ZONGULDAK (A.A) - Erdinç Aksoy-Mustafa Kemal Bektaş -
Zonguldakta, 1983teki grizu patlamasında ölen 103 madencinin yakınları, o
dönemde kendileri için toplanan yardımların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Ereğli Kömür Havzası Amelebirliği Yardımlaşma ve Dayanışma Sandığındaki fona
aktarıldığını ileri sürerek, paranın ailelere ödenmesini istiyor.
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Armutçuk Müessesse Müdürlüğü maden ocağında 7
Mart 1983te meydan gelen grizu patlamasında hayatını kaybeden 103 madencinin
yakınları, faciadan 29 yıl sonra kendileri için toplandığını ileri sürdükleri
yardım parasını almayı amaçlıyor.
Grizu patlamasının ardından valilik ve sendika tarafından açılan yardım
kampanyasında toplanan paraların, ailelere dağıtılmak yerine fonda toplandığını
öne süren bir grup madenci yakını, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına
müracaat ederek Amelebirliği bünyesinde fonda biriken paranın eşit oranda
kendilerine ödenmesini istiyor.
Yardım fonunun oluşturulmasına ilişkin yönetmelik 2 Aralık 1983 tarihli
Resmi Gazetenin 18239 sayılı baskısında da yer alıyor. Yayımlanan yönetmeliğin
ikinci maddesinde İş Kazaları Yardım Fonu, Ereğli kömür havzasında 7 Mart 1983
ve 11 Nisan 1983 tarihlerinde meydana gelen grizu olayları dolayısıyla yapılan ve
Zonguldak Valiliği ile Türkiye Maden İşçi Sendikaları Federasyonunda (Türkiye
Genel Maden İşçileri Sendikası) toplanan yardım ve bağışlardan oluşur ifadesi
yer alıyor.
Yönetmelikte, fonun gelir kaynakları arasında ilk sırada 1983teki grizu
faciaları dolayısıyla yapılacak yardımların yer aldığı belirtilerek, fondan
yararlanma koşulları da belirtiliyor.
-Madencilerin yakınları fondaki parayı istiyor-
Patlamada 37 yaşında hayatını kaybeden Hasan Turanın oğlu Baki Tura, AA
muhabirine yaptığı açıklamada, babasının hayatını kaybettiği maden ocağında
çalıştığını, yıllar sonra haklarını aramak için mücadele başlattıklarını söyledi.
Yaptıkları araştırmada facianın ardından yardım kampanyası başlatılarak para
toplandığını belirlediklerini aktaran Tura, şöyle konuştu:
O dönem şehit olan madencilerin yakınlarına, eş ve çocuklarına yurt
genelinden ve yurt dışından bağışlar toplanmış. Biz bu bağışların ve yardımların
akıbetini daha yeni öğrendik. Yaptığımız araştırmada, TTK Kozlu Müessesesi maden
ocağında 1992de 263 madencinin hayatını kaybettiği grizu faciasından sonra da
benzer kampanyanın düzenlendiğini belirledik. Ancak o günün sorumluları toplanan
bağış ve yardımları Kozluda şehit olanların eş ve çocuklarına eşit şekilde
dağıtmışlar. 1983te niye bu yapılmadı- Biz 1983teki patlamada hayatını
kaybetmiş maden işçilerinin çocukları olarak, toplumun ve kamuoyunun bizlerin
acısını paylaşmak için bağışladığı paraların hak sahiplerine dağıtılmasını
istiyoruz.
Tura, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına konunun araştırılması için
dilekçe gönderdiklerini ifade ederek, Bu konunun takipçisiyiz. Bakanlıktan
gelecek cevap doğrultusunda hukuki olarak da hakkımızı arayacağız. Yetkililere
sesleniyoruz, o zamanki yöneticilerin yaptığı bu hatayı şimdi siz düzeltin. Grizu
faciasında yaşamını yitiren 103 maden işçisinin yüzde 90ının eş veya çocuklarına
ulaştık dedi.
Diğer madenci yakınları Engin Yiğit, Bayram Şahin, Şaban Artırmak, Mehmet
Karaman, Kazım Erol, Şeref Temel, Şaban Kulay, Aydın Aktaş ve Nevzat Yavuz da
fonda yaklaşık 13 milyon liranın biriktiğini öğrendiklerini, bunun ölen madenci
ailelerine eşit oranda dağıtılmasını istediklerini kaydettiler.
-Halen fonda birikmiş para var-
Ereğli Kömür Havzası Amelebirliği Yardımlaşma ve Dayanışma Sandığı Başkanı
Hasan Yılmaz, iddialara ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, grizu
faciasının ardından yardımlar toplandığını, daha sonra o dönemin bazı
yöneticileri bir araya gelerek Amelebirliği bünyesinde fon oluşturulmasına
yönelik çalışma yaptıklarını söyledi.
Resmi Gazetede yönetmeliğin yayımlanmasıyla birlikte paranın o günden
bugüne fonda tutulduğunu, belli şekilde de yardım olarak dağıtıldığını belirten
Yılmaz, şunları kaydetti:
Halen fonda birikmiş bir para var. 1992deki Kozluda yaşanan patlamada
ölen şehitler için toplanan paraları, o dönemin valiliği hak sahiplerine
dağıtmış, fona aktartmamış. Armutçuktaki grizu faciasındaki hayatını kaybeden
ailelerin yakınları da benzer uygulamanın kendilerine de yapılması için Bakanlığa
müracaat etmiş. Şu anda bize Bakanlıktan gelen bir şey yok. Bakanlığın uhdesinde
bir durum. Gerekli değerlendirmeyi yetkililer yapacaktır. Konu hiçbir kimse
mağdur edilmeden, yasal çerçevede çözülecektir. Hukuki bir konu, üzerinden de
uzun zaman geçmiş. Bu fon zaman içinde madende iş kazaları geçirenlere belirli
miktarda destek olarak kullanılmış. Sanırım yüksek faizlerle de bugüne kadar
değer kazanarak birikmiş.
Muhabir: Sinan Özmüş/Ömer Erim Baştimar
Yayıncı: Şükran Yücel