Louvre Müzesindeki boşluk

Ertuğrul İncekul

Ertuğrul İncekul

08 Eki 2024 09:27

  •  

    Bir milletin, devletin medeniyet olduğu veya olmadığı sanatına, müziğine, edebiyatına bakarak anlaşılır.

     

    Geçen hafta Paris, Louvre Müzesini ziyaret etme fırsatı buldum. Louvre Müzesi (Musée du Louvre), dünyanın en büyük sanat müzelerinden biridir. Her yıl yaklaşık 10 milyon ziyaretçiyle Louvre, dünyanın en çok ziyaret edilen müzesi olup, sanat adına referans merkezlerinden birisidir. Fransız ulusal kimliğinin tanıtılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Louvre'un bin yılı aşkın bir süredir politik güç ve kültürel otoritenin simgesi olması da ayrı bir özelliği.

     

    1190 yılında bir kale olarak inşa edilen Louvre, 16. yüzyılda Fransız kraliyet ailesi tarafından bir saraya dönüştürüldü ve 1793 yılında Fransız Devrimi'nin ardından müzeye çevrildi. Müze, tarihin en önemli sanat ve kültür hazinelerinden bazılarına ev sahipliği yapmaktadır.

     

    Tarih ve Mimarisi:

     

    Louvre, Paris'in tarihi merkezinde, Sen Nehri kıyısında yer alır. Müze binası, çeşitli dönemlerde farklı krallar ve hükümdarlar tarafından genişletildi ve mimarisi, Gotik, Rönesans ve modern unsurların bir karışımını yansıtır. 1989 yılında Çinli-Amerikalı mimar I. M. Pei tarafından tasarlanan cam piramit, Louvre'un ana girişi olarak hizmet vermeye başladı ve müzenin modern sembollerinden biri haline geldi.

     

    Koleksiyonlar:

     

    Louvre, 35 binden fazla sanat eserini barındırır ve koleksiyonları geniş bir yelpazeye yayılmıştır. Sanat eserleri Mısır, Yunan, Roma, İslam sanatı, Avrupa resimleri, heykeller ve dekoratif sanatları kapsayan bölümlere ayrılmıştır. En bilinen eserler arasında Leonardo da Vinci'nin ünlü tablosu Mona Lisa, Venüs de Milo heykeli ve Samothrace Zaferi yer alır.

     

    Mısır Antikası: Eski Mısır medeniyetine dair heykeller, lahitler ve papirüsler bulunur.

     

    Yunan, Roma ve Etrüsk Sanatları: Eski Yunan ve Roma dönemine ait heykeller, çömlekler ve freskler içerir.

     

    Resim Bölümü: Rönesans'tan 19. yüzyıla kadar uzanan Avrupa tablolarına ev sahipliği yapar. Mona Lisa bu bölümün yıldız eserlerinden biridir. Müzenin en yoğun ilgi gören bölümüydü.

     

    İslam Sanatı:

     

    İslam sanatını temsil eden nadir eserler, seramikler, metal işçiliği ve halılar yer alır. Louvre Müzesi’nin İslam Sanatları Bölümü, 2012 yılında açılmış ve İslam medeniyetinin zenginliğini gözler önüne seren 3 binden fazla eseri barındırmaktadır. Bu bölüm, Paris’teki Louvre Müzesi'nin Cour Visconti avlusunda yer alır ve mimari tasarımıyla da büyük ilgi çeker. Mimarlar Rudy Ricciotti ve Mario Bellini tarafından tasarlanan yapı, bir örtü veya kumul gibi kıvrımlı bir cam ve metal çatı ile kaplanmıştır. Bu modern tasarım, müzenin tarihi cephesiyle uyum içinde olacak şekilde tasarlanmıştır.

     

    Bölümde sergilenen eserler, 7. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar uzanan geniş bir dönemi kapsar. İslami dünyadan çok çeşitli eserler, örneğin İznik çinileri, Memluk metal işçiliği, el yazmaları ve mimari parçalar, koleksiyonun önemli unsurları arasındadır. Bunlar arasında el-Mughira'nın Pyxisi ve Saint Louis'in Vaftizliği gibi ünlü eserler de bulunur.

     

    İslami Sanat bölümünü en zemin kata planlamaları üzücüydü

     

    En çok hayal kırıklığı yaşadığım bölümlerden birisi, İslam Sanatı bölümüydü. Peygamber Efendimiz dönemine ait pek bir esere rastlamadım. İslam sanatında el yazması Kur'an-ı Kerim’lerin rolü oldukça büyüktür. Bu eserler, İslami estetiği ve kültürel kimliği yansıtan zengin süslemelere ve kaligrafiye sahiptir. El yazmaları, Kur'an metnini korumanın ötesinde, dinî ve kültürel değerlerin aktarılmasında önemli bir araç olmuştur. En eski Kur'an el yazmalarından biri olan Kattalangar Kur'an-ı Kerim'den iki sayfa yer alıyor. Ama el yazması, sanat değeri çok yüksek Kur-an-ı Kerim nüshaları yer alabilirdi. İslami Sanat bölümünü en zemin kata planlamaları da benim için üzücüydü. Louvre Müzesi adına bende büyük bir boşluk oluşturdu.

     

    Önemli Eserler:

     

    Mona Lisa: Da Vinci'nin bu eseri, dünyanın en tanınan sanat yapıtlarından biri olup, gizemli gülümsemesiyle ünlüdür.

     

    Venüs de Milo: Antik Yunan dönemine ait bu heykel, Yunan tanrıçası Afrodit'in bir tasviridir.

     

    Samothrace Zaferi: Bir Yunan zafer tanrıçası olan Nike'yi temsil eden bu heykel, Louvre'un en çok ilgi çeken eserlerinden biridir.

     

    Rönesans döneminde, antik Yunan ve Roma sanatına duyulan ilgi artmıştı. Bu dönemde insan vücuduna ve anatomiye olan merak da yükselişe geçti. Sanatçılar, insan bedeninin güzelliğini ve mükemmelliğini vurgulamak için çıplak figürleri daha sık kullanmaya başladılar.

     

    Ayrıca, Rönesans'la birlikte dini konuların yanı sıra mitolojik ve dünyevi konular da sanatta daha fazla yer almaya başladı. Bu da çıplak insan figürlerinin daha sık kullanılmasına yol açtı.

     

    Rönesans sonrası dönemde, sanat giderek daha seküler bir hal aldı ve kilise otoritesinden uzaklaştı ve tepki olarak sanatta çıplaklık hızla yükseldi. Ayrıca Avrupa tarihi Aydınlanma öncesi kadına baskı tarihidir, bu da sanatta aşırı özgürlükçü bir anlayışa yol açmış olabilir.

     

    Ya Müslümanlar sanatı öğrenecek ya da Batı İslam'ı

     

    Modern Sanat, Tanrıya meydan okuyan ve yaratan bir düşüncenin, Prometeryan insanın ruha ve matafiziğe savaş açan düşüncesinden doğmuştur. İslam sanatında sonsuzluk duygusu ve varlığın harika yaratılışını ortaya çıkarma, ibret, hikmet söz konusudur. Sanatla, estetikle esma dile gelir, varlık anlam kazanır. İnsanı boşluğa ve inançsızlığa götüren bir sanat düşüncesi bizim düşünce dünyamızda merduttur.

     

    Mustafa Akad’ın dediği gibi ‘’Ya Müslümanlar sanatı öğrenecek ya da Batı İslam'ı.’’ 
    08 Eki 2024 09:27
    YAZARIN SON YAZILARI