AĞRI (A.A) - Emrah Kocabey - Hayvancılığa bağlı olarak gelişen
geleneksel el sanatlarından keçe halıcılık, Ağrılı keçe ustası Abdülkadir
Taşkıran tarafından yaşatılmaya çalışılıyor.
Keçe ustası Taşkıran, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 37 yıl önce
başladığı mesleğini 3 oğluyla birlikte yaşatmaya çalıştığını söyledi.
Hayvancılıkla uğraşanların koyun ve kuzularından ürettikleri yünlerden keçe
halı yaptıklarını belirten Taşkıran, Kaybolmaya yüz tutan bu mesleği ayakta
tutup canlandırmaya çalışıyoruz. 3 oğlumla bu işi yapıyoruz, talepleri
karşılamaya çalışıyoruz dedi.
Keçe halıya talebin günden güne azaldığını ifaden eden Taşkıran, maddi
getirisi az olmasına rağmen mesleğini çok severek yaptığını belirtti. Kültür ve
Turizm Bakanlığından yok olmaya yüz tutan mesleklerine sahip çıkmasını
beklediklerini ifade eden Taşkıran, şunları kaydetti:
Bakanlıktan istediğimiz kaybolmaya yüz tutmuş el sanatlarını ayakta
tutabilmek için destek sağlaması. Daha önce çalışmalar oldu ama sonuç alınamadı.
Birçok insan bu meslekten ekmek yiyorken, bu mesleğe talep çok azaldı. Şu an işçi
bulmakta zorlanıyoruz. Yayla zamanı biraz iş oluyor ama son zamanlarda fabrikadan
çıkan elyaflardan dolayı birçok köylü, kırktığı koyununun yününü yaylada
bırakıyor. Artık getirmiyor, ne satmak ne de keçe halı yapmak istemiyor. Bazı
köylüler yünü getiriyor, biz yapıyoruz ama istek olursa satıyoruz, olmadığı zaman
elimizde kalıyor. Birçok ürün elimizde çürüyor.
Yaz aylarında yoğun olarak çalıştıklarına dikkati çeken Taşkıran, Erzurum,
Van gibi çevre illerden sipariş aldıklarını belirterek, Elimizden geldiği kadar
biz bu mesleği yaşatmaya çalışıyoruz. Çocuklarım ne zamana kadar yaparlar onu da
bilemiyorum. Biri okuyor, diğerleri de yapmak istemiyorlar. Ben istiyorum diye
yapıyorlar. Çırak ve eleman olmadığından dolayı ben zor durumda kalacağım. Benim
bakanlıktan isteğim bu mesleğin devam etmesi için gerekirse çırak ve eleman
yetiştirilmesi. Bunun için kurs ya da eğitim verilirse bizde mesleğin yaşaması
için destek veririz diye konuştu.
-Keçe halının yapılışı-
Taşkıran, keçelerin sıcak tutması yönüyle yaylalarda hayvancılıkla
uğraşanlar için önemli olduğunu belirterek, genellikle kuzu yününden yapılan
keçenin, yünün hallaç taraklarından geçirilmesinden sonra özel yöntem ve
tekniklerle sıkıştırılmasıyla elde edildiğini söyledi.
Keçelerin üzerine renkli yünlerden desen yapıldığını ifade eden Taşkıran,
Birinci aşamada desen yapılıyor. Sergi için istenilen ölçü ve ebatta yapılıyor.
Desen yapıldıktan sonra yün taramadan geçer. Yün desenlerin üstüne döküldükten
sonra makineye atılır makineden geçer belli bir zamandan sonra çıkarılır. İşlem
bittikten sonra kuruması beklenir dedi.
Taşkıran, keçeden yapılan halının dışında çobanların sırtına giydiği kepenek
keçesi yaptıklarını ifade ederek, şunları kaydetti:
Yaylada çobanlar üşümemek için sırtına giyer. Hiçbir battaniye veya yorgan
kepeneğin yerini tutamaz ve onun gibi ısıtmaz. Kuzu yününden yelek, fes yapılır.
Baba mesleği olduğu için babam çizme bile yapıyordu. Askerlere kışlık çizme buzun
üstünde bile giyilirdi, o çizmeler sıcak tutar. Çok sağlıklı, hastalar için
birebir. Çıkıkçılar bile kullanıyor bu keçeyi. Tuzlu suya batırıp, zarar gören
bölgeye konulduğunda tedavisi daha hızlı oluyor. Bel fıtığına birebirdir. Bel
fıtığı olan kişi keçenin üzerinde uyuduğu zaman sağlıklı kalkar.
Yayıncı: Emine Konuk