Küresel terörle mücadele alanında eş başkanlıkları ilk etapta Türkiye ve ABD tarafından yürütülecek olan Terörle Mücadele Küresel Forumu (TMKF), ortak operasyonel askeri nitelikli herhangi bir rol üstlenmeyecek ya da herhangi bir muhatap ülkeye rızası dışında ve talebi olmaksızın bu alanda katkı sağlamayacak. "İstihbarat paylaşım mekanizması" da olmayacak olan Forum, terörün her çeşidiyle mücadele için uluslararası bir platform olmayı amaçlıyor. AA muhabirinin diplomatik kaynaklardan edindiği bilgiye göre, Küresel Forum Türkiye dahil 29 ülke ve AB'nin katılımıyla oluşturulan gayrıresmi bir platform niteliğinde olacak. TMKF, terörle mücadelede ortak paydada buluşmuş, dünyanın farklı coğrafyalarını temsil eden üyelerden oluşurken, forum üyelerinin yaklaşık üçte biri, nüfusunun önemli bir kısmı Müslüman olan ülkeler. BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi de Forum'da yer alıyor. Katılımcılar ve yürütülecek işbirliği faaliyetlerinin tamamı gönüllülük esasına dayanıyor. Forum, şiddete varan aşırıcılık ile terörün her çeşidiyle mücadele için uluslararası işbirliğini geliştirmeye yönelik bir platform olmayı amaçlıyor. Katılımcıların bu alandaki ulusal tecrübe ve bilgi birikimlerinin, ayrıca sarf etmekte oldukları çabaların bir amaç birliği çerçevesinde, sivil odaklı girişimlerde bir araya getirilmesi hedefleniyor. Forumun bu doğrultuda ilgili uzmanlar arasında karşılıklı etkileşime imkan tanıması öngörülüyor. TMKF, özellikle, güncel sınamalarla mücadelede hukukun üstünlüğü ve insan haklarına saygı temelinde etkin ceza adaleti sisteminin oluşturulmasına ve şiddete varan aşırıcılık ile terörizmle mücadeleye yönelik sivil kapasitenin geliştirilmesine katkı sağlamayı hedefliyor. Forum çerçevesindeki çalışmaların üye ülkelerin Dışişleri Bakanlıklarının eş güdümünde, konusuna göre ilgili bakanlıkların ve uzmanların katılımıyla yürütülmesi de planlanıyor. -FORUMUN BM SİSTEMİ İLE İLİŞKİSİ- Edinilen bilgiye göre, Forum çerçevesinde yürütülecek çalışmalar BM ile yakın bir işbirliği içerisinde gerçekleştirilecek. TMKF, BM'nin küresel düzeyde kabul gören terörle mücadele stratejisinin uygulanmasına destek vermeyi ve BM öncülüğünde yürütülen çalışmaları tamamlamayı amaçlıyor. Dolayısıyla, tüm çalışmaların BM'de kabul gören ilkeler temelinde, BM terörle mücadele stratejisiyle uyum içerisinde olması ve BM öncülüğündeki çabaları tamamlaması hedefleniyor. Forum, hukuki bağlayıcılığı olmayan siyasi bir deklarasyon temelinde yaşama geçirilecek. Söz konusu siyasi deklarasyon ile Forum'un yapısını ve çalışma yöntemlerini ortaya koyan görev yönergesinin yazım çalışmalarını Türkiye ve ABD birlikte üstlenmiş durumda. Diplomatik kaynaklar, her iki belge üzerinde de mutabakat sağlandığını belirtiyorlar. AA'nın edindiği bilgiye göre siyasi deklarasyon aşağıdaki prensipleri içeriyor: "-Terörizmin her biçimine karşı kararlılıkla mücadele edilmesi yolundaki iradenin teyit edilmesi; terörizmin hiçbir din, ulus ve kültürle ilişkilendirilemeyeceği; -Birleşmiş Milletlerin oynadığı merkezi rolün desteklenmesi; -İşbirliğinin daha da derinleştirilmesi ihtiyacı; özellikle terörizmle mücadele alanında bilgi ve deneyim paylaşımı ve kapasite geliştirme çalışmalarının derinleştirilmesi; kapsamlı, sürdürülebilir ve yaratıcı stratejiler geliştirilmesinin önemi; -Bu doğrultuda, Forum'un, BM çerçevesiyle uyumlu ve BM çalışmalarını güçlendirmeye yönelik bir platform olarak tasarlandığı; -Terörizmle mücadelenin uluslararası hukuk normlarıyla uyumlu, insan haklarına saygı ve hukukun üstünlüğü temelinde yürütülmesi zarureti." -KÜRESEL FORUMUN YAPISI- Küresel Forum'un yapısı ise şu şekilde olacak: a) Koordinasyon Komitesi: TMKF üyesi ülkelerin temsil edileceği ana organ. Komite'nin, iki yıllığına görev yapacak 2 eş başkanı olacak. İlk aşamada, eş başkanlıkları Türkiye ve ABD üstlenmiş durumda. b) Çalışma Grupları: Tematik (şiddet içeren aşırıcılık ve terörle mücadelede ceza adaleti) ile bölgesel düzeyde (Sahel, Afrika Boynuzu, Güney Asya) terörle mücadelede kapasite geliştirme konularında çalışma grupları oluşturuldu. Her çalışma grubunun 2 eş başkanı bulunuyor. Örneğin, ceza adaleti konusundaki çalışma grubunun eş başkanlığını ABD ve Mısır; Sahel Çalışma Grubu'nun eş başkanlığını Cezayir ve Kanada üstlendiler. Çalışma gruplarına, forum üyesi olmayan ülkeler ve BM uzmanları da davet edilebilecek. c) İdari Birim: Başlangıç aşamasında idari birim, bir veya iki Forum üyesi tarafından desteklenecek. ABD'nin kuruluş döneminde sekretarya işlevini üstlenebileceğini açıkladığı belirtiliyor. Birimin yapısı ve çalışma usulleri, Forum'un gelişimine ve zamanla ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarına bağlı olarak 2013 yılında gözden geçirilecek. -HAYATA GEÇİRİLMESİ- Söz konusu inisiyatifin hayata geçirilmesi ile ilgili olarak bugüne kadar ilki Washington ikincisi de İstanbul'da olmak üzere 2 hazırlık toplantısı yapıldı. Forum'un resmi ilanı 22 Eylül 2011 tarihinde New York'ta, üye ülkelerin Dışişleri Bakanları ile BM Genel Sekreterinin katılacağı bir törenle yapılacak. Tören çerçevesinde, 27-28 Haziran 2011 tarihlerinde Kahire'de düzenlenen "terörle mücadelede ceza adaleti ve hukukun üstünlüğü" konulu çalışma grubu toplantısında şekillendirilen "Kahire Deklarasyonu"nun kabul edilmesi planlanıyor. -TÜRKİYE'NİN SÜREÇTEKİ ROLÜ- Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, BM Güvenlik Konseyi üyeliği sırasında terörle mücadele konusunu sürekli ön planda tutan ve BM Terörle Mücadele Komitesi başkanlığı yürütmüş olan Türkiye, BM çerçevesindeki çabaların daha da yoğunlaştırılması amacıyla bu girişime öncülük eden ülkeler arasında yer alıyor. PKK terörizmi başta olmak üzere, şiddete varan aşırıcılık ve terörizmin her türüyle etkin şekilde mücadele edilmesine ve bu çerçevede uluslararası işbirliğinin geliştirilmesine önem atfeden Türkiye'nin inisiyatifin çalışmalarına başından itibaren aktif şekilde katıldığı belirtiliyor. TMKF'nin ABD ile birlikte 2 yıl eş başkanlığını yürütecek olan Türkiye'nin sürecin gelişimine yön verdiği ve başta aşırıcılık ve terörün her türüyle mücadele edilmesi olmak üzere, inisiyatifin ana ilkelerinin tespitinde belirleyici rol oynadığı kaydediliyor. -TMKF NE DEĞİLDİR- TMKF terörle mücadelede ülkeler arasında ortak operasyonel askeri nitelikli herhangi bir rol üstlenmeyi ya da herhangi bir muhatap ülkeye rızası dışında ve talebi olmaksızın bu alanda re;sen katkı sağlamayı amaçlamıyor. Forumun bir "istihbarat paylaşım mekanizması" olmadığına da dikkati çeken kaynaklar, bu girişimin tek bir köken ya da nedene dayalı değil, terörizmin tüm çeşitleriyle mücadele etme amacı taşıyor. (GLS-GÖK)13.09.2011 12:28:16