Ailece vakit geçireceğiniz zaman veya arkadaş buluşmalarınızda tercihiniz alışveriş merkezleri mi, açık hava mı olur? Doğru cevabın açık hava olması gerektiğinin farkındasınız ama hala en çok tercih edilen yerler kapalı mekânlardır. Doğada yeteri kadar vakit geçirmemek bedensel ağrılardan tutun da zihinsel dağınıklıklara hatta ruh halinize kadar pek çok olumsuz duruma neden olur. Baharın gelmesiyle birlikte bahçeler, parklar, ağaçlar yeniden canlanır, hayata döner. Ölümden sonra dirilişi hatırlayacağınız ve bundan dolayı tefekkürünüzü arttırabileceğiniz zaman dilimi ilkbahar, ruhunuza ve bedeninize iyi gelir ve şifaya vesile olur. Açık alanda vakit geçirmenin etkileri ve bunun da ötesinde doğa terapisinin faydaları hakkında oldukça fazla bilimsel araştırma mevcuttur.
Doğa Terapisi (Ekoterapi) Nedir?
Ekoterapi olarak da adlandırılan doğa terapisi, özellikle psikolojik olarak iyileşmenize yardımcı olmak için doğada vakit geçirmek demektir. Açık havada gerçekleştirilen, psikolojik ve bedensel sağlığa yönelik aktivitelerin tamamını kapsar. Doğa terapisini literatürde "yeşil bakım", veya "yeşil terapi" olarak da duyabilirsiniz. Yeşil, hayatı ve canlılığı temsil eder. Yeşil alanların tamamlayıcısı ise sudur. Su varsa hayat vardır, hayat varsa yeşil vardır, yeşil huzur ve dinginlik verir. Yaşam için gereken dengeler suyla devamlılığını korur. Bu dengelerin araştırıldığı Blue Health projesi, Avrupa genelinde 18 ülkede mavi alanlar ve sağlık ilişkisini araştıran bir organizasyondur. Yaklaşık 20.000 kişiyle yapılan ankete göre araştırmacılar, insanların su yakınında bulunmak suretiyle iyileştiklerini fark ettiler. Çalışmalar, açık havada ve suyun olduğu alanlarda bulunma ile sağlıklı olma arasında, özellikle zihin sağlığı açısından pozitif bir ilişkinin olduğunu gösterdi.
Açık havada vakit geçirmek yerine, maalesef kapalı mekanlarda özellikle ekran karşısında daha fazla zaman geçiriyoruz. Bu durumda çeşitli zihinsel ve sağlık sorunlarına sahip kişilerin sayısı artıyor.
Doğa Terapisinin Etkileri Nelerdir?
Farklı şekillerde doğa temelli terapötik alternatifler mevcuttur. Varsa bahçenizle meşgul olmak, yoksa bile parklarda, çimenlerde yürümek veya ırmak-göl kenarında vakit geçirmek… Yeşil reçete diyebileceğimiz bu aktivitelerde beş duyunuzu kullanmanız önemlidir. Orman banyosu olarak amaçlanan bu terapinin etkilerini görebilmek için haftalık en az iki saati ağaçların ve yeşilin arasında geçirmek gereklidir. 2016 da yapılan bir araştırmada, yeşil alanların daha fazla olduğu bölgelerde yaşayanların, başta kardiyovasküler hastalıklar olmak üzere çeşitli hastalıklara yakalanma riskinin daha az olduğu sonucuna varılmıştır. Başka bir araştırmada da pencereden de olsa doğa manzarasına sahip ofis çalışanlarının, diğerlerine kıyasla daha verimli oldukları ve huzurlu hissettikleri bulundu.
Dikkat eksikliği hiperaktivitesi teşhisi konan çocuklarda, yeşil bir ortamda zaman geçirdikten sonra, içeride veya yeşil olmayan açık ortamlarda geçirdikleri zamana göre daha az semptom gösterdikleri görüldü.
Yeşil terapi zihni, bedeni ve ruhu besler, sinir sistemini yatıştırır ve vücutta dolaşan stres hormonlarının seviyelerini azaltır.Yapılan araştırmalara göre, insanlar zamanlarının %93'ünü kapalı mekanlarda geçiriyor. Bu yaşam şekli; sıkıntıların artmasına, fiziksel ve zihinsel hastalıkların daha geç iyileşmesine ve mutluluğun azalmasına yol açıyor. Doğa terapisinin, zihinsel sağlık sorunlarına yardımcı olduğu çalışmalar oldukça fazladır; Gerginliğinizi, endişenizi, depresyonunuzu ve stresinizi azaltır. Ruh halinize, ve benlik saygınıza iyi gelir. Hafızanızı, odaklanmanızı ve inanç sağlığınızı (imanı) güçlendirir. Tükenmişlik sendromu, travma sonrası stres bozukluğu, duygudurum bozukluklarına iyi gelir. D Vitamini almanızı sağlar, bağışıklık sistemini güçlendirir ve kanser karşıtı proteinleri arttırma konusunda iyileştirici etkiye sahiptir. Ekoterapi, problemlere,hastalıklara ve hastalıkların belirtilerine odaklanmak yerine, Allah ın yarattığı harikulade güzellikleri görmeye, düşünmeye ve tefekküre yönlendirir .Böylece zihinsel odak değişir. Bu da serotonin, dopamin, oksitosin ve diğer iyi hissettiren nörokimyasalların üretimini arttırır.
Doğa Terapi Uygulamalarından Bazıları
Her gün dışarıda küçük bir şeyler yapmaya söz verin.Gerekirse dijital çalışmalarınızı açık havada yapın.
Dışarıda oturun ve manzaranın tadını çıkarın.
Yaya gidebileceğiniz yerlere acele etmeden, araç kullanmadan, çevreyi fark ederek gitmeyi deneyin.
Açık havada düzenli yürüyüş yapın.
Evinizde bitkiler ve çiçekler yetiştirin.
Balkonunuzda veya pencerenizde, düzenli nefes egzersizleri yapın.
Açık hava festivalleri gibi etkinliklere katılın.
Arkadaş grupları halinde yapılan doğa terapisi aynı zamanda sosyal bağları güçlendirir ve yalnızlığı azaltır.