20 Mart 2021’de henüz 7 Kasım 2020’de atanmış Naci Ağbal, selefleri gibi Merkez Bankası kanununa aykırı olarak cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle görevden alınmıştı.
Ağbal’ın yerine uzun yıllar Halkbank’ta çalışmış eski AKP milletvekili ve Yeni Şafak yazarı Şahap Kavcıoğlu getirilmişti. Böylelikle MB başkanı 20 ayda dördüncü kez değişmişti.
Ağbal gerek faiz artışları gerekse ‘sıkı duruş’ öngören diğer kararlarıyla piyasalara güven veren bir profil çizmişti. Ama ekonomiden genel kabul gören görüşün aksine, ‘enflasyonu yüksek faizin sonucu’ olarak gören ve önceki başkanları ‘laf dinlemediği’ için ‘gönderdiğini’ saklama gereği duymayan Erdoğan’ın beş ayda üç kez faiz artıran Ağbal’a nasıl ve neden ‘tahammül ettiği’ merak konusuydu.
Yeni Şafak hedefe oturtmuştu
200 baz puanlık son faiz artışı iktidar yanlısı medyanın büyük bölümünde geçiştirilirken, Yeni Şafak’ın manşetten Ağbal’ı hedefe oturtması dikkat çekmişti.
Haberde karar ağır bir dille eleştirilmiş, faiz artışına karşı görüşlere yer verilmişti.
Teori, seçimden sonra rafa kaldırıldı
Erdoğan’ın teorisi doğrultusunda hareket eden MB, kur krizini tetikleyen 2021 eylül-aralık arasındaki 500 baz puanlık faiz indiriminin ardından faiz oranı yüzde 14’e çekilmiş ve Ocak 2022 itibariyle indirime ara vermişti.
Daha sonraki kararlarda oran 6 Şubat 2023 depremlerinden sonra 8,5’e kadar indirilmiş, sonraki dört aydaysa 2023 genel seçimlerine kadar sabit bırakılmıştı.
Model tutmadı
Ekonomide yeni bir model deneyip başarısız olan iktidar, seçim öncesi para politikasını değiştirmektense piyasa dışı düzenlemeler ve MB’nin ‘arka kapı’ satışlarıyla TL’deki değer kaybını yavaşlatmaya çalışıyordu.
İktidar uyarılara rağmen düşük faiz politikasında ısrar edince ekonomi krize girmiş, işleri toparlaması için Mehmet Şimşek ve Gaye Erkan gibi ‘piyasanın sevdiği’ isimler göreve getirilmişti. Yeni yönetimin ekonomi politikalarını ‘normalleştirmesi’ bekleniyordu.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da ‘atılacak adımları kabullendiğini’ söylemişti.
Bu açıklamayı takiben ekonomistler tarafından miktarı yetersiz bulunan faiz artışları gelmişti.
Aynı zamanda Merkez Bankası yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 22,3’ten yüzde 58’e yükseltmişti.
‘Normalleşme’ manşette
Son dönemdeki faiz artışları ve vergi zamları Yeni Şafak’ta sert şekilde eleştiriliyor Şimşek’in belirlediği yeni politikalar hedef alıyordu. Diğer yandan, eski MB yeni BDDK başkanı Kavcıoğlu’ysa şimdiki görevinde de Şimşek’in politikalarına ters şekilde piyasa dışı uygulamalara devam ediyordu. Ancak gazete eleştirilerine ara vermiş gibi görünüyor. Şimşek’i eleştiren bir yazı da yayından kaldırıldı.
Şimşek’in sözlerini manşete taşıdı
Hazine Bakanı Şimşek 3 Ağustos’ta “Para politikası duruşunun olumlu etkisiyle 2024 ortasından itibaren yıllık enflasyon düşmeye başlayacak” demişti.
Bakan aynı söylemi bir de Yeni Şafak çalışanlarına tekrarladı.
Şimşek’in Yeni Şafak Genel Yayın Yönetmeni Hüseyin Likoğlu, Yazı İşleri Müdürü İdris Saruhan ve Ankara Haber Müdürü Fazlı Şahan’a verdiği mülakat gazetede manşetten verildi.
‘Yapısal reformlar’
Şimşek, özetle şunları dedi:
*Bizim gibi gelişmekte olan ülkeler riskli addedildiği için küresel büyümenin yavaşladığı dönemlerde risk iştahı bir miktar daralıyor. Ben inanıyorum ki 2024’ün ikinci yarısından itibaren bugün karşıdan esen rüzgârlar destekleyici bir nitelik kazanacak. Çünkü Fed faiz artışında zirveyi buldu. Büyük ihtimalle piyasa 2024’ün ikinci çeyreğinden itibaren faiz düşüşlerini konuşmaya başlayacak.
*Küresel ekonomi şu anda zayıf seyrediyor. Dolayısıyla ufak da olsa bir toparlanma risk iştahını önemli yansıyor. O arada mahalli seçimler de aradan çıkmış olacak. Türkiye’nin hala önünde çok uzun süre bir programın olduğu yapısal reformun olduğu gündeminin canlandırıldığı bir dönemde olacağız.
Ekonomistler, Kavcıoğlu’nun ‘gölge bakan’ gibi oyunda tutulduğunu ve Mehmet Şimşek’in markaj altına alındığını söylemişti.
