Ahmet Caner Baysal-İzzet Mazı - Sorgum; hayvan yemi, insan beslenmesinde tüketiminin yanı sıra şeker ve bio yakıt üretilebilen ender bitkilerden biri olarak değerlendiriliyor. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Kızılşimşek AA muhabirine yaptığı açıklamada, tropik bitki olan sorgumun sıcağa ve kuraklığa dayanıklı olduğunu söyledi. Sorgum bitkisinin insanoğlunun kültüre aldığı ilk bitkilerden biri olduğunu savunan Kızılşimşek, sözlerine şöyle devam etti: ''Günümüzde sorgum bitkisinin taneleri bolca hayvan beslemesinde kullanılıyor. Bunun dışında Afrika, Hindistan gibi ülkelerde insan gıdası olarak dta tüketiliyor. Fakat ülkemizde çok yaygın bir tarımı yok. Zaten ekim alanı da son derece az. Dünya Gıda Örgütü istatistiklerine göre 'Türkiye'de tarımı yapılmıyor' diye geçiyor. Ancak TÜİK verilerine göre bu bitki 4-5 bin dönüm alanda tarımı yapılıyor. Aslında sorgum türleri ile ilgili isimlendirmede ciddi hata var. Bunların hepsi darı olarak nitelendiriliyor. Hatta mısıra da darı deniliyor. Dolayısıyla böyle olunca darı altında bu istatistikler toplanıyor. Sonuçta da yanlış bilgilere ulaşabiliyoruz.'' Kızılşimşek, bu bitkinin en önemli özelliğinin ''kuraklığa ve sıcağa dayanıklılık'' olduğunu dile getirerek, şöyle konuştu: ''Bu bitkinin diğer bir özelliği ise su kıtlığı olan yerlerde mısır yerine bu ürünü tercih edebiliyor olunması. Yani mısıra alternatif olabilir. Onun için bu ürün yetiştirilerek hayvan yemi olarak ya da taneleri kuş yemi olarak kullanılabilir. Çok kaliteli silaj veren bir bitkidir. Doğrudan doğruya silajı yapılarak büyük baş beslenmesinde kullanılabilir. Gelecek yıllarda global ısınmanın etkisiyle yer altı sularının azalacağı dikkate alınırsa önümüzdeki dönemde daha da önemli hale geleceğini inanıyorum.'' Sorgum'un hayvan yemi, insan beslenmesinde kullanılmasının yanı sıra şeker üretimi ve bio yakıt olarak da üretildiğini anlatan Kızılşimşek, ''Gerçekten mucize bir bitki diyebiliriz. Çok önemli özellikleri var. Bu bitkiyi üretirseniz her aşamasında size faydalı olabilecektir. Tatlı sorgum dediğimiz türünde büyük oranda şeker depo etmesi nedeniyle etil alkol üretimi için üstünlük sağlamaktadır. Tatlı sorgumun sağladığı şeker, genellikle yüzde 70-80 oranında sakaroz ve geri kalanı früktoz ve glikozdan oluşur ve şeker kamışına benzemektedir. Tatlı sorgum, konvansiyonel şeker rafinerilerine doğrudan işlenerek piyasaya verilebilir. Yapılan çalışmalara göre bir dekar tatlı sorgumdan 500 kilo şeker üretilebilmektedir. Tatlı sorgumun besin maddesi olarak kullanımının dışındaki en büyük uygulama alanı bu maddenin mayalanması yolu ile etanola dönüşümüdür. Tatlı sorgumdan yılda hektar başına 2-3 ton petrol eşdeğeri etanol ve şekeri alınmış posa kısmından ise 6-9 ton petrol eşdeğeri yakıt elde edilmektedir'' dedi. -''TÜRKİYE'DE RAHATLIKLA YETİŞTİREBİLİR-'' Sorgum bitkisinin dünyada en fazla ABD, Nijerya, Hindistan ve Meksika'da yetiştirildiğini ve bu 4 ülkenin dünyadaki toplam üretimin yüzde 55'ini gerçekleştirildiğini anımsatan Kızılşimşek, şunları kaydetti: ''Sulamadan tatminkar ürün elde edebiliyorsunuz. Bunun daneleri biçiliyor ve kurutulduktan sonra tüccarlara satılıyor. Ülkemizde suyu alternatif kullanan bir alternatif ürün olarak yetiştirilebilir. Suyun kısıtlı olduğu bölgelerde mısıra alternatif olabilecek bir bitkidir. Ayrıca hastalık ve zararlı yönünden de avantajları var. Mısırı bunun yerine bunu koyalım diye bir düşüncemizi bir yok. Hayvan beslenmesinde de mısırla rekabet edebilecek bir bitkidir. İnsanlık tarihinde önemli bir bitki. Bu bitkiyi insan beslenmesinde çok ciddi şekilde kullanmıştır. Çok eski ve önceden kültüre alınmış bir bitki. İlk kültüre alınan bitkilerden. O zamanlarda insanlar beslenmede ciddi şekilde tüketmiştir. Ancak günümüzde mısır ve buğday gibi ürünlerin bol miktarda yetiştirmeye başlamasıyla insan beslenmesinden çekilmiştir.'' -''YEM AÇIĞINI KAPATABİLİR-'' Türkiye'de ciddi şekilde yem açığı olduğunu dile getiren Prof. Dr. Kızılşimşek, ''Ülkemiz hayvanlarını besleyecek kadar maalesef kaliteli kaba yem üretemiyoruz. Bu açığı kapatmak için sorgum tarımını yaygınlaştırmak lazım. Devletin buna destek vermesi lazım. Örneğin devlet yem bitkilerine destek veriyor ama bu bitkinin adı ''darı'' olarak geçtiği için destekleme kapsamına alınmıyor. Halbuki bu yem bitkisi örneğin taneleri kuş, tavuk, hindi yiyor. Sapları sığırlara yedirilebiliyor. Onun için bu bitkinin destekleme kapsamına alınması gerekiyor'' dedi. Sorgum bitsinin Türkiye'de belirli bölgelerde yetiştirildiğini, bunlardan birinin de Kahramanmaraş'ın Türkoğlu ilçesi olduğunu belirten Kızılşimşek, bu bitki üzerinde yoğunlaşılması halinde sadece sıcak bölgelerde değil yüksek rakımlı yerlerde de ekiminin yapılabileceğini sözlerine ekledi. (MAZ-CNR-MRT-FFS)03.10.2011 13:47:36