Tarım işçilerinin maliyetleri düşürmek amacıyla römork, kamyon, traktör gibi açık kasa araçlarda taşınması muhtemel kazalarda can kaybını artırıyor. 31 Ekim 2014 tarihinde Isparta'nın Yalvaç ilçesinde 17 kişinin ölümüyle sonuçlanan kazadan sonra Manisa'nın Gölmarmara ilçesinde kasasında tarım işçisi taşıyan kamyonun süt tankerine çarpması sonucu 13'ü kadın olmak üzere 15 işçi hayatını kaybetti. Zor şartlar altında çalışan ve ciddi geçim sıkıntısı çeken tarım işçilerinin üçte biri yemek ve kira gibi temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Hayata Destek Derneği'nin Mevsimlik Tarım İşçiliği Yaşama, Çalışma Koşulları Araştırması'na göre geliri 1.000 liranın altında olan tarım işçilerinin hanelerinde borçluluk oranı ise yüzde 65! Ayrıca bu işçiler, sosyal güvenceden de yoksun durumda.
Araştırmaya göre tarım işçilerinin sadece yüzde 3'ü sigortalı. Türkiye'de sayıları 5 milyonu aşan tarım iş gücünün önemli bir kısmını mevsimlik gezici ve geçici işçiler oluşturuyor. Büyük çoğunluğu kayıt dışı çalışan bu işçilerin sayısı net olarak belli değil. Ancak 15 yaş üzeri 485 bin mevsimlik tarım işçisi olduğu tahmin ediliyor. Aileleriyle birlikte bu sayı 1 milyonu buluyor. Topraksız, istihdam imkânları kısıtlı olması sebebiyle farklı bir meslek icra edemeyen mevsimlik tarım işçileri güvenli ulaşım, barınma, altyapı, iş güvenliği, gelir güvencesi gibi hak ve ihtiyaçlardan mahrum olarak çalışıyor. Herhangi bir resmî kurumun düzenlemesine tabi olmayan mevsimlik tarım işçileri hayatlarını sözleşmesiz, sigortasız, güvencesiz bir şekilde Türkiye'nin bir ucundan diğer ucuna, yılın ortalama 6 ila 9 ayını tarımsal ürünlerin ekimi, çapası, ilaçlaması, sulaması, hasadını gerçekleştirerek kazanıyor.
MEVSİMLİK İŞÇİLERİN İMKANI KISITLI
İşçi aileler naylon, bez, branda tarzı iptidai barınaklarda, çamur ve uygun olmayan alanlarda yaşıyor. İçme/kullanma suyu, tuvalet/banyo, çamaşır imkânları kısıtlı.
Atıklar açık alana gelişigüzel bırakılıyor.
Mevsimlik işçilere sağlık hizmeti verme yükümlülüğü Toplum Sağlığı Merkezleri'nde olmasına karşın yetersiz hizmet veriliyor.
Mevsimlik tarım işçileri yeterli beslenemiyor. Beslenme bozukluğuna bağlı gelişimsel bozukluk ve hastalıklar ortaya çıkıyor.
Mevsimlik tarım işçilerinin çoğu İş Kanunu kapsamında değil.
Tarım alanlarında minimum sağlık ve güvenlik standartlarını belirleyen ILO'nun 184 sayılı ‘Tarımda İş Sağlığı ve Güvenliği Sözleşmesi' Türkiye tarafından henüz onaylanmadı.
Yıl içindeki mevsimlik gezici tarım işgücünün ulaşım güzergahı tanımlanmamış durumda.
Sigortalı olsalardı kaza olmazdı
CHP Manisa Milletvekili Dr. Yıldız Tur Biçer, 15 kişinin hayatını kaybettiği Manisa kazasıyla ilgili yerinde incelemelerde bulundu. Hayatını kaybedenlerin hiçbirinin sigortası olmadığına dikkat çeken Biçer, “Sigortaları olsaydı, işçilerimiz İşçi Sağlığı yönetmeliğine göre taşınacak ve şu an yaşıyor olacaklardı. Hayatını yitirenler de iş kazası niteliğinde değerlendirilecekti. Sigortasız tarım işçisi çalıştırma konusunu en kısa sürede TBMM'ye taşıyacağım.” dedi. Salihli'yi Gölmarmara'ya bağlayan yolun denetimsiz olduğuna da dikkat çeken Biçer, “Bu yolda gerekli denetimler yapılıp, önlemler alınsaydı bu kaza yaşanmazdı.” diye konuştu.
Zaman