AFYONKARAHİSAR (A.A) - SGK Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Sağlam, sosyal güvenlik reformu sayesinde kayıt dışı istihdamın yüzde 40ların altına çekildiğini, bu oranın makul seviyelere çekilmesi halinde sosyal güvenlik açığının kalmayacağını belirterek, Sistemin sürdürülebilirliği anlamında 2023 hedefi, kayıt dışı istihdamı yüzde 15e çekmek. Bunu yaptığımızda dünyanın en sürdürülebilir sistemine sahip olacağız dedi.
     Afyonkarahisar Atatürk Kültür Merkezinde düzenlenen Sosyal Güvenlik Reformunun Yansımaları ve Teşvik Uygulamaları toplantıya katılan Sağlam, Sosyal Güvenlik Reformunun Yansımaları konulu sunum yaptı. Sosyal güvenliğin bir ülkenin kaderi olduğunu ifade eden Sağlam, Türkiyede sosyal güvenlik kurumlarının geçmiş yıllarda çok kötü yönetildiğini ve 2000li yıllarla birlikte iflasın eşiğine geldiğini kaydetti.
     Avrupa ülkelerinin, Amerikanın da sosyal güvenlik açıklarıyla baş edemediğini, Yunanistanın bundan dolayı iflas ettiğini bildiren Sağlam, Türkiyede sosyal güvenliğin Gayri Safi Milli İç Hasıladaki (GSMİH) payının geçmiş dönemde yüzde 5lere ulaştığını, 2050li yıllarda ise yüzde 7lere çıkmasının beklendiğini belirterek Bu iflastır aslında. Çok değil 15-20 yıl içerisinde biz de batmış olacaktık. Ama yapılan reformla bu payın 2050lerde yüzde 1lerin altına inmesi öngörülüyor dedi.
     Çocuklarımızın, torunlarımızın geleceğini düşündüğümüzde, sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi kurmak için Sosyal Güvenlik Reformu yapıldı diyen Sağlam, reform kapsamında 400ün üzerinde yenilik yapıldığını kaydederek, şu bilgileri verdi:
     Geçmişte çocuklarımızın torunlarımızın hakları düşünmeden, erken emeklilik sistemi getirildi. Türkiyede ortalama insan ömrünün 75 yaş olduğu var sayılırsa, bunun bütçeye asgari maliyeti 800 milyar lira. Bu rakam, bugünkü sosyal güvenlik bütçesinden 5 kat fazla. Gelişmiş Avrupa ülkelerinde, geri kalmış Afrika ülkelerinde emeklilik yaşı 65-67. Şu an Türkiyede 48-49 yaşında emekli olunabiliyor. Yeni reformun emeklilikle ilgili kısmı 2008den sonra işe girenleri kapsıyor ve 2036 dan itibaren kademeli olarak emekliliği 65 yaşa yükseltecek. Farklı ülkelerden bizim sistemi incelemeye geliyorlar, anlayamadıkları nokta ise sistemi nasıl devam ettirebildiğimiz. İntibak Yasasını, 20 yıl hiç bir iktidar yapmaya cesaret edemedi. Reformla, hak ve yükümlülüklerin eşitlendiği, tek bir emeklilik sigorta sistemi kuruldu.
    
     -2023 hedefi; kayıt dışı istihdamı yüzde 15e çekmek-
    
     Sosyal güvenliğin, sosyal devlet olmanın gereği olduğunu ifade eden Sağlam, reform sayesinde kayıt dışı istihdamın yüzde 50 oranından 40ların altına çekildiğinini bildirerek, 1 puanlık değişimin 650 milyon lira civarında bir katkı sağladığını, kayıt dışının makul seviyelere çekilmesi halinde sosyal güvenlik açığının kalmayacağını söyledi.
     Sağlam, Kayıt dışı istihdamla mücadele sadece Sosyal Güvenlik Kurumunun yapacağı bir şey değil, burada her vatandaşımızdan Cumhurbaşkanımıza kadar, herkese görev düşüyor. Kayıt dışıyla mücadele herkesin sorumluluğu olmalı. Sistemin sürdürülebilirliği anlamında, 2023 hedefi kayıt dışı istihdamı yüzde 15e çekmek. Bunu yaptığımızda dünyanın en sürdürülebilir sistemine sahip olacağız dedi.
     Reform kapsamında, teminat paketlerinin genişliği ölçüsünde dünyada benzeri olmayan Genel Sağlık Sigorta Sisteminin kurulduğunu söyleyen Sağlam, düzenlemenin ayrıca, dağınık yapının tek çatı altında toplanmasını, hastane, eczane ve banka kuyruklarının kalkmasını, etkin kaliteli hızlı hizmet sunmayı, hizmet odaklı sistemi, bilgiye kolay ulaşmayı, kamu özel tüm hastaneler ile tüm eczanelerden faydalanmayı, giderek artan sosyal güvenlik açıklarında denge sağlanmasını, tüm vatandaşları sosyal güvenlik kapsamı altına alınmasını imkanlarını sağladığını belirtti.
     ABD Başkanı Obamanın, reformdan sonra, Türk sosyal güvenlik sistemini incelemesi için uzman ekip gönderdiğini bildiren Sağlam, emeklilik başvurularını bir günde cevaplanmasını sağlayacak, günlerce süren işlemleri birkaç dakikaya indirecek sistem için dünyanın en büyük dijital arşivini ve bilgi merkezinin kurulacağını da sözlerine ekledi.
    
     -Diğer konuşmacılar-
    
     Sigorta Primleri Genel Müdürü Cüneyt Olgaç ise Sosyal Güvenlikte Teşvik Uygulamaları konulu sunum yaptı. Cari açığı, dışa bağımlılığı azaltacak yatırımlara yönelik teşviklerin ön planda tutulduğunu, ayrıca uluslararası rekabet gücünü arttıracak teşvikleri ile Türkiyenin 6 bölgede değerlendirilerek bölgesel teşviklerin getirildiğini bildiren Olgaç, bunlarla ilgili bilgi verdi.
     Afyonkarahisar Valisi İrfan Balkanlıoğlu, SGKda gerçekleştirilen reformla, milletin büyük bölümünün geleceğe güvenle baktığını bildirdi. Sosyal güvenlik açıklarının bütçede büyük bir kara delik olduğunu ifade eden Balkanlıoğlu, Sosyal güvenlik açıkları ülkede büyük bir sorun. Açığın önlenmesi sigorta görevlilerinin çalışarak kayıt dışı istihdamın önüne geçilmesi gibi algılansa da, aslında hepimizin vatandaşlık görevi. Bir kişinin SGKya bağlı olmadan istihdam yaratması, haksız rekabete, vergi kaybına yol açan, kul hakkına kadar giden birçok sorunu beraberinde getiriyor dedi.
     Sağlıklı bir geleceğin, sigorta kurumunun sağlam olmasına dayandığını kaydeden Balkanlıoğlu, bunun her şeyin kayıt altına alınmasına bağlı olduğunu bildirdi.
     SGK İl Müdürü Mehmet Uğur Kaya ise farklı sosyal güvenlik kurumlarının tek çatı altında toplanarak bir standarta getirildiğini, 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle genel sağlık sigortası toplumun her kesimini sağlık şemsiyesi altına aldığını bildirdi. SGKnın 5 yılda, Avrupa ülkelerince örnek alınan değişim dönüşümü gerçekleştirerek, vatandaş memnuniyeti odaklı hizmet anlayışıyla çalıştığını kaydeden Kaya, Afyonkarahisarda 10 yıl önce SSKlı sigortalı sayısı uzun yıllar 30-35 bin civarında seyretmiş. Teşvik uygulamalarıyla kayıtlı istihdamın önü açıldı, şu an tüm statülerde 150 bin sigortalı var. Sadece SSK statüsünde 83 bin 500 sigortalı çalışıyor, yani 50 bin artış yaşanmış diye konuştu.
    
     Muhabir: Serdar Yılmaz
     Yayıncı: Doğan Sarıtaş