Mehmet Kumcağız - Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ornitolojik Araştırmalar Merkezi'nce Türkiye'nin önemli sulak alanlarından olan Kızılırmak Deltası'nda 10 yıldır sürdürülen Ulusal Kuş Halkalama Programı kapsamında 70 bin kuşa takılan ''TR'' rumuzlu halkalarla Türkiye dünyaya tanıtılıyor. OMÜ Ornitolojik Araştırmalar Merkezi görevlisi Kiraz Erciyas Yavuz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, halkalama yapılan kuşların dünyanın birçok ülkesinde Türkiye'nin tanıtımına katkıda bulunduğunu söyledi. Yavuz, Kızılırmak Deltası Cernek Kuş Halkalama İstasyonu'nda kuş halkalama çalışmalarının 2002'den beri devam ettiğini, buranın Türkiye'nin en düzenli halkalama istasyonlarından biri olduğunu belirterek, bugüne kadar 175 türden 70 bin kuşa halka takıldığını ifade etti. OMÜ Ornitolojik Araştırmalar Merkezince sürdürülen halkalama çalışmalarının kuş halkalama lisansına sahip eğitimli araştırmacılar tarafından yapıldığını belirten Yavuz, şöyle konuştu: ''Kuş halkalama çalışmaları, kuşların yaşamlarıyla ilgili birçok bilinmeyeni ortaya çıkarmak için bütün dünyada yüzyılı aşkın süredir uygulanan yaygın bir yöntemdir. Kuş halkalamak, arabalara plaka vermeye benzemektedir. Halkaların üzerinde ülkelere özgü bir adres ve her birey için farklı olan bir kod numarası vardır. Bütün halkalarda aynı adres yer almakta, kod numarası ise bireylere göre değişmektedir. Kod numarası kuşların bireysel olarak tanınmasını, adresler ise tekrar yakalanan ya da ölü bulunan bir kuşun halkalanma bilgilerine ulaşılabilmesini sağlamaktadır. Bu adres sayesinde kuş ölü bulunduysa ya da tekrar yakalandıysa halkasındaki bilgilerden kuşun nerede, ne zaman halkalandığı öğrenilir. Bu yöntemle, temelde kuşların göçleri, kuş türlerinin göç rotaları, konaklama, kışlama ve üreme alanları, göç takvimleri ve popülasyon dinamikleri, kaç yıl yaşadıkları, üreme ve hayatta kalma başarıları araştırılmaktadır. Ayrıca, halkalandıkları ülkelerinde tanıtımına katkı sağlamaktadır. Bugüne kadar 175 türden 70 bin kuşa TR rumuzlu halka taktık. Halka takılan bazı kuşlar Finlandiya, Mısır, Suriye, İsrail, Polonya, Rusya, Ürdün ve Ukrayna gibi ülkelerde tekrar yakalandı. Türkiye, bazı kuşlar için önemli bir noktadaki bir merkez. Kuzey Avrupa'da olmayan birçok kuş buradan oraya gidiyor. Bu kuşlar oradaki kuş gözlemcilerinin ilgisini çekiyor. Kuş gözlemcileri, bu kuşları tekrar görmek için ülkemize geliyor. TR rumuzu takılan kuşlar ülkemizin tanıtımının yanı sıra bilimsel araştırmalara katkıda bulunuyor.'' TR rumuzu takılan kuşların dünyanın çeşitli ülkelerinde yakalanmasıyla Kızılırmak Deltası'nın popülerliğinin arttığına dikkati çeken Yavuz, şunları kaydetti: ''Deltada kuş gözlemciliği artmaktadır. Doğayı kuşların dünyasından tanımayı sağlayan bir gözlem sporudur. Sağlıklı bir çevrenin en iyi göstergesi olan kuşlar her türlü yaşam ortamında bulunurlar. Türkiye'deki toplam kuş türlerinin sayısı Avrupa'nın tamamında bulunan kuş türleri kadardır. Kuşlara taktığımız TR rumuzu sayesinde kuzey kamışçını, sarı kaşlı çıvgın ve küçük sarıbacak gibi birçok kuş türünün burada yaşadığını öğrenen kuş gözlemcileri bölgemize gelmektedir. Bu bakımdan, halkalama çalışmaları tanıtım açısından önem taşımaktadır.'' (MKU-HRN-HAN)15.09.2011 13:26:14