Deniz Açık - ''Deniz köpüğü'', ''köstebek taşı'', ''beyaz altın'' olarak da bilinen ve Eskişehir'in çevre köylerindeki madenlerden çıkartılan lületaşı, atölyelerde işlenip pipodan satranç takımına, küçük büstlerden rölyefe ve ''bilezik, kolye, broş ve küpe'' gibi takılara kadar birçok üründe zarafetini sergileme imkanı buluyor. Eskişehir Lületaşı El Sanatları Derneği Başkanı Ramazan Bağlan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, lületaşının, sadece Eskişehir'de toprağın 40 ila 380 metre altında bulunan değerli bir maden olduğunu kaydetti. Lületaşının topraktan çıkarıldıktan sonra işlenmeden hammadde olarak satıldığını ifade eden Bağlan, şöyle konuştu: ''En kaliteli lületaşı Türkmentokat ile Karatepe arasındaki Sarısu ocaklarından çıkartılıyor. Margı, Beyaz Altın ve Başören köylerinde de lületaşı madenleri bulunuyor. Lületaşı buradaki köylüler tarafından oluşturulan madenlerden insan gücüyle kazılarak çıkartılıyor. Lületaşı madenlerde dağınık yumrular halinde bulunuyor. Bu madenlerden çıkartılan lületaşı, aracılara veya köylüler tarafından bizlere getiriliyor. Biz de getirilen bu taşları satın alıyoruz. Taşın büyüklüğünü göre fiyatı da değişiyor.'' -''TAŞIN DOĞAL BİÇİMİNE UYGUN MODEL SEÇİLMELİ''- Bağlan, satın alınan lületaşının düzgün bir şekilde olmadığından öncelikle düzeltme işleminin yapıldığını bildirdi. Yer altından çıkarılan lületaşının uzun süre nemli kaldığını anlatan Bağlan, şöyle devam etti: ''Temizlenen taşı işlemeye alıyoruz. Taşın boyutu ve biçimi de verilecek şekle yön gösterebiliyor. Her taşa istediğiniz figürü veremiyoruz. Taşın doğal biçimine en uygun modelin seçilmesi gerekir. Lületaşı işlemeciliği, yetenek, tecrübe ve sabırlı bir çalışmadır. Nemli taşa özel biçimlendirilmiş bıçaklarla şekil veriyoruz. Uzun süreli çalışmalarda nemini kaybederek sertleşen lületaşı suya batırılarak yeniden yumuşatılabilir. Taş, figür olduktan sonra kurutuluyor. Kuruyan lületaşı, daha sonra zımparalanıyor ve yüzeyi temizleniyor. Tamamlanan lületaşı figürler ısıtılmış balmumuna batırılarak cilalanır. Yüzeyden itibaren sıcak balmumu emdirilmiş lületaşı figürler, daha sonra çizim işçiliğinden geçirilir. Bu işlemin ardından figürler, ovularak parlatılır. Balmumu, esere dayanıklılık ve parlaklık kazandırıyor. Öte yadan lületaşına, bazı ürünlerin ortaya çıkması için delme ve takma işlemi de uygulanıyor. -''LÜLETAŞI ÇIKARTAN BİNİ AŞKIN MADENCİ VARDI, BU SAYI AZALDI''- Karatepe köyünde lületaşı madeninin sahibi Hasan Ali Soyözen (48) de 1974'den beri madenlerden lületaşı çıkarttığını ve bunları satarak geçimi sağladığını bildirdi. Lületaşı sayesinden 10 kişilik ailesinin geçimini sağlamaya çalıştığını anlatan Soyözen, ''Bu nimetin sağladığı gelirle kimseye muhtaç olmadan yaşıyoruz. 8 çocuğum var, hepsini okutuyorum. Bu madenden çıkarttığım taşları Eskişehir'deki alıcılara veriyoruz. Taşın fiyatı büyüklüğüne göre değişiyor. Yumruk büyüklüğündeki bir taşı 35 liradan satıyorum. Madende bazen 3 gün kazıp hiçbir şey alamıyorsunuz, bazen de günde 100 lira kazanıyorsunuz. Tehlikesi de çok. Eskiden lületaşı çıkartan bini aşkın madenci vardı, bu sayı azaldı'' diye konuştu. Soyözen'in oğlu Bilal Soyözen de (14) yaz tatilinde madende çalışan babasına yardımcı olduğunu anlatarak, lületaşı madenciliğinin zorluğunu küçük yaşlarda öğrendiğini bildirdi. Madene ip yardımıyla indiğini ifade eden Soyözen, ''Bir keresinde madene inerken düştüm ve belimi incittim. Haftalarca madene gelemedim ancak şimdi iyiyim ve babama yardımcı oluyorum'' dedi. (DA-TAR-SA)14.09.2011 11:08:54