KÜTAHYA (A.A) - Kütahya Halk Sağlığı Müdürlüğü, son günlerde
etkili olan aşırı sıcakların sağlık sorunlarına yol açmaması için bazı önlemler
alınması gerektiğini bildirdi.
Müdürlükten yapılan yazılı açıklamada, aşırı sıcaklar nedeniyle yükselen
vücut ısısının, beyin ve diğer hayati organlarda hasara yol açabileceği
uyarısında bulunuldu.
Özellikle kronik hastalığı olanlar, yalnız yaşayan 65 yaş ve üzeri yaşlılar
olmak üzere 4 yaşından küçük çocuklar, bakıma ihtiyacı olanlar, hamileler, aşırı
kilolular, açık alanda çalışanlar, süreli ilaç kullanan kişiler, sokak çocukları
ve evsizlerin, aşırı sıcaklardan en çok etkilenen gruplar olduğu duyurulan
açıklamada, şu önerilere yer verildi:
Günün en sıcak saatlerinde (10.00-16.00) mecbur kalmadıkça dışarı
çıkılmamalıdır.
Açık renkli, hafif, bol ve sıkı dokunmuş kumaşlardan yapılan giysiler tercih
edilmeli, geniş kenarlı ve hava delikleri olan şapka giyilmeli ve güneş gözlüğü
kullanılmalıdır.
Dışarıda çalışması gerekenler mümkün oldukça güneş altında korunmasız
kalmamaya, aşırı hareketlerden kaçınmaya, sık sık tuz içeren sulu gıdalar almaya
dikkat etmelidir.
Güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde (10.00-16.00) denize girilmemeli,
güneşlenilmemelidir. Bu saatlerin dışında denize girmek isteyenler, güneş
koruyucu krem (en az 15 faktör) kullanmalıdır.
Fiziksel aktivite (spor) yapmak için sabah ve akşam saatleri tercih
edilmelidir. Her bir saatlik spor için en az 2-3 bardak sıvı alınmalıdır.
Risk altındaki bireyler, güneş ve sıcak çarpması yönünden günde en az iki
kez izlenmelidir.
Bebek, çocuk, engelli ve hayvanlar, kapalı ve park etmiş araçlarda
kesinlikle bırakılmamalıdır.
Kapalı alanlar iyi havalandırılmalıdır.
Güneş gören pencereler, perde gibi güneşliklerle gölgelendirilmelidir.
Vücut ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınmalı, bunun mümkün olmadığı
durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ense soğuk suyla ıslatılmalı veya
silinmelidir.
-Günde en az 2-2,5 litre su tüketilmeli-
Açıklamada, susuzluk hissi olmasa bile her gün en az 2-2,5 litre (12-14
bardak) sıvı tüketilmesi, su dışı sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler
yerine süt, ayran, meyve suyu, ıhlamur, kuşburnu gibi bitki çaylarının tercih
edilmesi, kafein, alkol ve fazla miktarda şeker içeren içeceklerin vücuttan daha
fazla sıvı kaybına yol açtığının unutulmaması gerektiği belirtildi.
Mide kramplarına neden olabileceği için çok soğuk ve buzlu içeceklerin,
yağlı ve kızartılmış besinlerin tercih edilmemesi önerilen açıklamada, vücut
direncini artırmak ve yeterli miktarda vitamin ile mineral alınımını sağlamak
için bol miktarda sebze ve meyve tüketilmesi gerektiği anımsatıldı.
Açıklamada, dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden
kaçınılması, çabuk bozulma riski olan et, yumurta, süt, balık gibi besinlerin
bekletilmemesi, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen
kurallarına özen gösterilmesi tavsiye edildi.
-Aşırı sıcakların sağlığa etkileri-
Aşırı sıcakların sağlığa etkilerinin, güneş ve sıcak çarpması, sıcak
bitkinliği, sıcak krampları, güneş yanıkları, sıcak döküntüsü (isilik), güneşin
geç dönem etkileri olduğu hatırlatılan açıklamada, bu rahatsızlıklarla ilgili
şunlar kaydedildi:
Güneş ve sıcak çarpması: Aşırı sıcağa maruz kalma sonucu beden ısısının
düşürülememesi ile karakterize bir tablodur. Kişi hemen serin ve hava akımı olan
bir yere alınmalı, sıkı giysileri gevşetilmeli, soğuk su veya soğutucularla
(vantilatör, klima gibi) soğutulmaya çalışılmalı, kesinlikle içmesi için sıvı
verilmemeli ve en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir.
Sıcak bitkinliği: Güneş çarpmasının daha hafif şekli olup hayati tehlike
yoktur. Serin bir yerde istirahate alınan hastanın giysileri gevşetilir,
bacakları yükseltilir, ıslak havlu veya bezle serinletmeye çalışılır. Bol
miktarda sıvı verilir ve özellikle tuzlu ayran içirilir. 1 saat içinde durumda
düzelme olmazsa sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Sıcak krampları: Aşırı aktivite sonucunda terlemeye bağlı olarak vücuttan
hızlı bir su ve tuz kaybı gelmesi sonucu oluşan genellikle karın, bacak ve kol
kaslarının ağrılı spazmlarıdır. Sıcak krampları için tıbbi tedaviye gerek yoktur,
kişinin yaptığı aktivite durdurulmalı sakin ve serin bir yerde oturtulmalıdır. 1
saat içinde geçmezse en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Güneş yanıkları: Uzun süreli güneş ışığına maruz kalmakla meydana gelir.
Deri kızarık, ağrılı ve aşırı derecede sıcaktır. Eğer etkilenen kişide ateş, bül
(su toplaması) ve şiddetli ağrı varsa veya 1 yaşından küçükse en yakın sağlık
kuruluşuna başvurulmalıdır. Güneş yanığı olan yerler soğuk su ile silinmeli,
etkilenmiş bölgelere nemlendirici tıbbi losyon sürülmelidir. Yağ, salça, yoğurt
ve diş macunu gibi maddeler kesinlikle sürülmemeli, büller patlatılmamalıdır.
Sıcak döküntüsü (isilik): Sıcak ve nemli havalarda aşırı terlemeye bağlı
olarak derinin tahrişidir. Kızarık bölgeler kuru tutulmalı, daha serin ve daha az
nemli ortam sağlanmalıdır.
Güneşin geç dönem etkileri: Ciltte erken yaşlanma, gözde katarakt gelişimi,
deri kanseri ve güneş lekelerinin ortaya çıkması güneşin geç dönem olumsuz
etkilerindendir.
Muhabir: Sedat Gök
Yayıncı: Deniz Açık