Obama Ailesi’nin Beyaz Saray’dan ayrılma vakti yaklaştı. ABD’nin ilk siyahi (Afrikan Amerikan) Başkanı Obama hem ırki zorlukları hem de selefinden devraldığı kötü ekonomik enkazı göğüsleyerek, iki başarılı dönemi noktaladı.
ABD Başkanı olarak, yapabildikleri kadar sonunu getiremediği işler de oldu. Devraldığı ekonomik enkazı vadettiği gibi 2014 yılının ikinci yarısında düze çıkardı. Senatörlük yıllarından itibaren savunduğu Irak’tan Amerikan Askeri’ni geri çekme projesini gerçekleştirdi. Bunun yanında, Amerikan halkına verdiği en önemli vaad olan sağlık reformunu gerçekleştiremedi. Ama bu onu başarısız kılmıyor. Barack Obama ve eşi Michelle Obama’nın nazik ve sempatik duruşları iki dönem boyunca ırkçı Amerikalılarda bile müsbet kanaatler uyardı.
Ronald Kessler 28 yıl FBI’de çalışmış tecrübeli bir özel birim elemanı. Emekli olduktan sonra FBI üzerine yazdığı kitaplarında*, servisin çalışma prensipleri ile alakalı ilginç ayrıntılara yer veriyor. Bu çok önemli güvenlik biriminin görevleri arasında ABD Başkanı ve ailesini korumak da var. Kessler, uzun yıllar yakın korumalığını yaptığı Başkan ve aileleri ekseninde, siyasi tercih ve eğilimlerine bakmadan, kendi yaşadıklarına, FBI içinde efsaneleşmiş isimlerin hatıralarını da katarak zevkle okunabilecek anekdotlar sunuyor.
Kessler, Başkan ailelerinden bahsederken özel hayatın mahremiyetine dikkat etmekle birlikte, Amerikan Halkı’nın seçtikleri Başkan ve ailesinin karakter özelliklerini bilmeye haklarının olduğu esprisini yakalamış.
ABD Başkanlarına karşı girişilen suikast teşebbüslerini nazar-ı itibara aldığınızda, FBI ajanlarının işlerinin ağırlığını tahmin etmek zor değil. Abraham Lincoln özel koruma edinmekten ısrarla kaçınmış. Kader bu ya; Başkanlar’ın özel birim tarafından korunmaları gerektiğini öngören kanunu imzaladıktan bir kaç ay sonra, bir suikaste kurban gitmiş. J. F Kennedy suikasti, altmışlı yıllar Amerikası için bir kabus.
Yazar, hemen hemen her başkan ile alakalı bir şeyler aktarıyor. Nixon, Carter, Reagan, Eisenhower, Bush ailesi, Clinton ve başkan adayları...
Büyük skandalların adresi olmasına rağmen Kessler, Nixon için “Her şeyi ile bir başkandı. Bu ciddiyetinden bir şey kaybetmedi!” diyor. Bu ciddiyeti yakın korumaların stres ve endişelerine espri ile ortak olmasına mani olmamış. Bir seferinde, koruma görevlileri Nixon’ı aradıkları yerde bulamayınca birbirlerine “Nerede bu Allah’ın cezası! (Son of the...)” diye bağrışırken, iç odadan korumaların telaşlarını duyan Nixon “Allah’ın cezası burada, çorabının birini arıyor!” diye seslenir.
Soğuk Savaş Yılları’nın Başkan’ı Jimmy Carter, yakın korumaları üzerinde iyi bir izlenim bırakmamış. Kendisini korumak için hayatlarını hiçe sayan insanlara karşı umursamaz ve nezaketten uzak tavırları servis elemanlarını incitmiş; ne bir selam, ne bir gönül alma, ne de bir teşekkür. Carter’ın yakın koruması “Carter, valizini kendisi taşır ve insanların bunu görmesini isterdi!” diye anlatıyor. Gizli servis ekibinin Carter hakkındaki umumi kanaatleri gayr-i fıtrilik ve yapmacıklık (phony) merkezinde.
Kessler, Ronald Reagan için, nezaket, samimiyet ve içtenlik açısından, biz de “Serapa adamdı!” tabirine uyan “Dibine kadar delikanlıydı” ifadesini seçmiş. Başarısız suikast girişiminden sonra apar-topar hastaneye götürülen Reagan, etrafını saran doktorlara “Umarım hepiniz Cumhuriyetçisinizdir!” şeklinde espri yapar ama, doktorların “Sayın Başkan, bugün hepimiz Cumhuriyetçiyiz!” cevaplarından da memnun olur.
Türkiye’de son günlerde “Başkanlık” tartışmaları yine gündeme düşmeye başladı ama hala, Tek Adam’lık ile sistem arasını ayıramayan yazar takımı, bir kişiyi memnun etme budalalığından kurtulmuş değil. Geçenlerde, dünyanın en uzun saltanatını süren kral da öldü; tam yetmiş yıllık saltanat. Türkiye’ye bugün, başkanlık adı altında hangi sistemi getirirseniz getirin, bu rekorun kırılma şansı yok.
Maaşlı yazar kadrosunun favorileri burada da rekor kırma şansını kaybetti. Küba halkı bile efsane liderleri Castro için “Artık ölse de kurtulsak!” diye bekliyor.
Kessler, Obama için de bir kayıt düşmüş “Kaç kez söz vermesine rağmen sigarayı bırakamadı!” Ama korumaları çok dikkatli, Başkan’ın sigara içerken kameralara yakalanmasına fırsat vermiyorlar.
Bir Başkan daha Beyaz Saray’a veda ederken, ülke 45. Başkanı’nı seçmeye hazırlanıyor. Adamlar gidiyor ama, sistem işliyor.
*Ronald Kessler’in konu ile alakalı üç popüler kitabı var: The FBI, First Family Detail, In The President’s Secret Servise.
Kadir Gürcan