İZMİR (A.A) - Tolga Albay - Türkiyede kullanımı hızla artan spor ayakkabısında TSE, yeni üretim kalitesi standartları belirlemek üzere çalışma başlattı.
     Hazırlanan tasarıda kaliteli spor ayakkabısında olması gereken özellikler verilirken, ayakkabı üreticileri, sağlıksız ayakkabının en fazla ham madde kalitesizliğinden kaynaklandığını öne sürüyor.
     TSE Tekstil İhtisas Grubu tarafından hazırlanan "TST 5551 Ayak Giyecekleri-Spor Ayakkabıları" standart ve kriter tasarısı ilgili bakanlıklar ve sektörel kuruluşlara gönderildi.
     Gelen önerilere göre şekillenecek standartla ABye uyum sağlanması ve spor ayakkabısında kalitenin artırılması hedefleniyor.
     Spor ayakkabısının malzeme cinsine göre deri, bez ve deri-bez karışımı, taban yapım şekline göre enjeksiyon tabanlı ve yapıştırma tabanlı olarak ayrıldığı tasarıda, kullanım amaçlarına göre yürüyüş, koşu, tırmanma, futbol, tenis gibi 15 çeşit spor ayakkabısı belirlendi. Genel özellikler itibarıyla bir spor ayakkabısının iki teki arasındaki boyutlarında en fazla 2 milimetre farklılık taşıması, aynı kalitede üretilmesi, görünüm, şekil ve renk farkının olmaması gerektiğinin belirtildiği tasarıda, astar, dil gibi kısımlarda ayağı rahatsız edecek kırışıklık ve dikiş hatalarının da bulunmaması gerektiği ifade edildi.
     Tasarıda ayakkabılar üzerinde kullanılan madeni parçaların paslanmaz maddeden yapılması veya okside edilmesi gerektiği, bu kısımlarda çapak, sivri veya keskin kenar ve özrün bulunmamasına değinilerek, tabanların ise farklı yoğunluklu malzemeden meydana gelen iki katmanlı sentetik veya kauçuktan üretiminin gerektiği belirtildi.
     Kaliteli bir spor ayakkabısının kopma, aşınma, yırtılma, esneme, pH derecesi, suya dayanıklılık, renk koruma, tabanın kayma değeri, enerji emme kapasitesi gibi konularda standart değerlerin belirlendiği tasarıda, ayakkabıda azo boyar maddelerin yer almamasına işaret edildi.
     Türkiye ayakkabı üretiminin yaklaşık yüzde 38lik bölümünün karşılandığı İzmirin Ayakkabıcılar Odası Başkanı Tahsin Güzel, konuyla ilgili AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, Türk ayakkabı sektörünün son 2-3 yılda kalitesini hızla artırdığına dikkati çekti. Halen yıllık 420 milyon çift üretim kapasitesine sahip Türkiyenin, İtalyadan sonra en kaliteli üretimi gerçekleştiren ülke olduğunu söyleyen Güzel, TSEnin standart geliştirme çalışmasını desteklediklerini kaydetti.
     Kalitenin artmasına rağmen, alım gücü düşük tüketiciler için üretilen, ucuz malzeme kullanılarak yapılan ayakkabılarda kalite sorununun ortaya çıktığını ifade eden Güzel, şöyle konuştu:
     "Ayakkabı teklerinin birbirine uymaması, dikiş hatası olması gibi sorunlar tamam ama en önemlisi ayakkabının yapıldığı malzemedir. Malzeme kalitesi insan sağlığını doğrudan etkiliyor. Bu yönden bu çalışma için çok geç kalındığını söyleyebilirim. Bu standartlarla birlikte denetim yapılması önemli. Son dönemde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı toplum sağlığını gözeterek denetim çalışmalarını yoğunlaştırdı. Ancak bu denetimler satış noktasında kalıyor ve fatura ayakkabı üreticisine kesiliyor. Halbuki ayakkabıcı, aldığı malzemenin sağlığa zararlı olup olmadığını bilmiyor. Malı toptancıdan alıyor, bilmesine imkan yok. Yan sanayisi Türkiyede üç beş şirketin tekelinde. Onların üretimde yaşadığı sorunun faturası ayakkabıcıya çıkmasın. Bir ayakkabının laboratuvar testi için çiftine 450 dolar para isteniyor. Ayakkabıcının bu maliyeti karşılama imkanı yok. TSEnin bu üretimin yoğunlaştığı sitelerde laboratuvarlar kurması ve devletin sağlayacağı destekler kaliteyi artırabilir."
     Türkiyede sağlıksız ayakkabı üretiminden daha büyük tehlikenin ithal edilen ayakkabılarda görüldüğüne işaret eden Güzel, çoğu sentetik malzemelerden üretilen ayakkabıların denetimsiz biçimde satışa sunulduğunu savundu.
     Ege Üniversitesi Deri Mühendisliği Bölümü laboratuvarlarında test ettirdikleri ithal ayakkabılarda kanserojen olabilecek PVC içeriğine rastlandığını ifade eden Güzel, "Test ettirdiğimiz spor ayakkabılarında sağlığa zararlı madde kullanıldığı üniversite raporu ile gösterildi. Raporda, fiyatı nedeniyle tercih edilen bu ayakkabıların ortopedik açıdan ayağa uyumsuz olduğu ve giyim performansının çok yetersiz olduğu tespit edildi" dedi.
     Güzel, Avrupada 5,9 çift olan yıllık ayakkabı tüketiminin Türkiyede 1.9 çiftte kaldığını, buna rağmen kalitenin de önemli ölçüde düşük olduğunu sözlerine ekledi.
    
     Yayıncı: Serdar Yılmaz