da Kiev’e iletiliyor ve Kiev de yapması istenen şeyi yerine getiriyor” dedi.

Putin’in Kremlin’e yönelik drone saldırısı girişime nasıl tepki verdiği sorusunu yanıtlayan Peskov, “Biliyorsunuz ki Devlet Başkanı böyle güç ve olağandışı durumlar sırasında sakinliğini her zaman korur ve değerlendirmeleri ile verdiği talimatlarda çok nettir. Yine aynısı yaşandı” ifadelerini kullandı. Peskov ayrıca, drone saldırısı girişimin ardından Kremlin ve çevresinde güvenlik önlemlerinin artırıldığını kaydetti.

Kremlin’e yapılan 2 İHA saldırısı ve ardından Rusya’nın bu saldırılara vereceği misilleme yanıtı, Cuma günü toplanan Güvenlik Konseyi’nde görüşüldü. Ancak toplantı bitimi bu konuda bir açıklama yapılmadı. Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, toplantı öncesi insansız hava araçlarının Kremlin'e saldırısının 5 Mayıs'ta Rusya Güvenlik Konseyi'nin toplantısında görüşüleceğini söylemişti. Toplantı sonrası Rusya genelinde, Kırım’da dahil olmak üzere yaklaşık 30 bölgede 9 Mayıs Zafer Kutlaması iptal edildi.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya'nın Kremlin Sarayı'na yönelik saldırı girişimine lafla değil eylemlerle karşılık vereceğini söyledi. Hindistan'da düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Dışişleri Bakanları Toplantısı çerçevesinde açıklamalarda bulunan Rus dışişleri bakanı, saldırı girişiminin savaş sebebi sayılıp sayılmayacağının sorulması üzerine, Rusya'nın buna savaş sebebi olup olmadığına bakmaksızın eylemlerle yanıt vereceğini söyledi. Lavrov, "Bu, aleni bir şekilde düşmanca bir eylemdi ve efendilerinin bilgisi olmadan Kievli teröristlerin bunu gerçekleştiremeyeceği de son derece açık. Buna 'casus belli' olup olmadığını konuşarak karşılık vermeyeceğiz, somut eylemlerle yanıt vereceğiz. Bizim sabrımız çok" ifadelerini kullandı. Lavrov, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in Ukrayna'ya kendi egemenliğini korumak için uygulayacağı metotları dikte etmeyecekleri yönündeki açıklamasına dikkat çekerek "Sanırım bu her şeyi anlatıyor" dedi ve Kiev ve Washington'dan gelen, saldırıda parmakları bulunmadığına dair açıklamaları inandırıcı bulmadıklarını kaydetti.

Olayın analizini yapan uzmanlar konuya farklı açılardan yaklaştılar. Rusya gazeteleri bir gün sonra haberi verdi ama fazla ayrıntıya girmedi. Öncelikle bilgi, görüntü yetersizliği üzerine odaklanan uzmanlar, kim tarafından yapıldıdan ziyade Kremlin gibi çok yönlü meşhur bir yapı için daha korunaklı olması ve güvenlik kayıtlarının daha farklı açılardan kayıtta bulunması gerekliliğini vurguladılar.

Olayın psikolojik ve imaj yönü açısından bitkisi büyük. Bu dronlarda patlayıcılar yokmuş anlaşılan ama patlayıcı dolu iki İHA, Rusya'nın gücünün kalbi, dünyanın en sıkı korunan binalarından birine, Moskova'yı koruyan bütün hava savunma sistemlerini delerek ulaşabilmiş mi oluyor?

Senato binasının üzerinde uçan bir cisim görüldü. Devamında havada bir patlama oldu. Siyah dumanlar çıktı. Fakat bu ne olabilir? Bir İHA ile düzenlenen saldırı mıydı? Kime aitti? Prigojin’in çok sert videosunda bahsettiği konular gibi iç çekişme ihtimali var mı?

Rusya 1. Kanal Vremya'nın akşam haber bültenine çıkan bir yorumcu, "Böyle Dron Saldırısı sonucu meydana gelen patlamalar pek etkili bir hasar vermez. Bu saldırının şov için yapılmış olduğu açık" dedi. Ayrıca patlama ve dumanlı görüntüler ne 24 Kanal'ında ne de Rusya 1 kanalındaki haber programlarında yer aldı.

Acaba bu olayın devamında Ukrayna hükümetinin yönetim yerlerine füze saldırıları yapılmasının alt yapısı mı hazırlanıyor? Ama bunu zaten savaşın içinde olan Moskova niçin planlasın? 

Belki olayın aslı şu açıklamaların arkasında gizli: Rus yetkililerden olay sonrası üst üste sert açıklamalar geldi. Bunlardan en dikkat çekeni ise eski Devlet Başkanı ve Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dimitri Medvedev tarafından yapıldı. Medvedev, “Bugünkü terörist saldırıdan sonra Zelenskiy ve çetesinin fiziksel olarak ortadan kaldırılmasından başka seçenek kalmadı.” ifadelerini kullandı.

Rusya Duma Başkanı Vyaçeslav Volodin de Ukrayna'ya karşı sert bir tepki verilmesi çağrısında bulundu. Volodin, "Kiev'deki terör rejimini durdurabilecek ve yok edebilecek silahların kullanılmasını talep edeceğiz." dedi.