BİLECİK (A.A) - Marmara Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim
Üyesi Prof. Dr. Erdal Özvar, Bilecikte düzenlenen Tarih ve Kültür Sohbetleri
etkinliğinde Osmanlıda Kredi Kurumu konulu konferans verdi.
Prof. Dr. Özvar, konferansta yaptığı konuşmada, Osmanlı Devletinde, İslam
dini inanışına göre faiz yasağının finansal kurum ve araçların gelişimini
engellediği yönünde çeşitli görüşlerin olduğunu belirterek, bazı iktisatçıların
da faiz yasağı sebebiyle kredi sisteminin engellendiği yönünde görüşlerinin
olduğunu kaydetti.
İslamın temel kaynaklarında faiz konusunda çok açık kuralların bulunduğunu
dile getiren Prof. Dr. Özvar, şöyle konuştu:
Semavi ve semavi olmayan dinlerin çoğunda da faiz hoş karşılanmadığına
dair deliller var. Çalışmalarımda, Osmanlı Devletinin faiz konusunda doğrudan
bir yasak çıkardığını tespit edemedim. Faizi hukuken engelleyemezsiniz. Çünkü
gizli yapılan bir eylemdir. Ancak Osmanlı Devletinde İslam hukukuna göre faize
düşmeden kredi ve borç alışverişlerini yapmaya yönelik çalışmalar
geliştirilmiştir. Bu yöntemlerden biri hazırlanan akit türleridir. Bunlar birer
kredi vasıtası olarak kullanılmış ve bu yöndeki ihtiyacı gidermiştir. Diğer
yandan para vakıfları da bu hizmeti veren kurumlardandır. Ayrıca, Osmanlı
Devletinde para ve sermaye piyasasındaki borç ve kredi işlemleri bütün dinler ve
milletler arasında rahatlıkla yapılabiliyordu. Yani bir Müslüman bir Yahudi ya da
Ermeni ile bu alışverişi yapabiliyordu.
Prof. Dr. Özvar, Osmanlı Devletinde 16. yüzyılda, özel kesimde faiz
oranlarının yüzde 20 oranında, para vakıflarında ise yüzde 15 seviyelerinde
olduğunu kaydetti.
Osmanlıda borç ve alacak ilişkilerinin çok yaygın olduğu bilgisini tespit
ettiğini belirten Prof. Dr. Özvar, Bursa terekelerinde yaptığı araştırmalarda
yüzde 20 ve yüzde 30 oranında borç ile alacak kayıtlarına rastladığını anlattı.
Konferansa, Bilecik Vali Yardımcısı Süleyman Deniz, Bilecik Şeyh Edebali
Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Azmi Özcan, öğretim üyeleri ve öğrenciler katıldı.
Programın sonunda Prof. Dr. Özcan, Prof. Dr. Özvara üzerinde Bilecik Şeyh
Edebali Üniversitesi ambleminin bulunduğu bir tabak hediye etti.
Muhabir: Mesut Tankulu - Mehmet Candikmen / Deniz Açık
Yayıncı: Mürsel Çetin