Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) Başkanı Dr. Mehmet Küçük, işyerlerinde alkollü içkilerin 18 yaşını doldurmamış kişilere satışının titizlikle takip edileceğini söyledi. Küçük, tütün mamullerinin de 18 yaşını doldurmamış kişilere doğrudan ulaşamayacağını bildirdi. TAPDK Başkanı Dr. Mehmet Küçük, Tütün Mamullerinin ve Alkollü içkilerin Satışı ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikle Yapılan Düzenlemeleri değerlendirdi. Küçük konuyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada, tütün mamulleri ve alkollü içkilerin tanıtımına, satışına, sunumuna ve nihai tüketicilere güvenli bir şekilde ulaşmasına ilişkin olarak piyasa takip ve kontrolünün sağlanmasına yönelik usul ve kuralların ayrıntılı olarak düzenlendiğini bildirdi. Küçük ayrıca, kamu ve birey sağlığının gözetilmesi, tüketici seçeneklerinin korunması ilkeleri çerçevesinde, rekabetin tesisi, satış ve reklam koşullarının belirlenmesi ve faaliyetlerin kayıt altına alınmasının da getirilen düzenlemeyle daha ayrıntılı hale geldiğini aktardı. Açıklamasında yönetmeliğin bazı kısımlarına yer veren Küçük, işyerlerinde, alkollü içkilerin 18 yaşını doldurmamış kişilere satış veya sunumunun yapılamayacağına ilişkin uyarı yazılarının bulunması ve bu yazıların görülebilen yerlere okunabilecek şekilde asılması yükümlülüğü getirildiğini, buna dair usul ve esaslar ayrıca yayımlandığını dile getirdi. Alkollü içkilerin, bilgi toplumu hizmetleri vasıtasıyla ya da posta ve benzeri dağıtım hizmetleri yoluyla yapılacak satışlarına ilişkin esasların da ayrıntılı olarak düzenlendiğini belirten Küçük, başta internet üzerinden yapılacak alkollü içki satışları olmak üzere, satıcıların uyacakları kuralların belirlendiğini kaydetti. Küçük, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: "Tüzel kişilerin temsilcileri aracılığı ile yaptıkları belge başvuruları sonucu düzenlenen satış belgelerinin başvuruyu yapan gerçek kişi adına değil, temsil edilen tüzel kişilik adına tanzim edilmesi hususu net olarak vurgulanmak suretiyle, geçmişte bu konuda yaşanan tereddütlerin ortadan kaldırılması hedeflenmiştir. Belge başvurularının kabulü veya reddi yönünde Kurum veya yetkilendirilmiş merci tarafından yapılacak değerlendirmelerde süre öngörülmüş ve 30 gün içinde anılan başvuruların sonuçlandırılma mükellefiyeti getirilmiştir. Eski Yönetmelikten farklı olarak, belge sahibi satıcıların durumlarındaki değişiklikler ile belge zayii gibi durumlarda yapılması gereken işlemlere yer verilerek bu işlemlere netlik kazandırılmıştır." Yeni düzenlemeyle birlikte İnternet üzerinden satış belgesi başvurusu yapılabilmesine olanak sağlandığının altını çizen TAPDK Başkanı, "Eski yönetmeliğe göre satış belgeleri düzenlendikleri yılı takip eden yılın Ocak ayı sonuna kadar geçerli olmakta iken, yeni yönetmelik ile uzatım işlemi için öngörülen süre, Ocak – Mart dönemi olmak üzere 3 ay olarak belirlenmek suretiyle belge sahiplerine, süre uzatım işlemini gerçekleştirmeleri konusunda önemli bir kolaylık sağlanmıştır." ifadelerine yer verdi. 'ÜRETİCİ ÜRÜNÜN TÜKETİCİYE ULAŞMASI İÇİN PAZARLAMA YAPAMAZ' Üretici, ithalatçı ve toptan satıcıların, tüketiciler üzerinde ürünün satın alınmasını zorunlu kılan pazarlamalar yapmasını kısıtlayan düzenlemelerin getirildiğini aktaran Küçük, "Perakende satıcılara, açık alkollü içki satıcılarına ve tüketicilere ürün temininde, bir mal veya hizmet ile birlikte aynı ya da farklı ek bir mal veya hizmetin satın alınmasının zorunlu kılınması şeklinde bağlı satış içeren pazarlama yöntemlerini uygulayamayacağı kuralı getirilmiştir." ifadelerini kullandı. '18 YAŞINI AŞMAMIŞ KİŞİLER DOĞRUDAN ULAŞAMAYACAK' Düzenlemeyle birlikte ayrıca, tütün mamullerinin bulundurulmasında dikkat edilmesi gereken esasların da belirlendiğine dikkat çeken Başkan Küçük, Tütün mamullerinin, işyerinin dışarıdan görünmeyen ayrı bir bölümünde ve 18 yaşını doldurmamış kişilerin kolaylıkla ulaşamayacağı şekilde tedbirlerin de alındığını dile getirdi. Küçük açıklamasında şu ifadelere yer verdi: 18 yaşını doldurmamış kişilerin kolaylıkla ulaşamaması için tedbir alınması suretiyle, çalışanların gözetim ve denetimi altında bulundurulacağı ve satışının yapılacağı, ancak bu nevi işyerlerinde, belirtilen nitelikleri haiz ayrı bir satış bölümünün oluşturulmasının işyerinin fiziki koşulları sebebiyle mümkün olmaması durumunda ise tütün mamullerinin, 18 yaşını doldurmamış kişilerin doğrudan ulaşamayacağı satış ünitelerinde satışa sunulacağı belirtilmiştir." Küçük, düzenlemeyle birlikte ayrıca, satış ünitelerinin veya alanlarının işyeri dışından görünecek şekilde dizayn edilemeyeceği ve işyerinin dışına konulamayacağı kuralının da getirildiğini de kaydetti. 'ÇİKOLATA, ŞEKER GİBİ ÇOCUKLAR TARAFINDAN TÜKETİLEN ÜRÜNLERLE YAN YANA SATILAMAZ' Tüketicilerin içeriye girmeksizin alışveriş yapabildiği büfeler hariç olmak üzere, tütün mamullerinin; çocuklara yönelik olan materyaller, çocuk dergileri, kitap ve yayınları ile çocuk kıyafetleri, kırtasiye, oyuncaklar ile cips, çikolata, şekerleme benzeri çoğunlukla çocuklar tarafından tüketilen ürünlerle bitişik olan alanlarda satışa arz edilemeyeceğinin düzenlendiğini belirten TAPDK Başkanı Küçük, satış ünitelerinin; hiçbir yazılı veya görsel ve işitsel unsurları içermeden, reklam içerikli ibare ve işaretleri taşımadan, birden fazla renk kombinasyonu ile dizayn edilmeyecek şekilde, sade olması ve sigara satışına tahsis edilen alanda birden fazla satış ünitesinin bulunması durumunda tüm satış ünitelerinin aynı renkte olmasının zorunlu kılındığını söyledi. 'YÖNETMELİĞİN HAZIRLANMASINDA ULUSLAR ARASI KURUMLAR VE ÖRGÜTLERİN DE GÖRÜŞLERİ ALINDI' Tüketicilerin alış verişini içeriye girmeksizin yapabildiği büfeler hariç olmak üzere, alkollü içkilerin; çocuklara yönelik olan her türlü materyallere bitişik alanlarda satışa arz edilemeyeceği hususunun da düzenlendiğinin altını çizen Küçük, yönetmeliğin hazırlanması safhasında, alkollü içkilerde reklam, sponsorluk ve promosyon uygulamalarında; Anayasamızın gençleri alkol düşkünlüğünden korumayı hedefleyen 58 inci maddesi başta olmak üzere, Alkol İle İlgili Avrupa Şartı, Avrupa Alkol Eylem Planı, AB Komisyonunun Çocuklar ve Ergenler Tarafından Alkol Tüketilmesine Dair Tavsiye Kararı, Gençler ve Alkol Üzerine Bildirge, Gençlerin Özellikle Ergen ve Çocukların Alkol Kullanımına İlişkin Konsey Tavsiye Kararı, Dünya Sağlık Örgütünün Alkol Politikaları Çerçevesi Belgesi, 2010/13/EU sayılı Görsel-İşitsel Medya Hizmetleri AB Direktifi, Dünya Sağlık Örgütü'nün 63. Dünya Sağlık Asamblesinde kabul edilen Zararlı Alkol Kullanımını Azaltma Küresel Stratejileri gibi birçok uluslararası mevzuat, bir kısım dünya uygulamaları, sivil toplum kuruluşları, sektör ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının da görüşlerinin alındığına dikkat çekti. 'SPOR KULÜPLERİNİN AMBLEM VE LOGOLARINDA ALKOLLÜ ÜRÜNLERE ÇAĞRIŞIM YAPILAMAZ' Düzenlemenin alkollü içki reklamlarında uyulacak kurallar ve ilkelerinin de sınırlarını çizdiğini dile getiren Küçük, bu çerçevede alkollü içki satışı, ambalajı, sunumu ve tanıtımlarında; din, ırk, bayrak, siyasi parti, teşekkül, dernek ve vakıflar ile spor kulüpleri ve takımlarının amblem, flama, sembol ve diğer alametleri ile spor içerikli ifade, şekil ve sembollerin kullanılamayacağını, alkollü içki markaları ile sportif içerikli her türlü faaliyet, hizmet ve organizasyonlar ile şirket şeklindeki yapılanmalar da dahil olmak üzere, spor kulüpleri ve takımları arasında bağ kurulmasına neden olacak uygulamaların yapılamayacağını altını çizdi. Küçük, "Ayrıca belirtmek gerekir ki, Yönetmelikle getirilen bir kısım hükümler; alkollü içkilere ilişkin, sponsorluk, kampanya, promosyon, reklam ve reklam içerikli her türlü faaliyetin, istismar edici, teşvik edici ve özendirici nitelikte bulunmaması, kamu sağlığını bozucu ve çocuklar ile gençleri etkileyecek içerikte olmaması gerekliliği ilkesi esas alınarak ihdas edilmiştir." ifadelerine yer verdi. Yeni Yönetmeliğe göre, alkollü içkilerin; bedelsiz, hediye, yardım, ödül, eşantiyon veya promosyon olarak dağıtılamayacağı da belirtildi. Ancak; üretici ve ithalatçılara ait tesisler ile toptan satıcılara ait işyerlerinde ve açık alkollü içki satış belgesini haiz işyerlerinde sunum uygulaması mümkün kılındığı dile getirildi. Başkan Küçük açıklasamısının son kısmında, "Bu Yönetmelik ile; ilgili mevzuatın gereği yerine getirilmekte ve uluslararası platformlarda onayladığımız ilkelere uyumlu, ikincil düzenleme niteliğinde, açıklığı temin edecek hükümler ihdas edilmektedir." cümlelerine yer verdi.