KÜTAHYA (A.A) - Sedat Gök -Kütahyanın Çavdarhisar ilçesinde yer alan yaklaşık 5 bin yıllık geçmişe sahip Aizanoi Antik Kentine gidemeyenler, başta dünyanın en iyi korunmuş örneklerinden biri olan Zeus Tapınağı olmak üzere birçok yapıyı, 360 derecelik açılara sahip fotoğraflarla sanal ortamda gezebiliyor.
     Avrupalı gezginlerce keşfedildiği 1824 yılından bu yana çeşitli dönemlerde gün ışığına çıkarılan yapılarla İkinci Efes diye nitelenen Aizanoi, Kütahya-Uşak karayolunun 57. kilometresindeki Çavdarhisar ilçesinde bulunuyor.
     Alman Arkeoloji Enstitüsünün 1970-2010 yıllarında yürüttüğü kazılar, geçen yıldan itibaren Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Elif Özer başkanlığındaki kazı grubunca gerçekleştiriliyor. Bu yıl mayıs ayında başlayan ve çevredeki yerleşim birimlerinden kadınların da çalıştığı kazılara gelecek ay ara verilmesi planlanıyor.
     Arkeologların 42 yıldır yaptığı kazılarda dünyanın en iyi korunmuş örneklerinden biri olan Zeus Tapınağı, 20 bin kişi kapasiteli tiyatro ve bitişiğinde 13 bin 500 kişilik stadyum, iki hamam, dünyanın ilk borsa yapısı, sütunlu cadde, Kocaçay üzerinde 5 köprü, Meter Steunene kutsal alanı, nekropoller, bent ve su yolları gün ışığına çıkarıldı.
     Çavdarhisar Kaymakamlığı, tarihi yapıları görmek için Aizanoiye gidemeyenler veya kent hakkında görsel olarak bilgi almak isteyenlerle burasının tanıtımına katkıda bulunulması amacıyla 360ar derecelik 69 fotoğraftan oluşan sanal gezinti imkanı sağladı. Antik kentteki tüm yapılar, Kaymakamlığın oluşturduğu www.aizanoi.com web sitesinde sanal olarak gezilebiliyor.
    
     -Binlerce yıllık medeniyetlerin geçmişine ışık tutuyor-
    
     Söz konusu web sitesinde yer alan bilgilere göre, Aizanoi ismi, Su Perisi Erato ile efsanevi kral Arkasın birleşmesinden ortaya çıkan mitoloji kahramanı Azandan geliyor.
     Frigyaya bağlı Aizanitislerin ana yerleşim merkezlerinden biri olarak gösterilen Aizanoi kent alanının, MÖ 3000li yıllardan itibaren kullanıldığı tahmin ediliyor.
     Helenistik dönemde Bergama Krallığı ile Bithinya arasında el değiştirdiği bilinen Aizanoinin, MÖ 133de Roma egemenliğine girdiği tarihi kaynaklarda yer alırken, bir piskoposluk merkezi olan kentin, Erken Bizans döneminde önemini yitirdiği belirtiliyor.
     13. yüzyılda Çavdar Tatarlarının üssü olduğu, sonraları Çavdarhisar ismini aldığı kaydedilen kentte, çok sayıda tarihi yapı bulunuyor.
     Yapımına 1inci yüzyılın ikinci çeyreğinde başlanan Zeus Tapınağının ön galerisinin (Pronaos) kuzey tarafındaki yazıtta, Roma İmparatoru Hadrian ile kent arasındaki yazışmalar yer alıyor.
     Benzeri bulunmadığı belirtilen stadyum ve tiyatro kombinasyonunun stadyum bölümünde yapılan araştırmalar, bu yerin 160 yılından sonra başlanıp aralıklarla 3üncü yüzyıl ortalarına kadar yapım süreci geçirdiğini ortaya koyuyor.
     Dünyanın ilk borsası olduğu bildirilen, 2nci yüzyılın 2nci yarısından kalma ve gıda pazarı olarak kullanıldığı sanılan yuvarlak yapıya, 4üncü yüzyıl başlarında Roma İmparatoru Diocletianusun 301 yılında enflasyonla mücadele için yaptığı ücret tespitlerinin kopyası konuldu. Bu yazıtta, imparatorluk pazarlarında satılan tüm malların satış ücretlerine yer verildi.
    
     Yayıncı: Mürsel Çetin