Anadolu'nun en eski kentlerinden Şanlıurfa'da, Sipahi Pazarı esnafı, yüzlerce yıllık Ahilik geleneğini yaşatmak için sabahları çarşıdaki iş yerlerini dualar eşliğinde açıyor. AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, 1566 yılında Kanuni Sultan Süleyman döneminde Urfa Valisi Behram Paşa tarafından ticaret için Gümrük Hanı'na gelenlerin hayvanlarının barınması için yaptırılan daha sonraki yıllarda el işi ürünlerinin satıldığı merkez haline gelen çarşı, restore edildikten sonra Halıcılar Çarşısı olarak kullanılmaya başlandı. Bugünlerde çoğu baba mesleğini icra eden 100 civarında esnafın faaliyetini sürdürdüğü çarşıdaki esnafın oluşturduğu odaya da ''Küçük dükkanlarda oturarak iş yaptıkları için'', ''Oturakçılar Odası'' adı verildi. 4 yılda bir yapılan seçimle esnaftan biri oda başkanlığına seçiliyor. Günümüzdede Ahilik geleneklerinin yaşatılmasına çalışılan çarşıda, esnaf tellalların yaptırdığı duayla güne başlıyor. -''VERGİ DUYARLILIĞI'' İş yerlerinin önünde toplanan esnaf, ellerini kaldırarak yüksek sesle dua ediyor. Fatiha suresinin okunmasının ardından duaya devam eden esnaf, tellalın yöresel ağızla ve yüksek sesle okuduğu, ''Yarabbi hayırları fethedesen, şerleri defhedesen. Münkır, münafık zalımın şerrinden hefzemin edesen. Gözedin kefili, almadan parasını vermeyin malı, hercı unutmayın, cümleten hayırlı işler'' yönündeki duasına eşlik ediyor. Duanın son bölümünde yer alan, ''Harcı unutmayın'' cümlesiyle satılan her ürün için öteden beri belediyeye ödenen payın unutulmaması konusunda esnafa uyarıda bulunuluyor. Daha sonra iş yerlerinde satışa başlayan esnaf, yaşanabilecek herhangi bir olumsuzluğa karşı kefilsiz mal alışverişi yapmıyor. Dışardan getirilen ve satılmak istenen ürüne ise belli bir kar marjı dışında fahiş fiyat uygulanamıyor. Değerinden fazla fiyat biçilerek satılan ürünlerle tüketiciyi kandıran esnaf veya tellal şikayet halinde ahilik geleneğinde ''Çarşı Şeyhi'' olarak da adlandırılan oda başkanı tarafından ''7 gün çarşıya girmeme'', tekrarlanması halinde ise ''bir süre işyerini kapatma'' cezasına çarptırılıyor. -''600 YILLIK GELENEK'' Şanlıurfa Oturakçı Odası Başkanı Ramazan Yıldız, AA muhabirine yaptığı açıklamada, büyüklerinden aldıkları emaneti korumaya devam edeceklerini söyledi. 600-650 yıllık bir geleneğini yaşatmaya çalıştıklarını, bu kapsamda her sabah dualar eşliğinde açılan çarşıda esnafın alışveriş yaptığını belirten Yıldız, dışarıdan getirilen eşyanın satışını organize eden esnafın bazı ürünlerin satışı için tellallara görev verdiğini belirtti. Tellalların da kendilerine emanet edilen malın satışını yaparak, parasını mal sahibine teslim ettiğine değinen Yıldız, ''Bizim de vazifemiz çarşıda birlik, beraberlik ve düzeni sağlamak. Zaten ahi demek, kardeş demek. Bugünkü tabiriyle esnaf birliği demek. Biz büyüklerimizden emaneti bu şekilde devraldık, korumaya da devam edeceğiz'' dedi. Ramazan Yıldız, tarihteki uygulamaları yaşatmaya çalıştıklarını, örneğin çarşıda mesleğini icra eden tellalların satış esnasında, 100 liralık eşyayı 90 liraya vermekle mal sahibini zarar uğratmış olacağını dile getirerek, ''(Çarşı Şeyhi)ne şikayet gelirse o mağduriyet giderilir. Ayrıca ilk etapta tellal bir hafta çarşıdan mal almama cezasına çarptırılabilir. Bu yetki oda başkanındadır. Sipahi Pazarı, ahilik kültürünün yaşatıldığı tek yerdir'' diye konuştu. -''AÇIK ARTIRMA USULÜ'' Sipahi pazarında uzun yıllardan bu yana tellallık yapan Seydi Zira da her sabah yaptırdığı duanın ardından esnafa hayırlı işler dileyerek, mezata başladıklarını belirtti. Gün boyunca esnafın verdiği veya dışarıdan getirilen ürünleri gezdirip alıcısını bulmaya çalıştıklarını belirten Zira, aynı malı birkaç esnafın istemesi durumunda açık artırma yöntemine başvurduklarını kaydetti. Bunun karşılığında yüzde 10'luk bir komisyon aldığını dile getiren Zira, ''Ürün satılmazsa bile bir miktar nefes parası alıyoruz'' dedi. (DAŞ-İSM-MUR)31.08.2011 11:09:23