KAYSERİ (A.A) - Orhan Canbulatel - Ağırnas beldesindeki eski
Bizans yerleşiminde yapılan araştırmada, o dönemde halkın güvercin
yetiştiriciliğine çok büyük önem verdiği, kayalar içerisine itinalı ve özenli bir
mimariyle oyulan güvercinliklerden elde edilen gübrenin, tahıl üretiminde
kullanıldığı belirlendi.
Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü
tarafından, 2005 yılında 1. Derecede Arkeolojik Sit Alanı ilan edilen ancak,
bugüne dek araştırma yapılmayan Ağırnas beldesindeki vadide, Kültür ve Turizm
Bakanlığının izniyle çalışma başlatıldı.
Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nilay Karakaya başkanlığında
doktora öğrencisi Savaş Maraşlı, yüksek lisans öğrencisi Derya Güneri ile lisans
öğrencisi Kemal Karacadan oluşan ekibin, bölgede yaptığı incelemelerde, Bizans
dönemine ait çok sayıda güvercinlik ile güvercin gübrelerinin ve köyde üretilen
tahılın depolandığı ambarlar tespit edildi.
Doç. Dr. Nilay Karakaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Koramaz Dağının
batısındaki Ağırnas Vadisinde ve çevresinde, Bizans dönemine ait kaya
yerleşimlerini araştırdıklarını söyledi.
Erciyes Dağının 15 kilometre kuzeydoğusunda bulunan Koramaz Dağının,
İspile köyünden başlayarak Pınarbaşı ilçesindeki Uzunyayla bölgesine kadar uzanan
dağ silsilesinin batısını kapsadığını belirten Karakaya, Dağın batı yamaçları,
yer yer vadileri ve yarıkların oluştuğu bir bölge. Arazinin çökmesiyle oluşmuş.
Burada 3 vadi var. Bunlar şuan bulunduğumuz Ağırnas Vadisi, Derevenk Vadisi ve
Gesi Vadisi. Bizim çalışmalarımız özellikle Ağırnas Vadisini içeriyor.
Bulunduğumuz bölge Ağırnas Vadisinin kuzey ve doğusunu içeren, halk arasında
Sığır Yatağı ve Agun denilen yer dedi.
Karakaya, çalışmaları sırasında yoğunlukla güvercinliklere rastladıklarına
belirterek, vadinin kuzey ve doğu bölgelerinde tarımsal yaşamın hakim olduğunu
anlattı.
Güvercinliklerin şaşırtacak kadar çok sayıda olduğuna dikkati çeken
Karakaya, şöyle devam etti:
Bu ilgimizi çekti. Ayrıca çok itinalı, özenli bir mimari işçiliğe sahip.
Bu da çok ilginç. Vadinin güneyinde yoğunlukla dini yapıların ve konutların,
belki de şırahanelerin olduğunu tahmin ediyoruz. Çalışmamıza 2-3 yıllık bir proje
diye başlamıştık ama yerleşimlerin yoğunluğunu gezip gördükçe, 2-3 yılın dışına
çakacak ve uzun sürecek diye düşünüyoruz.
Karakaya, Bizans yerleşimlerinin bulunduğu Yeşilhisar ilçesindeki Erdemli
Vadisinde 7 yıl çalıştığını anımsatarak, bu bölgede çok az sayıda güvercinliğe
rastladığını anlattı.
Erdemlide tarımsal yaşamın daha çok şarap yapımı üzerine olduğunu dile
getiren Karakaya, Burada ise halkın yaşamını güvercinlerle sağladığını
sanıyorum. Burada güvercin gübrelerinin depolandığı ambarlar, hububat depoları
var. Hayvancılığa müthiş önem verilmiş. Bu dikkatimi çekti. Vadinin güneyindeki
yapılara yüzeysel olarak baktığımda konutların, kiliselerin Kapadokyadan hiç
farklı olmadığını gördüm ama güvercinlikler yöresel özellikler taşıyabilir.
İnceledikçe göreceğiz diye konuştu.
Vadide giremedikleri holler, derin nişler bulunduğunu belirten Karakaya,
araştırmalarının yüzeyde kaldığını, yeraltı yerleşimlerini içermediğini sözlerine
ekledi.
Yayıncı: Şükran Yücel