Çiğdem Pala - İstanbul Büyükşehir Belediyesince geliştirilen ''Deniz Atıklarından Asfalt Üretim Projesi'' kapsamında, denizlerden toplanan petrol türevli gemi atıkları, İstanbul'da asfalt üretiminde kullanılacak. AA muhabirinin, İstanbul Büyükşehir Belediyesince yayımlanan ''Bilgi Kartları'' kitapçığından derlediği bilgiye göre belediye, konsolide yatırım bütçesinin yüzde 35'ini oluşturan çevre yatırımlarına, ''Deniz Atıklarından Asfalt Üretim Projesi'' ile bir yenisini eklemeyi planlıyor. Yılda yaklaşık 80 bin tankerin geçtiği boğazlara, bu gemilerin atıklarını denize bırakmalarını önlemek ve bu atıkları geri dönüştürmek amacıyla 15 adet lisanslı atık alma gemisiyle atıklar toplanıyor. Atık Alım Merkezi ekiplerince toplanan atıkların bertarafı ve geri kazanım işlemleri, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin iştirak şirketleri İstanbul Enerji A.Ş. ve İSTAÇ A.Ş. tarafından gerçekleştiriliyor. -TÜRKİYE'DE BİR İLK- Türkiye'de bir ilk olacak ''Deniz Atıklarından Asfalt Üretim Projesi'' kapsamında, Tuzla Tersaneler Bölgesi'nde bulunan liman sahasındaki 2 bin 983 metrekarelik alanda atık işletme tesisi kurulacak. Milli Emlak'tan onay alınan alanda yapılacak liman sahası içerisinde kapasitesi artırılmış atık kabul tesisi, arıtma tesisi, petrol türevli atık işleme tesisi kurulacak. İhale aşamasında olan projeye bu yıl başlaması, 2014 yılında tamamlanması hedefleniyor. Onlarca limanda toplanan tonlarca petrol türevli atıkların geri kazanılmasıyla birlikte deniz kirliliği de engellenmiş, belediye ekonomisine de katkı sağlanmış olacak. -ULAŞ'TA ÇALIŞMALARA BAŞLANDI- Ayrıca söz konusu atıkların bu süre içerisinde bertarafı ve geri kazanımı için Enerji A.Ş. tarafından Tekirdağ'ın Çorlu ilçesine bağlı Ulaş beldesindeki geri kazanım tesislerinden biri kiralanarak, çalışmalar yapılmaya başlandı. Toplanan petrol türevli atıklar Haydarpaşa Atık Kabul Tesisi'nde ön işleme tabi tutulduktan sonra Ulaş'taki işleme tesisine gönderilerek işleniyor. Bu işlem sonrası, atık yağ ve atık solvent ürünleri elde ediliyor. Atık yağlar laboratuvar analizleri yapılarak kategorilere göre atık yağ geri dönüşüm tesislerine ya da ilave yakıt olarak kullanılmak üzere çimento ve kireç fabrikalarına gönderiliyor. Ulaş tesislerinde yapılacak bir düzenlemeyle, bu tür atıklardan asfalt ve asfalt katkı maddeleri üretebilir hale getirilmesi çalışmaları sürdürülüyor. Tuzla'da kurulması planlanan tesiste de hem Haydarpaşa'daki, hem de Ulaş'taki işlemler yapılabilecek. Daha önce gemilerden toplanan petrol türevli atıkların sadece yağlı kısımları toplanıyordu. İçinde kimyasal kirleticilerin çok yoğun bir şekilde bulunduğu ve toplam atığın yüzde 90'ını teşkil eden yağsız sulu kısmı ise denize arıtılmadan veriliyordu. -ASFALTIN MALİYETİ- Denizlerden bir yılda yaklaşık 30 bin ton atık toplayan İstanbul Büyükşehir Belediyesi, bu projeyle birlikte, toplanan atığın yüzde 25'i oranında, yani yılda 7 bin 500 ton asfalt ürünü elde edebilecek. Elde edilecek asfalt katkı maddesinin maliyeti 1 ton için yaklaşık 400 TL civarında olacak. Bugün itibariyle belediyeye 600-800 TL civarında maliyeti olan asfaltın maliyeti, bu tesiste üretilen 400 TL değerindeki katkı malzemesinin katılmasıyla birlikte daha da aşağı çekilmiş olacak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından tüketilen asfalt çok büyük miktarda olduğu için üretilecek katkı malzemesi, kullanılacak asfaltın yaklaşık yüzde birlik kısmına tekabül edeceğinden sadece İstanbul'da kullanılacak. -8 YILDA 1493 GEMİYE PARA CEZASI- Türkiye'de deniz taşıtlarından toplanan atıkların genelinin yaklaşık yüzde 50'sini, ekonomik değeri olmayan atıkların yüzde 73'ünü tek başına toplayan İstanbul Büyükşehir Belediyesi, gemilerden toplanan atıkların toplanması ve geri kazanılması için 126 personel, 15 lisanslı gemi, 3 tehlikeli atık alma tankeri, 2 tehlikeli atık alma kamyonu, 3 pis su alma vidanjörü ve muhtelif sıkıştırmalı çöp kamyonu ile 24 saat hizmet veriyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, deniz denetim teknelerini Tuzla, Yenikapı ve acil müdahale için Unkapanı'nda konuşlandırıyor. İstanbul Boğazı üzerinden de helikopterler haftanın belirli günleri, program dahilinde 2'şer saat havadan denetim yapıyor. Bu yıl itibariyle havadan 9 bin 776 denetimin yapıldığı İstanbul Boğazı'nda, son 8 yılda deniz kirliliğine neden olduğu tespit edilen 1493 gemiye 43 milyon 904 bin 850 lira para cezası kesildi. Buna göre, 2004 yılında 54 gemi 4 milyon 519 bin 189 TL, 2005 yılında 60 gemi 1 milyon 255 bin 196 TL, 2006 yılında 169 gemi 3 milyon 38 bin 435 TL, 2007 yılında 338 gemi 9 milyon 736 bin 835 TL, 2008 yılında 481 gemi 14 milyon 273 bin 396 TL, 2009 yılında 192 gemi 5 milyon 276 bin 51 TL, 2010 yılında 160 gemi 4 milyon 813 bin 976 TL, 2011 yılında 39 gemi 991 bin 772 TL para cezası aldı. Ayrıca, tehlikeli kimyasal atık boşaldığı için 4 gemiye ağır para cezası kesildi. 2007 yılında ''Vedrey Ydrehall'' gemisine 583 bin TL, ''Cape Elizabeth'' gemisine 873 bin TL, 2008 yılında ''Lady Flora'' gemisine 485 bin TL, ''Gofer B'' adlı gemiye 321 bin TL ceza kesildi. (ÇİĞ-KÖS-ZG)02.09.2011 10:50:23