ÇANAKKALE (A.A) - Mehmet Bayer - Anzak (Arıburnu) Savaş Alanı
Üzerine Türkiye, Avustralya ve Yeni Zelandanın Ortak Tarihsel ve Arkeolojik
Araştırma Projesi çalışmaları kapsamında, Gelibolu Yarımadasında, 98 yıl boyunca
bir ağacın gövdesine saplanmış halde kalan kasatura bulundu.
Projenin Başkanı ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen-Edebiyat
Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mithat Atabay, AA muhabirine
yaptığı açıklamada, Türkiye Cumhuriyeti ve Avustralya başbakanlarının 2005te
üzerinde anlaştığı, Yeni Zelanda başbakanının da sonradan görüş birliğine
katıldığı şekliyle, Anzak (Arıburnu) Savaş Alanı Üzerine Türkiye, Avustralya ve
Yeni Zelandanın Ortak Tarihsel ve Arkeolojik Araştırması Projesi
başlatıldığını hatırlattı.
Atabay, projenin ana amacının, Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkına
ilişkin mevcut gelişme planları çerçevesinde, kilit alanların korunması için
belirgin bir temel geliştirilmesi olduğunu dile getirdi.
Mithat Atabay, çalışmanın hedefinin ise 1915teki Çanakkale Savaşları
sonrasında Avustralya ve Yeni Zelandanın Anzak (Arıburnu) Muharebe Alanı
olarak da isimlendirdiği bölgede yer alan ve tarihi önemi olan alanlarının
tümünün Uzun Devreli Gelişme Planına uygun şekilde korumak olduğunu bildirdi.
Adı geçen üç ülke için önem arz eden alanlar ile söz konusu bölgelerde
Çanakkale Savaşına dair gözle görülebilir tüm kalıntıların, standart yüzey üstü
arkeolojik araştırma teknikleri kullanılarak yerlerinin belirlenmesi ve
kayıtlarının yapılmasının öngörüldüğünü vurgulayan Atabay, şöyle dedi:
Tarihi önem arz eden diğer alanların mevcut durumlarının incelenmesi ve
kayıtlarının yapılmasını, mezarlar ve anıtların söz konusu alanlara göre
konumlarının belirlenmesi, önemli alanların konumlarının bölgedeki alt yapıların
konumlarıyla ilişkilendirilmesi, alanların tarihini, konumlarını ve mevcut
durumlarını yansıtan rapor ve ilgili malzemelerin hazırlanması, Anzak muharebe
alanına gelen ziyaretçilerin deneyimlerinin zenginleştirilebilmesi için
yapılabilecekler konusunda fikir paylaşımında bulunulmasını amaçlıyoruz.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün
23 Temmuz 2010 tarihli izin yazısıyla çalışmanın Lozan Antlaşmasının 129.
maddesinde belirlenen ekli 3 numaralı haritada gösterilen sahada yapılmasının
kararlaştırıldığını anlatan Atabay, Prosedürlerin tamamlanmasından sonra 2010
çalışmaları 15-30 Ekim, 2011 yılı çalışmaları ise 12-27 Eylül tarihleri arasında
gerçekleştirilmiştir dedi.
Çalışmaların Lone Pine, Mehmet Çavuş, Cesarettepe ve Keskinsırt bölgelerinde
yürütüldüğünü belirten Atabay, şunları kaydetti:
Araştırma yapılan bölgede, çok sayıda tünel, lağım hattı tespit
edilmiştir. Buluntular fotoğraflanmış, GPS ile koordinatları belirlenmiştir.
İngilizce ve Türkçe kayıtları tutulmuş ve buluntular Kültür ve Turizm Bakanlığı
temsilcisinin nezaretinde Çanakkale Deniz Müzesine teslim edilmiştir. Bu yıl
ayrıca Arıburnu bölgesinde askerlerin su ihtiyacının karşılanması amacıyla
siperlerdeki su dağıtım sistemi hakkında önemli bulgular elde edilmiştir. 2012
yılında yapılan çalışmalar sırasında 98 yıl evvel kullanılan malzemeler arasında
bir kasatura dikkat çekici olup, aradan geçen bunca yıla rağmen ağaç ve toprakta
varlığını korumuştur.
Yayıncı: Kamuran Akkuş