AFYONKARAHİSAR (A.A) - Mustafa Güngör - Afyonkarahisarda yaşatılan sıra yemekleri, kedi külümbe kurabiyesi, sırt sırta yemeği ve gezek kültürü gelenekleri, Birleşmiş Milletler Bilim, Eğitim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine aday gösterilecek.
     UNESCO tarafından 2003 yılında başlatılan Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi uygulamasına Türkiye, 2006da Kültür ve Turizm Bakanlığının girişimleriyle taraf oldu. Bu listeye Türkiyeden, Mevlevi sema törenleri, Alevi-Bektaşi semah törenleri, aşıklık, Karagöz-Hacivat ve Kırkpınar Yağlı Güreşleri gibi birçok kültürel unsur dahil edildi.
     Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Halkbilim Araştırma ve Uygulama Merkezi, Afyonkarahisarda envanter çalışması yaparak, yaklaşık bir yıllık çalışma sonucu kentte yaşatılmaya çalışılan 4 geleneği, listeye aday göstermeye karar verdi.
     Merkez Müdürü Yrd. Doç. Dr. İbrahim Özkan, AA muhabirine, UNESCOnun kabul ettiği standartlarda Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine girebilecek geleneksel unsurları belirlemeye çalıştıklarını, görüntülü ve yazılı derlemeler yaptıklarını söyledi.
     İl merkezinde yürüttükleri çalışmalar sonucu listeye sıra yemekleri, kedi külümbe kurabiyesi, sırt sırta yemeği ve gezek kültürünün aday gösterilmesini kararlaştırdıklarını belirten Yrd. Doç. Dr. Özkan, şöyle konuştu:
     Sıra yemekleri, halk kültürünün kendine özgü çeşitliliğini ortaya koyan yemeklerdir. Belli bir sırayı takip etmesinden dolayı bu isimle anılır. Çorbanın ardından Afyon kebabı, pilav üstü kavurma gibi et yemeklerinden servis edilir. Daha sonra mevsime göre sebze çeşitleri, börek ve vişne hoşafı, kaymaklı ekmek kadayıfı, baklava, irmik helvası, hurma tatlısı gibi tatlılarla devam edilir. Sıra yemekleri bamya, meyve ya da sütlü tatlı yenilmesi ve yemek duası yapılmasıyla sona erer. Kedi külümbe kurabiyesi, Afyonkarahisara özgü düğün veya nişan merasimlerinde ikram edilen bir kurabiye çeşididir. Sırt sırta yemeği ise iki bütün hindi etinin sırt sırta birleştirilerek pişirildiği yöresel bir yemektir.
     Gezek kültürü, genellikle yöre esnafı tarafından belirli aralıklarla evlerde düzenlenen sohbet toplantılarıdır. Kitle iletişim araçlarının yaygın olmadığı dönemlerde uzun kış gecelerinde gezek kültürü, eğitim, dayanışma, eğlence işlevlerini görmüş, belli kurallarıyla insanları bir arada tutmuştur. Bu gelenekte müzik önemli bir yer tutmaktadır. Gezek geleneği günümüzde ekonomik ve sosyo-kültürel nedenlerle tükenme durumuna gelmiştir.
    
     -4 gelenekle ilgili 60 kaynak kişiye ulaşıldı-
    
     Yrd. Doç. Dr. Özkan, listeye dahil edilmesini önerdikleri geleneklere ilişkin hazırlayacakları raporu, Kültür ve Turizm Bakanlığına sunacaklarını anlattı.
     Listeyle ilgili standartları gözeterek, yaklaşık bir yılda 4 gelenekle ilgili 60 kaynak kişi tespit ettiklerini dile getiren Yrd. Doç. Dr. Özkan, Geleneklerimiz listeye kabul edilirse koruma altına alınıp yaşatılacak ve ulusal, hatta evrensel boyuta taşınacak dedi.
     Yrd. Doç. Dr. Özkan, il merkeziyle ilgili envanter çalışmasını aralık ayında tamamlayarak, ilçelerdeki geleneksel unsurları araştırmaya başlamayı hedeflediklerini sözlerine ekledi.
    
     Yayıncı: Mürsel Çetin