Salih Baran - Türkiye'nin çeltik ambarı
Edirne'de çeltikçileri ekim, hasat derken şimdi de çeltiğin nemini kurutma telaşı sardı.
Bol sulak alanlarda ekimi yapılan, suyu seven çeltik, hasat zamanına kadar kökünden aldığı suyu çeltik tanelerine kadar ulaştırıyor.
İşlenmesi için nem oranının belli seviyeye düşürülmesi gereken çeltiğin kurutulması ya kurutma makineleriyle sağlanıyor, ya da yere sererek
rüzgar ve güneşin etkisiyle nemini çekmesi bekleniyor.
Çeltik hasadının sonrası Edirne'nin belli bölgelerine kurulan seyyar çeltik kurutma makineleri, saç kurutma makinesinin çalışması esasıyla çeltiğin nemini kurutuyor. Küçük bir silonun içine konulan nemli çeltikler, buharla 4-5 saatlik çalışmanın sonunda kuruyor.
Edirne'de çeltik kurutma işi yapan Hüseyin Tanır, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çeltiğin ekiminden, hasadına kadar çok meşakkatli bir iş olduğunu söyledi.
Tanır, çeltiğin tonunun 30 - 40 lira civarında kurutulduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:
''Çeltikçilik ekiminden çuvala giren kadar meşakkatli bir iş, çocuk büyütür gibi büyütüyoruz. Üretici çeltiğini getiriyor. Çeltikte nem oranı 16 olması gerekiyor, tarladan hasat edilen çeltiğin nem oranı 27- 28 olarak geliyor. Biz bunu makinelerimizde 4-5 saatlik çalışma sonrası kurutuyoruz. Kurutma makineleri tek seferde 15 ton çeltiği kurutabiliyor. Ama çocuk büyütür gibi büyüttüğümüz çeltik eskisi gibi para yapmıyor. Bedava satıyoruz desek yeridir. Ayçiçiği ile kıyasladığımızda çeltik onun çok üstündeydi, şimdi ayçiceği, çeltiği solladı. Korkarız ki üretici çeltikten gelecek yıllarda vazgeçecek.''
-Bütçesi olmayana ''duble'' kurutma
Kimi çeltik üreticisi de elde ettikleri ürünün ve kar oranının azlığı nedeniyle, çeltiğini kurutma makineleri yerine trafiğe henüz açılmamış kara yoluna çeltiği sererek yapıyorlar.
Edirne - Havsa duble yolunun henüz tamamlanamayan ve trafiğe açılmayan kısmında çeltiğini kurutan Edirneli çeltik üreticisi Dilek Kıvrak, çeltik üretiminin her aşamasının zor olduğunu söyledi.
Kıvrak, bütçelerinin uygun olmadığı için çeltiklerini trafiğe kapalı kara yolunda kuruttuklarını anlatarak, ''Ne yapalım buna mecburuz. Bizim zaten üretimimiz az, masrafımız çok, bunu kurutma makinesinde kurutsak, bedavaya çalışmış olacağız'' dedi.
Bir başka çeltik üreticisi Ehat Akar da rüzgarın ve güneşin durumuna göre yola serdikleri çeltiklerini 1 - 2 günde kuruttuklarını belirtti.
Çeltik kurutma işlemi Edirne'de yaklaşık 1 ay sürüyor.
(BAR-RC-NİF)03.10.2011 13:22:50