ANTALYA (A.A) - Kumlucada gerçekleştirilen 1. DOMATEXPO Fuarı
kapsamında Dünyada ve ülkemizde domates ticaretinin bugünü ve geleceği konulu
panel düzenlendi.
Kumluca Belediyesi Toptancı Hali fuar alanında gerçekleştirilen panele
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Erkan,
Kıbrıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Kazım Abak, İspanyanın
Almeria bölgesi Tarım Bakanlığı uzmanı Agronomist Dr. Jose Antonio Alia Mateos ve
İstanbul Hal Müdürü Bayram Ali Çakıroğlu konuşmacı olarak katıldı.
Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kazım Abak, panelde yaptığı konuşmada, domatesin
dünyada ilk bilinme hikayesini anlatarak, dünyada yeni tanınmasına rağmen bu
kadar meşhur olmasının domatesin içeriğindeki mineral ve antioksidanlardan
kaynaklandığını söyledi.
Türkiyenin dünyada Çin, Hindistan ve ABDden sonra dördüncü sırada olduğunu
ifade eden Abak, dünyanın en büyük sebze ithalatçılarının ise üç merkezde
toplandığını belirtti. Türkiyede son kırk yılda sebze üretiminin yüzde 180
artığına işaret eden Abak, 2000 yılından sonra üretim artışında yavaşlama ve
ürünlere çeşitlenme görüldüğünü aktardı.
Abak, şöyle konuştu:
Türkiyede domates üreti 11 milyon ton civarında, en büyük tarımsal üretim
payımızı oluşturuyor. Domatesin orijini Orta ve Güney Amerika. Amerikanın
keşfinden sonra önce Avrupaya, ardından da yaklaşık 250 yıl önce ülkemize
geliyor. Dünyada 250 milyon ton civarında domates üretimi geçekleştiriliyor.
Ülkemiz yine bu ülkeler arasında domates üretiminde dördüncü sırada yer alıyor.
Türkiyede en önemli domates üretimi Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde
yetiştiriliyor.
İstanbul Haller Müdürü Bayram Ali Çakıroğlu da, konuşmasında pazar ve
tüketicinin isteğinin ne olduğunu belirten bir konuşma yaptı. Tüketici ne
istiyor gibi bir soru sorulduğunda en önemli isteğin sağlık olduğunu vurgulayan
Çakıroğlu, bu konuda tüketicinin kendilerinden üreticiyi sağlıklı üretim yapma
konusunda zorlamalarını istediklerini belirtti.
Ürünün tarladan hasadından itibaren, tüketiciye gelene kadar olan süreçte,
paketleme, nakliye her aşamanın sağlıklı olması gerektiğini kaydeden Çakıroğlu,
bu konuda çiftçilerin üzerine düşeni yapmalarını istedi.
Çakıroğlu, ayrıca üretilen ürünlerin tamamını iç piyasada değil, yurt
dışında da ihraç edileceğini hatırlatarak, ürünlerin üretiminde standardının
yakalanmasının, paketlenme ve pazara arzının en doğru olacağını bildirdi.
İspanyanın Almeria Bölgesi Tarım Bakanlığı Uzmanı Agronomist Dr. Jose
Antonio Alia Mateos da İspanyada üreticilerin üretim modellerini ve pazarlama
sistemlerini anlattı. Domatesin patatesten sonra dünyada ikinci ürün olduğunu
hatırlatan Mateos, dünyada her geçen yıl bir üretim artışı olduğunu söyledi. Her
yıl dünyada yüzde ikilik bir üretim artışı görüldüğünü aktaran Metos dünyada 44
ülkede yoğun olarak domates üretiminin gerçekleştirildiğini belirtti.
Mateos şöyle konuştu:
Bize göre dünyada en çok domates üreten ülkeler arasında Türkiye üçüncü
sırada yer alıyor. Çinden sonra Avrupa en önemli domates pazarı olarak
görüyoruz. Almeria bölgesi İspanyadaki domates üretiminin yüzde 29unu
oluşturuyor ve bu rakamla çok önemli bir bölge. Dünyada domates pazara altı
milyon ton civarındadır. Her ülkenin kendine has ürün çeşidi var. Örnek vermek
gerekirse biz chery ve beef tür bazı domatesleri tüketicinin isteğine göre
çeşitlendirdik.
Prof. Dr. Mustafa Erkan da domateste bulunan antioksidan özelliği sebebiyle
günümüzde olduğu gibi bundan sonra da önemli bir sebze olmaya devam edeceğini
söyledi.
Ancak tüketicinin her geçen gün farklı istekleri olduğuna değinen Erkan, bu
istekler doğrultusunda üretim yapılması halinde üretilen ürünün de hak ettiği
değeri bulacağına inandığını belirtti.
Muhabir: Mehmet Çakmak
yayıncı: Hızır Hacısalihoğlu