KAYSERİ (A.A) - Orhan Canbulatel - Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zübeyde Gündüz, sıklıkla erişkinlerde görülen hipertansiyonun çocuklarda ve bebeklerde de görülebileceğini belirterek, 3 yaş üzerindeki çocukların her yıl kan basıncı ölçümlerinin yapılması gerekir dedi.
     Gündüz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çocuk ve ergenlerde hipertansiyon görülme sıklığının yüzde 3 ile 5 arasında olduğunu söyledi.
     Her yaş grubunda kan basıncının ideal değerinin değişebildiğini, bu nedenle de çocuklarda hipertansiyon tanısı koymanın zor olduğuna dikkati çeken Gündüz, Hipertansiyon sıklıkla erişkinlerde görülür ancak çocuklar ve bebeklerde bile yüksek kan basıncı olabilir. 10 yaş altındaki çocuklarda yüksek kan basıncı genellikle tıbbi bir durumun sonucudur. Bazı çocuklarda şişmanlık, kötü beslenme, hareketsiz yaşam gibi erişkinlerle aynı nedenlerle kan basıncı yükselir. Yüksek kan basıncı tedavi edilmezse kalp, beyin, böbrekler ve gözlerde hasara neden olabilir ancak, erken tanı ve tedaviyle çocuk normal yaşamına devam edebilir diye konuştu.
     Gündüz, birçok çocuk hastada hipertansiyonun belirti göstermeyebileceğini ifade ederek, bazı çocuklarda ise göğüs ağrısı, yorgunluk, konsantrasyon zorluğu, baş ağrısı, uykusuzluk, burun kanaması ve büyüme geriliği gibi belirtiler görülebileceğini anlattı.
     Ağır olgularda ise görme bulanıklığı, nefes darlığı, havale ve şuur bulanıklığı gelişebileceğine işaret eden Gündüz, 3 yaş üzerindeki çocukların her yıl kan basıncı ölçümlerinin yapılması gerekir ifadesini kullandı.
     Gündüz, çocuklarda erken doğum, düşük doğum ağırlığı, kalp hastalığı, böbrek veya idrar problemleri görülmesi halinde kan basıncı değerlerine dikkat edilmesi gerektiğini kaydederek, aşırı kilolu çocuklarda da değerlerin takip edilmesi gerektiğini anlattı.
    
     -Sessiz katil-
    
     Küçük yaştaki kan basıncının kalpten çıkan aort damarı ile böbrek atardamarındaki problemler, böbrek hastalıkları, genetik durumlar ve hormon bozukluklarına bağlı olduğunu vurgulayan Gündüz, Bu tür kan basıncı yüksekliğine ikincil (sekonder) hipertansiyon denir. Büyük çocuklarda ise özellikle çocuk fazla kilolu ise kan basıncı yüksekliğinin gösterilebilen bir nedeni olmayabilir. Bu tür kan basıncı yükselmesine de esansiyel veya birincil hipertansiyon adı verilir şeklinde konuştu.
     Prof. Dr. Zübeyde Gündüz, tuz tüketimi, şişmanlık ve düşük doğum ağırlığının kan basıncını etkileyebileceğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:
     Tuz tüketimi, önemli bir durum olup, çok geç kalmadan azaltılmalıdır. Özellikle işlenmiş ve hazır yiyeceklerde tuz oranı çok fazladır. Çocukluk çağındaki şişmanlık hipertansiyon riskini arttırır. Şişman çocuklarda diastolik kan basıncı yüksekliği 2-4 kat, sistolik kan basıncı yüksekliği 4-5 kat daha fazladır. Doğum ağırlığı düşük olan çocuklarda şişmanlık, böbrek hastalığı ve kan basıncı yüksekliği riski daha fazladır.
     Yüksek kan basıncı kalp ve atardamarlar üzerine fazla yük binmesine neden olacaktır. Kalp daha güçlü kan pompalamak ve atardamarlar yüksek basınç altında hareket eden kanı taşımak zorundadır. Yüksek kan basıncı uzun süre devam ederse kalp ve arterler bu şekilde daha fazla çalışamazlar, kalp yetmezliği gelişebilir. Böbrekler, gözler ve beyin de etkilenebilir.
     Hipertansiyonu olan insanların hiçbir belirti olmadan yıllarca yaşayabileceklerini vurgulayan Gündüz, Bu nedenle yüksek kan basıncı sessiz katil olarak da adlandırılır. Kişide herhangi bir belirtinin olmaması yüksek kan basıncının vücudu etkilemediği anlamına gelmez dedi.
    
     -Beyaz önlük hipertansiyonu-
    
     Prof. Dr. Gündüz, tanı koymanın tek yolunun kan basıncının ölçülmesi olduğunu anlatarak, yüksek kan basıncı ölçülen hastaların yakından izlenmesini gerektiğini, tanı konulması için üç farklı zamanda yapılan kan basıncı ölçümlerinin yüksek olması gerektiğini bildirdi.
     Bazı kişilerde beyaz önlük hipertansiyonu adı verilen kan basıncı yükselmeleri olduğuna işaret eden Gündüz, Bu durum muayenehanede ölçülen kan basıncının yüksek, diğer zamanlarda normal olmasını ifade eder. Yaşam içinde kan basıncı ölçümü adı verilen gün boyunca kan basıncının izlenmesi tekniği, gerçek hipertansiyon ile beyaz önlük hipertansiyonunun ayırt edilmesini sağlar dedi.
    
     Yayıncı: Kemal Kaymak