SAKARYA (A.A) - Mehmet Özcan - Fındık Tarım Satış Kooperatifleri
Birliği (FİSKOBİRLİK) Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar, fındık bahçesinde
çalıştırılacak işçi sayısında yüzde 50ye yakın azalma olduğunu belirterek, En
büyük neden, çocuk işçilerin çalıştırılamamasıdır dedi.
Bayraktar, AA muhabirine 30 ve 45 lira arasında değişen yevmiyelere rağmen
fındık bahçelerinde çalıştıracak işçi bulunamadığını söyledi.
Hasat sezonunda Doğu ve Güneydoğu Anadoludan işçilerin çalışmak amacıyla
fındık yetiştirilen bölgelere yöneldiğine dikkati çeken Bayraktar, Fakat
yevmiyelerin düşük gelmesi nedeniyle bu yıl işçi sayısında yüzde 50ye yakın
azalma var. Bu yıl hakikaten ürün bol, fiyatlar düşük ve işçi sayısı çok az. İşçi
bulmada sorun yaşıyor çiftçilerimiz diye konuştu.
İşçi sayısındaki azalma nedeniyle hasadın gecikebileceğini ifade eden
Bayraktar, üreticilerin yetiştirdikleri fındığı kendilerinin toplamaya
çalıştığını bildirdi.
Bayraktar, çok sayıda mevsimlik işçiye ihtiyaç bulunduğunu vurgulayarak,
İnşallah önümüzdeki günlerde fındık fiyatları yükselirse yevmiyelerde
iyileştirme yapılabilir. Bu şekilde işçileri ikna edebilecek yevmiyeleri
verebiliriz. Böylece işçi sorununu azaltabiliriz ifadelerini kullandı.
Bayraktar, geçmiş yıllarda fındık toplamaya çocuklarıyla gelen ailelerin
kazanç sağladıklarını, çocuk işçi çalıştırmanın yasaklanmasıyla ailelerin
kazançlarının düşeceği düşüncesiyle çalışmaktan vazgeçtiğini belirterek, şöyle
konuştu:
Çünkü bir aile en az 4 çocukla geliyor. Bu şekilde iyi para kazanıyorlardı
fakat 16 yaşından küçüklerin çalıştırılmasının yasaklanması, işçilerde büyük bir
ekonomik kayba neden oldu. Aslında doğru bir karar bu. İnsan haklarına uymayan
bir durumdu şeklinde konuştu.
16 yaşından küçüklerin çalıştırılmaması, güzel bir uygulama ama bu uygulama
en çok fındık üreticisine zarar veriyor. Yevmiyesini veriyoruz ama işçi
bulamıyoruz. Şu anda yevmiyeler 30 ile 45 lira arasında değişiyor. Bu rakamlara
rağmen işçi bulamıyoruz. Bu, gerçekten önemli bir sorun oluşturuyor.
-Çocukların çalışmasını arzu etmeyiz-
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar ise
çocukların çalıştırılmasını arzu etmediklerini söyledi.
16 yaşından küçük çocukların ağır iş tanımına giren fındık bahçelerinde
çalıştırılmasının yasaklandığını anımsatan Bayraktar, yasağın üreticileri zor
duruma soktuğuna dikkati çekti.
Bayraktar, Güneydoğudan gelen işçilerin ailece çalıştıklarını belirterek,
Ailelerin büyük bölümü çocuklardan oluşuyor. Bu çocuklar, fındık bahçelerinde
çalışarak yevmiyelerini alıyordu ancak çocukların ağır işlerde çalışması yasak.
Fındık da ağır iş tanımına giriyor. Bu çocuklar kayıt dışı çalıştırılıyordu, yani
kaçak dedi.
Türkiyenin Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ile yaptığı anlaşma gereğince
çocuk işçi çalıştırılmasının mümkün olamayacağını vurgulayan Bayraktar,
valiliklerin çocuk işçilere yönelik kararname çıkardığını hatırlattı.
Bayraktar, şunları dile getirdi:
Bu yüzden yasak getirildi ve valilikler kararnameleri yayınladı.
Valilikler arasında farklılıklar olduğunu görüyoruz. Bazı valilikler 16 yaşından
küçüklerin çalışmasını yasaklarken, bazı illerde valiliklerin oluşturduğu
komisyonlar, 12 yaşındaki çocukların yevmiyesini açıklıyor. Burada farklılıklar
var.
Her şeye rağmen çocukların çalışmasını arzu etmeyiz. Aileler böyle bir
gelirden yoksun kalacak. Onun için yapacak bir şey yok. Çocukların küçük yaşlarda
fındık bahçesinde çalışmalarından ziyade, okula gönderilmeleri ve çocukluklarını
yaşamaları bizim için daha önemli.
Yayıncı: Kemal Kaymak